Karaman Çeşmeleri |
08-01-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Karaman ÇeşmeleriÇEŞMELER Karaman merkez ve çevresinde XVIII ve XIX yylarda yapılmış bir çok çeşme bulunmaktadır Ancak bu çeşmelerden çoğu, son yıllarda fonksiyonunu yitirmesi ve yeni yol açma gibi faaliyetler sonucunda yok olmuştur Günümüze kadar ulaşabilenleri koruma altına alınmıştır Şehir imar plan gereği kaldırılması zorunlu olanlar, okulların bahçelerine ve parkların uygun yerlerine taşınmaktadır İbrahim Bey İmareti önündeki zengin dekorlu çeşmeyi saymazsak, Karaman çeşmeleri genellikle sivri kemerli, duvar nişleri halinde, üzerinde çok az rölyef taşıyan sade yapılar olarak karşımıza çıkar Biçim ve süslemede birbirinin benzeridir Karaman'da tescil edilerek koruma altına alınmış 24, Ermenek ilçesinde de 14 çeşme bulunmaktadır Bunlardan birkaç örnek verecek olursak: II İbrahim Bey Çeşmesi İmaret Mahallesinde, Ilİbrahim Bey İmareti'nin karşısında, kesme taştan, sivri kemerli, derin niş halinde üzeri bitkisel ağ süsleme ile dekore edilmiş abidevi bir çeşmedir Üst örtü kenarlarda silmelidir Çeşmenin iç yüzeyleri işlemesiz, düz olarak yapılmıştır Sivri kemerinin iki tarafında, ileri doğru fırlayan iki kabara motifi yer alır Kemerinin çevresi halı gibi, yüzeysel olmayan bir teknikle ve bitkisel ağla dekore edilmiştir Bu tür işleme Karamanoğulları dönemi taş işçiliğinde yeni bir üsluptur M1433'de imret ile birlikte inşa edilmiştir Halil Efendi Çeşmesi Abbas Mahallesinde yer alan, tamamen kesme taştan, iç içe iki sivri kemer nişli, pirinçten iki lüleli bir çeşmedir Yol genişleme çalışmalarında biraz geri alınmıştır Üzerindeki nesih yazılı kitbesinde, 1906 yılına ait onarım kitbesi yer alır Halil Efendi manzumesine daha sonradan eklenmiştir Hamam Çeşmesi Hisar Mahallesinde yer alan, adını yakınındaki Hatun Hamamı'ndan alan, kesme taştan, sivri kemer nişli, tek ülüklü bir çeşmedir Kilit taşının üzeri bitkisel kabartma süs ile tezyin edilmiştir Üzerinde iki kitbesi vardır Kitbenin birinden anlaşıldığına göre, çeşmeyi ilk yaptıran Mehmet Reşit Efendi'dir Diğer kitbede ise M1809 yılında Hacı Ahmet Ağa tarafından onarımı yapıldığı yazılıdır Hoca Mahmut Çeşmesi Hoca Mahmut Mahallesinde, aynı adı alan mescidin önünde, kesme taştan, sivri kemer nişli bir çeşmedir Parçalı kemerli derin niş halinde maşrapalığı vardır Üzerinde iki kitbe yer alır Üstteki küçük kitbede, Hacı İsmail tarafından onarıldığı, alttaki büyük kitbede ise, Karamanoğlu İbrahim Bey zamanında, burada bulunan ve daha önce yıkılmış olan Darülhüffazın, Hoca Mahmut tarafından yaptırıldığı yazılıdır Bu, çeşmeye daha sonra koyulduğu anlaşılan bir kitbedir |
|