Hangi Yazılım Ne Kadar Kota Harcıyor?

Hangi yazılım ne kadar kota harcıyor?
ADSL kullanıcılarının önemli bir kısmı hem fiyatından hem de ihtiyaçları karşıladığından, kotalı hizmetleri tercih ediyor Kota aşıldığında netleri kesilmiyor, MB başına farkı ödüyorlar İçinde bulunduğumuz kriz dönemlerinde kuruşun hesabını yapanlar ve kota kontrolünde biraz daha bilinçli olmak isteyenler ve sadece merak edenler için ufak bir yazı hazırladık Bu yazıda çalıştırdğımız belli başlı uygulamaların, ne kadar veri transfer ettiğini göreceğiz
Merak ettiğimiz soruların başında 'ben oyun falan oynamam internette gezinirim' diyenlerin kotalarını hangi hızda doldurdukları da geliyor tabii Amacımız genel olarak kafamızda bir fikir oluşmasını sağlamak Yoksa herkesin internet kullanımı kişisel olduğundan, uygulama çeşitleri ve uygulama başına harcadıkları saatler değişken
Kullandığımız internet paketi 29 TL'lik 4GB kotalı internet Telekom'un 8 Mbit'e kadar dediği hızı destekliyor Pikatel Airmax 101 modemiyle verilen yazılımla anlık internet kullanımınızı hem hız hem de harcama olarak görebiliyorsunuz Biz de bunu kullandık





Bu da hattın son durumu

İlk testimizi oyunla yaptık

Call of Duty 4: Modern Warfare

Bence test için en uygun adaydı Hem kendim de bir sene aradan sonra oynamaya başladım hem de yakında ikinci bölümü çıkıp tekrar satış rekorlarını kırmaya oynayacak
Ben multiplayer oyun oynamaya Counter Strike'ın ilk betalarında başlamıştım Bir süre sonra memlekete kablonet gelmiş ve tüm oyun deneyimini değiştirmişti İlk başlarda server'larda en fazla dört beş 'kablocu' oluyordu Sonra gören geldi Biraz da yeni olduğu için, kabloda hız sınırı da yoktu Arkada Napster'dan MP3 indirip aynı zamanda oyun oynayabiliyorduk Evet bir zamanlar yazılımla MP3 indirmek serbestti Daha doğrusu henüz savaş başlamamıştı Bugün Lastfm bile sansürleniyor Çocuğum olsa ona bir zamanlar Mp3 indiriyorduk evladım ve kimse karışmıyordu diye anlatırdım İnanmayan gözlerle dinlemesinden de zevk alırdım Hani 'eskiden hıyarın tadı ve kokusu vardı' diye anlatan büyüklerin sanki o tadı almaları ve mutlu olmaları gibi Oysa şimdi daha çok hıyar var ama belki sorun da bu
Daha sonra ADSL de olmadığından, yani rakip olmadığından hızlarımızı 64k'ya kadar düşürmüşlerdi Yani dünyanın ileri internet teknolojilerinden birini, 56k modemden hallice kullanıyorduk En azından sürekli online'ız deyip kendimizi avutuyorduk Büyük dosya indirmek için bilgisayarımızı gece download'a bırakmamız gerekiyordu ki o zaman torrent ve rapidshare de olmadığından, edonkey/emule kullanıp bir de sıra bekliyorduk 700 MB film için günlerce beklediğimiz olurdu DVD almayı bırakın o zamanlar DVD oynatıcı, bugünün Bluray oynatıcısına eş değer bir fiyattaydı Bu açıdan film indirmek gereklilikti bile diyebiliriz Filmler de bizim bütçemiz için çok pahalıydı zaten İlk etapta indirdiğimiz filmler DVD değil, bildiğimiz VCD kalitesindeydi Yani iki CD indirmek şarttı Çoğunluk tezgahtan hatta o zamanlar dükkanlardan alıyordu
Bütün bunları 64K bağlantı ve gece açık PC ile yapınca, ülkemizde bugünün mod dünyasının temelleri de atıldı Çünkü gece açık kalan PC'ler sayesinde, sessiz bir PC'nin ne kadar iyi bir fikir olacağını gördük Ve ufak ufak kaliteli kasa gibi bileşenlere merak saldık ama ülkemizde böyle bir kavram yoktu En iyi ihtimalle sessiz fan bulabildik Ya da ilk etapta mevcut fanlara direnç takıp hızlarını düşürdük
Sonra sonra 128 ve 256K internet geldi de biraz rahatladık ADSL çıkınca rekabet nedeniyle kablonet de hızını daha da yükseltti ve bugünlere geldik Yani Telekom'un tekelinden rahatsız olsak da Kablonet'in de tekeli fenaydı Gerçi ilk zamanlar kablo da yarı devlet hizmetiydi ve tam özelleşmemişti
Kablonette hızlar 64K iken bile düşük ping avantajı nedeniyle sınırsız kullandığımız zamanlarla pek bir fark olmadı Bizim kuşak eski multiplayer klasiklerini genelde düşük hızlardaki bağlantılarda ama yine düşük pinglerde rahat rahat oynadı Zaten ping ile hız farklı şeyler
Ben kablodan sonra bu test için ADSL'ye geçince ilk merak ettiğim şey ADSL'de pingimin ne olacağı idi Yurtdışında barındırılan ve COD için tek adresim olan FFC klan server'larında kablodan bile düşük ping alınca şaşırdım tabii Oynadığım başka oyun ve server'larda durum değişebiliyordu ve kabloda yaşamadığım paket kayıpları zaman zaman ADSL'de ortaya çıkıyordu Ortalama alırsam kablonet hala ping konusunda ve paket kaybı neredeyse hiç olmadığı için avantajlı fakat ADSL'de santrale olan mesafe gibi etkenler sizin lehinize ise düşük ping kesinlikle hayal değil
COD4 ile FFC server'ında yaptığım testte önce 20 kişi ile oynadık Giren çıkanlar da olduğu için bu sayı zaman zaman azalıp artabiliyordu ama 10 kişi altına düşmedi Upload miktarı 2KB, download miktarı ise 4 KB civarı oldu Bazen arttı bazen azaldı Harita değişiminde biraz durakladı Yarım saatlik oyunda 6MB harcadık
Kişi sayısını arttırınca iş biraz değişti 50 kişilik başka bir server'da yarım saat oyun, 17 MB download ile sonuçlandı Burada ortalama download 10-11 KB arası değişti
Bir de eski oyunlardan Day of Defeat ile denedim 32 kişilik oyunda benzer sonuçları aldım Oyun içinde konuşma açık olduğundan 50 kişilk COD server'ı ile eşitlemiş olabilir Ama sonuçta nette oyun oynamanın saati dolu bir server'da yaklaşık olarak 35MB Çok bir şey sayılmaz
Yazının sonunda bütün testi kapsayan detaylı bir tablo yapacağız ancak her yazılımın altında, dakikada harcanan veri miktarına ait tabloyu da verdik




Youtube

Video izlemek artık internet kullanımın kaçınılmaz bir parçası O yüzden kotamızı nasıl yediği önemli İki video ile denedik Birincisi Transformes diğeri de District 9 fragmanıydı
Transformers fragmanı 216 dakika sürüyor Normal kalitede 6MB indirme yaptı HD kalitede ise 36MB İki buçuk dakikada neredeyse 1 saatlik oyun oynamış kadar kota harcadık
222 dakikalık District 9 ile yaptığım denemede ise normal kalite 22MB, HD kalitesi 38MB indirme yaptı Burada ikisi arasında abartı fark olmadı ama zaten amacım da bunu göstemekti Video'nun kodlanma şekline göre iki kalite arasında abartı farklar her zaman oluşmayabilir




Vimeo

HD video denince akla ik gelen yerlerden biri olan Vimeo'da yaptığımız 441 dakikalık denemede ise HD kapalı iken 30MB, HD açık iken 70 MB indirme yaptık




Facebook

Facebook içinde Youtube'tan yüklenen değil de direkt Facebook'a yüklenen 'bakın çorabımı nasıl değiştiriyorum' tadında klipler var Bunlar genelde çok kaliteli değildir Ama paylaşımda olan video'lar içinde de önemli yer tutarlar Denediğimiz bir dakikalık video 2MB, 234 dakikalık bir başka video ise 6MB indirme yaptı Youtube'un normal kalitesi kıvamında bir sonuç aldık




Lastfm

Henüz çiçeği burnunda sansürlenen lastfm'de 430 dakika müzik dinledik İndirme miktarımız 45MB tuttu




Skype

Skype ile bedava konuşmak, yine standart internet uygulamaları içinde sayılabilir Ama söz konusu kotalı internet olunca, tam da bedava sayılmaz
Özkan'la yaptığım 10 dakikalık görüşmede 37 MB upload ve 48 MB indirme yaptım Gayet kota dostu çıktı sonuç




MSN Video Görüşme

Yarım saatlik bir video görüşme sonrasında karşıya giden veri 37MB iken, indirilen veri 36MB oldu Sadece sese göre daha yüksek tabii ama bu da çok normal Ortalama 20KB veri transferi vardı




Bir saatlik genel kullanım

Bu test için bir saatlik genel kullanım yaptık Gazetelere girdik, normal kalite ve kısa video izledik, Facebook'ta dolaştık, fotoğraflara baktık, epostaları kontrol ettik, Twitter'da dolaştık, Flickr'da albüm baktık, içinde bol fotoğraf/banner olan sitelere girdik ve tabii PCLabs'ın bol fotolu incelemelerine baktık Burada testi gerçekçi hale getiren bir unsur da özellikle okuma aşamalarında veri transferinin durması oldu Yani netten sürekli veri indirmedik Normal bir kullanıcı gibi sayfalarda zaman harcadık Ve sonuç olarak 1 saat içinde 60MB veri indirmişiz