Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunları

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunları


Kabul Tarihi: 05121951
Resmi Gazete Tarih ve Sayısı: 13121951/7981



AMAÇ
MADDE l - (Başlık ile birlikte Değişik madde: 21022001 - 4630 s Y ml) 3u Kanunun amacı, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahipleri ile bu eserleri icra eden veya yorumlayan icracı sanatçıların, seslerin ilk tespitini yapan fonogram yapımcıları ile filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcıların ve radyo-televizyon kuruluşlarının ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını belirlemek, korumak, bu ürünlerden yararlanma şartlarını düzenlemek, öngörülen esas ve usullere aykırı yararlanma halinde yaptırımları tespit etmektir

KAPSAM
MADDE l/A - (Ek: 21022001 - 4630 s Y m2) Bu Kanun, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahipleri ile bu eserleri icra eden veya yorumlayan icracı sanatçıların, seslerin ilk tespitini yapan fonogram yapımcıları ile filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcıların ve radyo-televizyon kuruluşlarının ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını, bu haklara ilişkin tasarruf esas ve usullerini, yargı yollarını ve yaptırımları ile Kültür Bakanlığının görev, yetki ve sorumluluğunu kapsamaktadır

TANIMLAR
MADDE l/B - (Ek madde: 21022001 - 4630 s Y m2} Bu Kanunda geçen tanımlardan;
a) Eser: Sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsullerini,
(l)b) Eser sahibi: Eseri meydana getiren "" kişiyi, (1)- (03032004-5101 s Y m28) ile, bentte yer alan "gerçek" ibaresi, Yürürlükten kaldırılmıştır
c) İşlenme eser: Diğer bir eserden istifade suretiyle vücuda getirilip de bu esere nispetle müstakil olmayan ve işleyenin hususiyetini taşıyan fikir ve sanat mahsullerini,
d) Derleme eser: Özgün eser üzerindeki haklar saklı kalmak kaydıyla, ansiklopediler ve antolojiler gibi muhtevası seçme ve düzenlemelerden oluşan ve bir düşünce yaratıcılığı sonucu olan eseri,
e) Tespit: Seslerin veya ses temsillerinin veya ses ve görüntülerin anlaşılabilecek, çoğaltılabilecek veya iletilebilecek şekilde bir araca kaydedilmesi işlemini,
f) Fonogram: Sinema eseri gibi görsel-işitsel eserler içindeki ses tespitleri hariç olmak üzere, bir icrada yer alan seslerin veya diğer seslerin veya ses temsillerinin tespit edildiği ses taşıyıcısı fiziki ortamı,
g) Bilgisayar programı: Bir bilgisayar sisteminin özel bir işlem veya görev yapmasını sağlayacak bir şekilde düzene konulmuş bilgisayar emir dizgesini ve bu emir dizgesinin oluşum ve gelişimini sağlayacak hazırlık çalışmalarını,
h) Arayüz: Bilgisayarın donanım ve yazılım unsurları arasında karşılıklı etkilenme ve bağlantıyı oluşturan program bölümlerini,
ı) Araişlerlik: Bilgisayar program bölümlerinin fonksiyonel olarak birlikte çalışması ve karşılıklı etkilenmesi ve alışverişi yapılan bilginin karşılıklı kullanım yeteneğini,
j) Bağlantılı haklar: Eser sahibinin manevi ve mali haklarına zarar vermemek kaydıyla komşu hak sahipleri ile filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren film yapımcılarının sahip oldukları hakları,
k) Komşu haklar: Eser sahibinin manevi ve mali haklarına zarar vermemek kaydıyla ve eser sahibinin izniyle bir eseri özgün bir biçimde yorumlayan, tanıtan, anlatan, söyleyen, çalan ve çeşitli biçimlerde icra eden sanatçıların, bir icra ürünü olan veya sair sesleri ilk defa tespit eden fonogram yapımcıları ile radyo-televizyon kuruluşlarının sahip oldukları hakları,
1) (Ek bent: 03032004-5101 s Y m 9) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
ifade eder

MADDE 2 - İlim ve edebiyat eserleri şunlardır:

1 (Değişik bent: 07061995 - 4110 s Y ml) Herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan eserler ve her biçim altında ifade edilen bilgisayar programları ve bir sonraki aşamada program sonucu doğurması koşuluyla bunların hazırlık tasarımları,
2 (Değişik bent: 1111983 - 2936 s Y ml) Her nevi rakıslar, yazılı koreografi eserleri, Pandomimalar ve buna benzer sözsüz sahne eserleri
3 (Değişik bent: 07 06 1995 - 4110 s Y ml) Bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik ve ilmi mahiyette fotoğraf eserleriyle, her nevi haritalar, planlar, projeler, krokiler, resimler, coğrafya ve topografyaya ait maket ve benzerleri, her çeşit mimarlık ve şehircilik tasarım ve projeleri, mimarî maketler, endüstri, çevre ve sahne tasarım ve projeleri, Arayüzüne temel oluşturan düşünce ve ilkeleri de içine almak üzere, bir bilgisayar programının herhangi bir öğesine temel oluşturan düşünce ve ilkeler eser sayılmazlar

II MUSİKİ ESERLERİ :
MADDE 3 - Musikî eserleri, her nevi sözlü ve sözsüz bestelerdir

III GÜZEL SANAT ESERLERİ :
MADDE 4 - (Değişik Madde: 07061995 - 4110 s Y m 2) Güzel sanat eserleri, estetik değere sahip olan;
l Yağlı ve suluboya tablolar; her türlü resimler, desenler, pasteller, gravürler, güzel yazılar ve tezhipler, kazıma, oyma, kakma veya benzeri usullerle maden, taş, ağaç veya diğer maddelerle çizilen veya tespit edilen eserler, kaligrafi, serigrafi,
2 Heykeller, kabartmalar ve oymalar,
3 Mimarlık eserleri,
4 El işleri ve küçük sanat eserleri, minyatürler ve süsleme sanatı ürünleri ile tekstil, moda tasarımları,
5 Fotoğrafik eserler ve slaytlar,
6 Grafik eserler,
7 Karikatür eserleri,
8 Her türlü tiplemelerdir

Krokiler, resimler, maketler, tasarımlar ve benzeri eserlerin endüstriyel model ve resim olarak kullanılması, düşünce ve sanat eserleri olmak sıfatlarını etkilemez

IV SİNEMA ESERLERİ :
MADDE 5 - (Değişik Madde: 21022001 - 4630 s Y m3) Sinema eserleri, her nevi bedii, ilmi, öğretici veya teknik mahiyette olan veya günlük olayları tespit eden filmler veya sinema filmleri gibi, tespit edildiği materyale bakılmaksızın, elektronik veya mekanik veya benzeri araçlarla gösterilebilen, sesli veya sessiz, birbiriyle ilişkili hareketli görüntüler dizisidir

İŞLENMELER VE DERLEMELER
(l)MADDE 6 - Diğer bir eserden istifade suretiyle vücuda getirilip de bu esere nispetle müstakil olmayan ve aşağıda başlıcaları yazılı fikir ve sanat mahsulleri işlenmedir:
1 Tercümeler;
2 Roman, hikâye, şiir ve tiyatro piyesi gibi eserlerden birinin bu sayılan nevilerden bir başkasına çevrilmesi;
3 Musiki, güzel sanatlar, ilim ve edebiyat eserlerinin film haline sokulması veya filme alınmaya ve radyo ve televizyon ile yayıma müsait bir şekle sokulması;
4 Musikî aranjman ve tertipleri;
5 Güzel sanat eserlerinin bir şekilden diğer şekillere sokulması;
6 Bir eser sahibinin bütün veya aynı cinsten olan eserlerinin külliyat haline konulması;
7 Belli bir maksada göre ve hususî bir plân dahilinde seçme ve toplama eserler tertibi;
8 Henüz yayımlanmamış olan bir eserin ilmi araştırma ve çalışma neticesinde yayımlanmaya elverişli hale getirilmesi (İlmî bir araştırma ve çalışma mahsulü olmayan alelade transkripsiyonlarla faksimileler bundan müstesnadır);
9 Başkasına ait bir eserin izah veya şerhi yahut kısaltılması
10 (Ek bent: 07061995 - 4110 s Y m3) Bir bilgisayar programının uyarlanması, düzenlenmesi veya herhangi bir değişim yapılması;
11 (Ek bent: 07061995 - 4110 s Y m3) Belli bir maksada göre ve hususi bir plan dahilinde verilerin ve materyallerin seçilip derlenmesi sonucu ortaya çıkan ve bir araç ile okunabilir veya diğer biçimdeki veri tabanları (Ancak, burada sağlanan koruma, veri tabanı içinde bulunan veri ve materyalin korunması için genişletilemez) İstifade edilen eserin sahibinin haklarına zarar getirmemek şartıyla oluşturulan ve İşleyenin hususiyetini taşıyan işlenmeler, bu kanuna göre eser sayılır

(1) - 21022001 - 4630 s Y m4 ile madde başlığı değiştirilmiş, birinci fıkranın 11 inci bendine "Ortaya Çıkan" ifadesinden sonra gelmek üzere "ve bir araç ile okunabilir veya diğer biçimdeki"; ikinci fıkrasının başına da "İstifade edilen eserin sahibinin haklarına zarar getirmemek şartıyla oluşturulan ve" ibareleri eklenmiştir

Ç) ALENİLEŞMİŞ VE YAYIMLANMIŞ ESERLER :
MADDE 7 - Hak sahibinin rızasıyla umuma arzedilen bir eser alenileşmiş sayılır

Bir eserin aslından çoğaltma ile elde edilen nüshaları hak sahibinin rızasıyla satışa çıkarılma ve dağıtılma yahut diğer bir şekilde ticaret mevkiine konulma suretiyle umuma arzedilirse o eser yayımlanmış sayılır

5680 sayılı Basın Kanununun 3’üncü maddesinin 2’nci fıkrası hükmü mahfuzdur