Temsili Demokrasi Nedir?

Ülkemizde ve birçok ülkede, milli egemenlik anlayışının bir sonucu olarak temsili demokrasi uygulanmaktadır Buna göre halk, egemenliğini seçtiği temsilcileri aracılığıyla kullanacaktır Milletvekilleri tüm milletin temsilcisi olarak yasa yapmaktadır

Anayasanın 80 maddesine göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, seçildikleri bölgeyi veya kendilerini seçenleri değil, bütün milleti temsil ederler Anayasamızın yasama yetkisini düzenleyen 7 maddesinin gerekçesinde temsil esası şu şekilde açıklanmaktadır: “Yasama yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nindir Bu, nüfusu milyonlara varan modern devletlerde, demokrasi rejimini benimseyen siyasi rejimlerde kaçınılmaz bir durumdur ”Ülkemizde ilk demokrasi deneyiminin 1876 Anayasası’yla başladığını görmekteyiz Bu Anayasa’nın öngördüğü sınırlı demokrasi, ne yazık ki uygulanamamış, ll Abdülhamit, ülkeyi tek başına yönetmiştir 1908 yılında ikinci meşrutiyetin ilanı ile Anayasa değiştirilmiş ve parlamenter demokratik düzene geçilmiştir Ancak, bu dönemde de İttihat ve Terakki Partisi’nin yöneticileri, demokrasinin gereklerine uymamışlar, ülkeyi diktatörce yönetmişlerdir Halkın kendi kaderini tayin ettiği Kurtuluş Savaşı dönemi şartlarında, halk iradesine ve temsile azami önem verilmiş, Savaş Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yönetiminde yapılmıştır Cumhuriyet’in ilanıyla demokrasi Devletimizin vazgeçilmez bir ilkesi olarak kabul edilmiştir Bu süreç, 1946 yılında çok partili demokratik yaşama geçilmesiyle tamamlanmıştır Fakat üzülerek belirtmek gerekiyor ki demokrasimiz süreklilik gösterememektedir 1960 ve 1980 yıllarında iki kez askeri müdahaleyle Türkiye Büyük Millet Meclisi kapatılmıştır Bu dönemlerde askeri müdahaleyi arzulayanlar arasında bazı Meclis üyelerinin de bulunması, demokrasi anlayışımızın gelişmemiş olduğunun göstergesidir Günümüzde bile askeri müdahale olasılığı sık sık gündeme gelebilmektedir Bu durumu ‘bize özgü demokrasi’ kavramıyla açıklamak mümkün değildir Çünkü çeşitli anlamlarda demokrasiden söz edilemez


Nitekim Anayasa Mahkemesi, demokrasiyi, çağdaş Batılı anlamda kabul etmektedir