Edebiyatımızda İlkler

Türk Edebiyatında İlkler Nelerdir


EDEBİYATIMIZDA “İLK”LER:

*İlk yerli tiyatro eseri: Şinasi / Şair Evlenmesi /1859

*İlk yerli roman : Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat

*Batılı tekniği uygun ilk roman : Halit Ziya Uşaklıgil/Aşk-ı Memnu

*İlk çeviri roman : Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak /1859

*İlk köy romanı : Nabizade Nazım / Karabibik

*İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf / Eylül

*İlk gerçekçi (realist) roman : Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası

*İlk tasvir ve tahlil ağırlıklı roman Namık Kemal’in “İntibah”

*İlk resmi Türkçe gazete : Takvim–i Vakayi

*İlk yarı gazete : Ceride-i Havadis

*İlk tarihi roman : Namık Kemal / Cezmi , A Mithat / Yeniçeri

*İlk özel gazete : Tercüman-ı Ahval / Şinasi ile Agah Efendi

*İlk pastoral şiir : AHamit Tarhan /Sahra

*İlk şiir çevirisini yapan, ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerine ilk kez kullanan

ilk Türk gazeteci : Şinasi

*Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan : AHamit Tarhan/Eşber veya Sardanapal

*Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri : A Hamit Tarhan / Nesteren

*İlk bibliyografya : Keşfü’z Zünun /Katip Çelebi

*İlk hatıra kitabı : Babürşah /Babürname

*İlk hamse yazarı : Ali Şir Nevai

*İlk tezkire : Ali Şir Nevai /Mecalisün Nefais

*İlk antolojisi : Ziya Paşa /Harabat

*İlk atasözleri kitabı : Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye

*İlk mizah dergisi : Diyojen /Teodor Kasap

*İlk hikaye kitabı : AMithat Efendi / Letaif-i Rivayet

*İlk fıkra yazarı : Ahmet Rasim

*İlk Türkçe yazılan ilk kitap : Kutadgu Bilig

*İlk siyasetname : Kutadgu Bilig

*İlk mensur şiir örneklerini veren : Halit Ziya Uşaklıgil

*Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan : Mehmet Emin Yurdakul

*Dünya edebiyatındaki ilk modern roman : Cervantes/Don Kişot

*İlk makale : Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi

*İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk : Fecr-i Ati

*Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser : Kutadgu Bilig

*İlk seyahatname : Seydi Ali Reis / Mir'atül Memalik

*İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi

*Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz : Fuat Köprülü

*Dünya edebiyatındaki ilk hikayeci ve eseri : Boccaio Decamkeron

*Sahnelenen ilk tiyatro : Namık Kemal / Vatan yahut Silistre

*Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret

*Türkçe'nin ilk dil bilgisi kitabı : Süleyman Paşa / Sarf-ı Türki

*İlk natüralist eserimizin yazarı : Nabizade Nazım / Zehra

*Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim

*Şarkı nazım türünü ilk kullanan: Nedim

*İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi : Kamus'ul Alam

*İlk sözlüğümüz : Divan-ı Lügat-it Türk

*İlk Türkçe sözlük : Şemsettin Sami - Kamus-ı Türki

*İlk özdeyiş örneklerini veren : Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık

*İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz : Kutadgu Bilig

*Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin : Orhun Abideleri

*Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan : R Mahmut Ekrem

*Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden : Mehmet Emin Yurdakul

*Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı : Ömer Seyfettin

*Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan : A Hamit Tarhan / Validem

*İlk köy şiiri : Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı

*İlk alfabemiz : Göktürk Alfabesi

*Tekke şiirinin babası : Ahmet Yesevi

*İlk Türk destanı : Alp Er Tunga Destanı

*Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan : Namık Kemal

*Bizde epik tiyatro türünün kurucusu : Haldun Taner

*İlk kadın romancımız : Fatma Aliye Hanım

*Süslü nesrin ilk temsilcisi : Sinan Paşa

*Dünyanın bilinen ilk destanı : Sümerlerin Gılgamış Destanı

*Dünyanın halen yaşayan ,en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı : Kırgızların Manas Destanı

*Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan : Şinasi

*Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman : Ateşten Gömlek

*Komedi türünün ilk büyük ustası : Aristofanas

*Trajedi türünün ilk büyük ustası : Aiskylos

*İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı : Ahmet Vefik Paşa

*Deneme türünün kurucusu : Montaigne

*İlk divan şairi : Hoca Dehhani

*Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu'yu işleyen : Refik Halit Karay

*En başarılı psikolojik roman yazarımız : Peyami Safa / 9Hariciye Koğuşu

*İlk çocuk şiirlerini yazan : Tevfik Fikret / Şermin

*Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı : Genç Kalemler