Kütahya İli Ve İlçeleri Hakkında Genel Bilgi

Kütahya İlimiz Ve İlçeleri Hakkında Genel Bilgi


Kütahya Hakkında Bilgiler, Kütahya Coğrafyası, Kütahya Gezilecek Yerleri, Kütahya İlçeleri, Kütahya Tarihi, Kütahyanın Turistik Yerleri, Kütahya Yemekleri


GENEL BİLGİLER




Yüzölçümü: 11875 km²


Nüfus: 714000 (2000)


İl Trafik No: 43


Kütahya gelişmekte olan sanayisi, zengin yer altı ve yerüstü kaynakları, üniversitesi, termal kaynakları, el sanatları ve tarihi ile önemli bir turizm potansiyeli oluşturmaktadır Kütahya’yı gezerken…


Dünyanın İlk Antik Borsasının Çavdarhisar İlçesindeki Aizanoi’de kurulduğunu,


Zeus Tapınakları içinde Dünya’da en sağlam korunagelmiş tapınağın Aizanoi’de olduğunu,


Dünyadaki İlk Toplu İş Sözleşmesi’nin 13 Temmuz 1766’da Kütahya’da imzalandığını,


Avrupa ve Dünyadaki ilk ve tek Çini Müzesinin Kütahya’da olduğunu,


Evliya Çelebi’nin Kütahya’lı olduğunu,


Osmanlı Devletinin kurucusu Osman Gazi’nin büyükannesi, Hayme Ana’nın türbesinin Domaniç İlçesi Çarşamba Köyü’nde olduğunu,


Kütahya’nın Germiyan Beyliğine 130 yıl başkentlik, Osmanlı Anadolu Beylerbeyliğine 400 yıl merkezlik yaptığını,


Türkiye’nin en önemli porselenlerinin Kütahya olduğunu,


Kütahya’daki termal kaynakların bin bir derde deva olduğunu…… unutmayın


İLÇELER:


Kütahya İlinin İlçeleri; Altıntaş, Aslanapa, Çavdarhisar, Domaniç, Dumlupınar, Emet, Gediz, Pazarlar, Şaphane, Hisarcık, Simav ve Tavşanlıdır


Altıntaş: İl Merkezine 34 km uzaklıkta güneybatı ve doğusunda dağlarla çevrili, Porsuk Çayı ve kollarının suladığı verimli bir ovada kurulan Altıntaş, Frigler zamanda Ağroste ve Zbourcea adıyla anılmaktayken Roma döneminde de Appia merkezli Cerevra antik kentlerine ev sahipliği yapmıştır Altıntaş yöresinde, katolitik dönem buluntularının yanı sıra Üçhöyük’te ilk Tunç Çağı’na tarihlenen bir yerleşme alanı saptanmaktadır


Aslanapa: İl merkezine 54 km uzaklıktaki Aslanapa, çam ve meşe ormanı ile çevrili Muratdağı ve Yellice Dağları ile çevrili verimli Aslanapa Ovasında kurulmuştur Aslanapa tarihi hakkında kesin bir bilgi olmamakla birlikte MÖ’ye dayanan çeşitli Medeniyetlere ev sahipliği yaptığı, kültür izlerinden tespit edilmektedir


Çavdarhisar: Kütahya’ya 57 km uzaklıktadır Çavdarhisar antik kaynaklarda Aizanoi olarak geçmektedir Aizanoi şehri civarının MÖ 3 bin yıllardan beri yerleşim yeridirErken Bizans döneminde Hristiyanlığın yayılmasıyla piskoposluk merkezi haline gelmiştir İmparator Hadrianus tarafından yaptırılan Zeus Tapınağı bu ilçededir Bunun yanında tiyatro Stadyum, sütunlu cadde, kemerli köprüler, mozaik hamam, mezarlıklar, anıtsal kapılar, dünyada ilk sel felaketini önlemek için inşa edildiği anlaşılan baraj duvarı, ilk borsa binası olarak kullanılmış yuvarlak yapı bulunmaktadır


Domaniç : Domaniç Kütahya’ya 89 km uzaklıktadırMerkezde ve köylerde Roma ve Bizans dönemlerinin özelliklerini taşıyan dua ve mezar taşlarına rastlanmaktadır Ayrıca, Mızık Çamı ve Devlet Ananın (Hayme Hatun) türbesi bu ilçededir Domaniç’in doğal güzellikleri: Ebem Çamlığı, Ilıcaksu, Sarıkız, Karagöl Yaylası, Acı- su, Kızınsarayı, Durabey Mağarası, Karaerik Deresi, Kocayayla, Alibey Çeşmesi, Pazar Alanıdır


Dumlupınar: Kütahya’ya 82 km uzaklıktadırUlusal Kurtuluş Savaşı’ndaki Meydan Muharebesinde, Mustafa Kemal Paşanın karargah yerinin anıt evi, cephede ve cephe gerisinde şehitlerimizin anısına dokuz adet anıt ve şehitlik vardır


Gazi Emet : Emet, Kütahya’ya 100 km uzaklıktadırŞifalı su kaynakları bol olan bu bölge “Termal Turizm Bölgesi” olarak ilan edilmiştir Eğrigöz kalesi ve doğal mağaraların içerisindeki sarkıt ve dikitler turistlerin ilgi odağıdır Gencel, Tahtalı, Tetik, Kirazlı, Karataş, Kayı Göleti görülmeye değer yerlerdir


Gediz: Gediz, Kütahya’ya 90 km uzaklıktadır Orman içinde yayla özelliği taşıyan Murat dağı dinlenme yeri olduğu kadar kaplıca özelliği de vardır


Hisarcık : Hisarcık İl Merkezine 111 km uzaklıktadırİlçeye bağlı Hamamköy de Kaplıca ve Yukarı Yoncaağaç Köyünde Ilıca bulunmaktadır Bu şifalı sular bir çok hastalığa şifa vermektedir


Pazarlar: Pazarlar Kütahya İl Merkezine 134 km mesafededir İlçe doğal güzellikler bakımından oldukça zengindir Göleti, Sarıyayla ve Akkaya mevkii dinlenmek için oldukça güzel bir manzara oluşturmaktadır


Simav: Simav, Kütahya İl merkezine 135 km uzaklıktadır Simav denilince doğal güzellik olarak Gölcük yaylası, Nadarçam, Gebeoluk, Hisar (Asar), Karşıyaka, Çeyrekçi akla gelir Simav kaplıca suyu ve jeotermal yönden oldukça zengin bir yerdir


Şaphane: İl Merkezine 125 km uzaklıkta, doğuda Gediz, batıda Simav arasında yükselen Şaphane Dağının güney eteklerinde kurulan ilçe tarih sahnesinde sırasıyla Friglerin, İskender İmparatorluğunun, Bizanslıların ellerinde bulunmuştur 1234 yılında Konya Selçuklu topraklarına katılmıştır 13yyda Selçuklu İmparatorluğunun yıkılması ile Germiyan Beyliğine geçmiştir Bu bölgede Kütahya ve İlçeleri ile birlikte Osmanlılara çeyiz olarak verilmiştir 1402 Ankara Savaşı sonrası Germiyanoğullarına verildiyse de 1425 yılında tekrar Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına katılmıştır


Tavşanlı : Kütahya’ya 47 km uzaklıktadırTavşanlı’ya 6 km uzaklıkta Göbel Kaplıcaları suları romatizma, siyatik, cilt hastalıkları, yaraların tedavisi, mide ve bağırsak ülseri, adale ve kemik rahatsızlıkları ve havasındaki bol oksijen bolluğu nedeni ile astım rahatsızlıklarına iyi gelmektedir Tavşanlı ilçesinde bulunan Zeytinoğlu Kütüphanesi eşsiz el yazması kitaplara sahiptir


GEZİLECEK YERLER


Müzeler ve Örenyerleri


Müzeler


Müze Müdürlüğü


Kütahya Arkeoloji Müzesi


Kütahya Çini Müzesi


Kossuth Müzesi


Özel Müzeler


Dumlupınar-Kurtuluş Savaşı Müzesi


Tavşanlı Belediye Müzesi


Altıntaş Belediyesi Açık Hava Müzesi


Örenyerleri


Aizanoi Antik Kenti


Çavdarhisar İlçe Merkezindedir


Vadiler


Kütahya İl Merkezine 7 km uzaklıktaki Yeni Bosna Köyü’nden başlayıp Kütahya’ya 54 km uzaklıktaki Ovacık Köyü’ne kadar, İlin doğusu boyunca uzanan alana Frig Vadisi denilmektedir


Bölge; Sabuncupınar, Söğüt, İnli, Sökmen, Fındık ve İncik Mağaralarının bulunduğu kuzey bölümü ile daha güneydeki Ovacık Köyü, İnlice Mahallesi ve çevresinden oluşur


Kütahya’nın doğusunda eski bir yanardağ olan Türkmendağı’nın tüfleriyle örtülü olan Frig Yaylaları MÖ 900-600 yılları arasında Frigler, daha sonra Roma ve Bizanslılar tarafından iskan edilmiştir Volkan tüfünün kolay işlenebilir bir kayaç olması, bölgenin en eski halklarından biri olan Friglerin bunları oyma ve yontma yoluyla çeşitli amaçlarla kullanmalarını sağlamıştır


Friglerin ana tanrıçası Kybele’ye adanmış açık hava tapınakları, sunakları ve kaya mezarları ile savunma barınma amaçlı mağaralar en çok göze çarpan eserler arasındadır Bizans döneminde ise bunlara ilaveten kilise ve şapeller de oyulmuştur Bölge doğal kaya yapısı ve çam ormanlarıyla ilgi çekici bir merkezdir


Kaleler


Antik çağlardan günümüze kadar yerleşimin olduğu Hisar Tepesindedir Evliya Çelebi’ye göre 70 burca sahip olan Kütahya Kalesi üç bölümden oluşur Bunlar Kale-i Bala, Kale-i Sagir ve dış surlardır Roma, Bizans, Selçuklu, Germiyan ve Osmanlı izleri görülen kalede herhangi bir döneme ait kitabe yoktur Fakat yapılan incelemeler sonucunda 8yy Bizans, 12yy Bizans, 13/14yy Türk dönemlerine ait inşaat özelliklerine rastlanmıştır Kalede bilinen son inşaat Fatih Sultan Mehmet zamanında yapılmıştır (1451-1481) Kale’de iki çeşme, iki mescit vardır


Kütahya Kalesinde, kendi ekseninde 45 dakika da bir tur atan Döner Gazino 1973 yılı yapımıdır Lokanta olarak hizmet veren Döner Gazino’nun altındaki Kır Kahvesi yaz aylarında açıktır


Cami ve Türbeler


Dönenler Camii: Anadolu’da kurulan üç Mevlevihane’den biridir Mevlana’nın torunu olan Ergun Çelebi tarafından kurulmuştur


Bu gün cami olarak kullanılan kısım, Mevlevi Semahanesi olarak yapılmıştır Semahaneye daha sonra mihrap ilave edilerek cami haline getirilmiştir (1956) 1237 – 1243 yıllarına tarihlenen ahşap, sekizgen mimari yapılı binaya minare sonradan eklenmiştir


Çinili Camii: 1973 yılı yapımı olan Çinili Cami Orta Asya Türk Mimarisi örnek alınarak inşa edilmiştir Sekizgen, iki katlı ve tek kubbeli olan yapının içi kalem işi süslemelerle, dışı ise mavi Kütahya çinileriyle süslenmiştir Caminin yaptırılmasında ve süslenmesinde ünlü sanatçı Ahmet YAKUPOĞLU’nun çok emeği vardır


Ulu Camii: Kütahya’nın en güzel ve en büyük camisi olan yapıya Yıldırım Beyazıt zamanında başlanmış, Şehzade Musa Çelebi tarafından 1410 yılında tamamlanmıştır Ortalama 45×25 m2’lik bir alanı kaplayan cami avlusuzdur Caminin 3 kapısı, 64 penceresi, 2 kubbesi, 6 yarım kubbesi ve 5 bölümlü son cemaat yeri vardır Caminin içindeki 4 sütunlu müezzin mahfeli ve mihrabın sağındaki Kabe tasvirli pano görülmeye değerdir


Hayme Ana Türbesi: Hayme Ana Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi’nin ninesi, Ertuğrul Gazi’nin annesidir Ertuğrul Gazi, Sürmeliçukur’dan Anadolu’ya geldiğinde kendisine Söğüt kışlak, Domaniç yaylak olarak verilmiştir Yılın beş ayını geçirdiği Domaniç’te bir yayla mevsiminde Hayme Ana’yı yitiren Ertuğrul Gazi, annesini her yıl çadır kurduğu Çarşamba’da bir tepeye defnettirmiştir Sultan, II Abdulhamit, l886’da Devlet Ana diye anılan büyük büyük ninesi Hayme Ana’nın kabrini buldurarak üstüne bugünkü türbeyi yaptırmıştır Her yıl Eylül ayının ilk Pazar günü Hayme Ana’yı anma törenleri yapılmaktadır


Bedestenler


Gedik Ahmet Paşa Vakfı olarak XV yüzyılın ikinci yarısında yaptırılan bedestenler iki tanedir Büyük Bedesten dört kapılıdır Yapının içinde ortada bir şadırvan ve onyedi dükkan vardır Kapı girişi üstünde madalyon içinde hayat ağacı ve aslan motifleri altında 1868 tarihi yazılıdır Diğer kapı üstündeki madalyonda ise denizkızı figürü yer alır Halen sebze bedesteni olarak kullanılmaktadır Küçük Bedesten; iki kapılı olup duvarları tuğla ve saç örgüden yapılmıştır Eskiden ağır elbiselerin ve elmas işlemeciliğinin yapıldığı yapı günümüzde bat pazarı olarak kullanılmaktadır


Tarihi Kütahya Evleri


Merkez Pirler mahallesinde 18 yüzyıl Kütahya Evlerinin topluca korunduğu Germiyan Sokak, Arnavut kaldırımlı yolu, elektrik ve telefon direkleri ile tellerinin bulunmadığı, Kütahya’daki tarihi kent dokusunun en güzel örneğidir Germiyan Sokak’taki Kütahya Evleri iki veya üç katlı ahşap evlerdir Payandalarla desteklenmiş çıkmaları, çiftli koca kapıları, kafesli pencereleri ile ahşap Anadolu mimarisinin en güzel örneklerini oluşturur 17 ve 18 yüzyıl Kütahya evleri açık sofalıdır Sofalar odalar arası bağlantıyı sağlar Ayrıca sofalarda seki yada köşk adı verilen dinlenme mekanları bulunur Giriş katlarına taşlık denir Evlerin ön kapıları dışında geniş arka bahçelere açılan arka kapıları da vardır Depo, kiler samanlık hatta ahırlar buradadır Birinci katta günlük yaşama ait odalar vardır Bunlar oturma odası, mutfak ve yatak odasıdır İkinci katta ise misafir odaları ve gelin odaları bulunur 19 ve 20 yüzyıl Kütahya Evleri kapalı sofalıdır Önceki dönemlerin aksine, bu dönem evlerinin dışları, saçakları, pervazları ve payandaları süslenirken, iç mekanlar aksine sade tutulmuştur Yine bütün Kütahya Evleri payanda destekli çıkartmalara sahiptir Bu çıkartmalar yola uyum ve iç mekanı düzeltme amaçlı yapılmıştır Kütahya Evlerinin topluca korunduğu Germiyan Sokak’taki tarihi evler, Kütahya Valiliğince satın alınarak “Kütahya Evlerini Yaşatma Projesi” çerçevesinde restore edilmektedir


ADLİYE SARAYI: (Eski Hükümet Konağı): Yapımına 1905 yılında Fuat Paşa zamanında başlanan ve 1907 yılında tamamlanan Eski Hükümet Konağı, son dönem sivil Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden birisidir Üç katlı yapının, giriş bölümü ile doğu ve batı kanatları hafif çıkıntılıdır Girişi dört yüksek sütun ve ortadaki geniş üç kemerle bağlanmıştır Bina içinde tamamen çini kaplı bir mescit de yer almakta olup, 1998 yılında restore edilerek Adliye Sarayı olarak kullanılmaya başlanmıştır


KÜTAHYA KONAĞI: Eski tarihi konak, Ticaret ve Sanayi Odası tarafından satın alınmış, yöresel Kütahya yemeklerinin sunulduğu bir restoran haline getirilerek, turizme kazandırılmıştır


Mesire Yerleri


Çamlıca : Kütahya’nın batısında, şehir merkezine 5 km uzaklıktaki Çamlıca orman içi dinlenme yeri olarak düzenlenmiştir Çam ağaçları, soğuk suları temiz havası ve insanı rahatlatan manzarası ile geniş bir mesire yeridir


Porsuk Barajı: Kütahya’nın kuzeydoğusunda şehir merkezine 20 km uzaklıktadır Frig Vadisi’nin de başlangıcında olan baraj, Porsuk Çayının taşkınlarından çevreyi korumak amacıyla yapılmıştır Baraj Gölünde çeşitli su sporlarının (Yelken, kürek, kano vb) yapılabilmesi için, Kütahya Valiliğince bir rıhtım ve yüzer iskele yapılarak bu bölgenin “Su Sporları Merkezi” oluşturma çalışması başlatılmıştır FRİG VADİSİ ise doğal yapısıyla doğa yürüyüşü için ideal bir bölgedir


Domaniç Ormanları: Kütahya’nın kuzeyindeki Domaniç Ormanları ilçenin çevresinde çok geniş bir alana yayılmış durumdadır Çok zengin bir bitki örtüsüne sahip olan Domaniç Ormanlarında pek çok endemik tür ve anıtsal değerde birçok ağaç bulunmaktadır


Hıdırlık: Kütahya merkezdeki en önemli mesire yerlerinden birisidir Aynı isimle anılan mescidin de, bulunduğu mesire yerinin altyapısı ve çevre düzenlemesi yapılmıştır Hıdırlık Mescidi’nin restorasyonu ünlü ressam Ahmet YAKUPOĞLU tarafından 1984 yılında yapılmıştır


Gölcük Yaylası: Kütahya’nın güneybatısındaki Gölcük Yaylası Simav’a 10 km uzaklıktadır Çam ormanları arasındaki yayla her türlü altyapıya sahip olup, 1450 m yükseklikte harika bir piknik yeri olarak hizmet vermektedir


Milli Parklar ve Korunan Alanlar


Mızık Çam Tabiat Anıtı


Kaşalıç Tabiat Koruma Alanı


Vakıfçamlığı Tabiat Koruma Alanı


Kuş Gözlem Alanı


Anadolu’nun en büyük kuşları olan Toy Kuşları dünyada yalnızca Kütahya’daki Kuyucak, Nuhören ve Pusan köyleri arasında kalan alanda üremektedirler Koruma altında olan Toylar her geçen yıl biraz daha çoğalmaktadır


Murat Dağı


Altıntaş Ovası


Türkmenbaba Dağı


Kaplıcalar


Ilıca Harlek Kaplıcaları: Kütahya’nın kuzeyinde yer alan Ilıca Harlek Kaplıcaları Kütahya – Eskişehir karayolunun 23kmsinden 4 km içeridedir Altyapısı ve çevre düzenlemesi tamamlanmış olan Ilıca Harlek Kaplıcaları 23031989 tarihinde “Termal Turizm Merkezi” ilân edilmiştir Kaplıca suları 25-43 C derece sıcaklıkta olup oligometalik sular grubuna girer Kalsiyum, magnezyum ve bikarbonat içeren kaplıca suları; romatizma, cilt, sinir ve kadın hastalıklarına, karaciğer yetersizliklerine, böbrek ve safra kesesi iltihaplarına iyi gelmektedir Kaplıca merkezinde 10 apart, 57 oda ve 168 yatak kapasiteli Harlek Otel, Belediye Belgeli diğer otel ve moteller, 3 hamam, 2 kapalı 4 açık havuz, spor tesisleri ve konferans salonu bulunmaktadır Kaplıcalara şehir merkezinden kalkan halk otobüsleri ve minübüslerle gidilebilmektedir


Yoncalı Kaplıcaları: Kütahya’nın batısında yer alan Yoncalı kaplıcaları merkeze 16 km uzaklıktadır Altyapısı ve çevre düzenlemesi tamamlanmış olan Yoncalı Kaplıcaları 17091993 tarihinde “Termal Turizm Merkezi” ilan edilmiştir Kaplıca suları 42 C derece sıcaklıkta olup bikarbonatlı sular grubuna girer Kalsiyum, magnezyum ve kükürt içeren kaplıca suları kireçlenme ve eklem romatizmaları, iltihabi eklem hastalıkları, yumuşak doku romatizmaları, nörolojik hastalıklar, travmatik ve sportif rahatsızlıkların tedavisine iyi gelmektedir


Yoncalı Termal Turizm Merkezi’nde SSK’ya ait 200 yataklı Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi bulunmaktadır Kaplıca Merkezinde 73 oda ve 180 yatak kapasiteli 4 Yıldızlı Yoncalı TÜTAV Termal Otel ve kür merkezi ile 4’er kişilik 37, 2’şer kişilik 20 apart, Belediye Belgeli Otel ve Moteller, 4 hamam, 3 kapalı, 2 açık havuz bulunmaktadır Yoncalı Kaplıcalarına, şehir merkezinden kalkan minübüslerle gidilebilmektedir Yoncalı


Yoncalı Kaplıcaları Kütahya’nın batısında yer alan Yoncalı kaplıcaları merkeze 16 km uzaklıktadır Altyapısı ve çevre düzenlemesi tamamlanmış olan Yoncalı Kaplıcaları 17091993 tarihinde “Termal Turizm Merkezi” ilan edilmiştir Kaplıca suları 42 C derece sıcaklıkta olup bikarbonatlı sular grubuna girer Kalsiyum, magnezyum ve kükürt içeren kaplıca suları kireçlenme ve eklem romatizmaları, iltihabi eklem hastalıkları, yumuşak doku romatizmaları, nörolojik hastalıklar, travmatik ve sportif rahatsızlıkların tedavisine iyi gelmektedir


Yoncalı Termal Turizm Merkezi’nde SSK’ya ait 200 yataklı Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi bulunmaktadır Kaplıca Merkezinde 73 oda ve 180 yatak kapasiteli 4 Yıldızlı Yoncalı TÜTAV Termal Otel ve kür merkezi ile 4’er kişilik 37, 2’şer kişilik 20 apart, Belediye Belgeli Otel ve Moteller, 4 hamam, 3 kapalı, 2 açık havuz bulunmaktadır Yoncalı Kaplıcalarına, şehir merkezinden kalkan minübüslerle gidilebilmektedir


Emet Yeşil Ve Kaynarca Kaplıcaları: Kütahya’nın batısında bulunan kaplıcalar Emet ilçe merkezindedir Altyapısı ve çevre düzenlemesi tamamlanmış olan Yeşil ve Kaynarca Kaplıcaları 17091993 tarihinde “Termal Turizm Merkezi” ilân edilmiştir Kaplıca suları 43-56 C derece olup, hipotonik sular grubuna girer Sülfat, bikarbonat, kalsiyum ve magnezyum içeren kaplıca suları mide, bağırsak, karaciğer, safra kesesi, böbrek taşları, kadın hastalıkları ve ağrılı hastalıklara iyi gelmektedir


Kaplıca merkezinde Belediye Belgeli 4’er kişilik 36 apart, 3 hamam, 3 kapalı havuz, 1 açık havuz, Osmanlı Hamamı, sauna, özel banyolar, spor tesisleri, botanik parkı ve bir karavan parkı (kamping) bulunmaktadır


Gediz Ilıcasu Kaplıcaları: Kütahya’nın güneyinde Gediz’e 18 km uzaklıktadır Altyapısı ve çevre düzenlemesi tamamlanmış olan Ilıcasu Kaplıcaları 18031897 tarihinde “Termal Turizm Merkezi” ilan edilmiştir Kaplıca suları 65-98 C derece sıcaklıkta olup hipotonik sular grubuna girer Sülfat, bikarbonat, sodyum ve magnezyum içeren kaplıca suları; romatizmal hastalıklar, mide bağırsak hastalıkları ile karaciğer ve safra kesesi hastalıklarına iyi gelmektedir Kaplıca merkezinde Belediye belgeli 4’er kişilik 40 apart, 3’er kişilik 52 apart, 22 ahşap baraka, 10 betonarme baraka, 1 buhar banyosu, 1 çamur banyosu, 2 hamam ve 2 havuz bulunmaktadır


Gediz Muratdağı Kaplıcaları: Kütahya’nın güneyinde Gediz’e 30 kmuzaklıktadır Altyapısı ve çevre düzenlemesi tamamlanmış olan Muratdağı Kaplıcaları 18031987 tarihinde“Termal Turizm Merkezi” ilan edilmiştir Kaplıca suları 29-50 C derece sıcaklıkta olup, meteorik vadoz sular grubuna girer Sülfat, kalsiyum, magnezyum ve bromür içeren kaplıcasuları romatizmal hastalıklar, deri, kalp, böbrek ve kadın hastalıklarına iyi gelmektedir Kaplıca merkezinde Belediye belgeli 18 bungalov, 13 apart, 80 ahşap baraka, 2 hamam, 2 havuz, Orman İşletme Müdürlüğüne ait 15 yataklı misafirhane ve konferans salonu ile 200 yataklı Kızılay Kampı hizmet vermektedir


Simav Eynal Kaplıcaları: Kütahya’nın güney batısında Simav’a 4 km uzaklıktadır Altyapısı ve çevre düzenlemesi tamamlanmış olan Eynal Kaplıcaları 23031989 tarihinde “Termal Turizm Merkezi” ilan edilmiştir Kaplıca suları 70-90 C derecedir Kalsiyum, sodyum, bikarbonat ve sülfat içeren kaplıca suları romatizma, nevralji, cilt ve deri hastalıkları ile böbrek taşlarının dökülmesine, siyatik, kireçlenme, kadın hastalıkları ve sedef hastalığına iyi gelmektedir Kaplıca merkezinde, Belediye belgeli biri 37, diğeri 30 odalı iki otel, 440 yataklı 125 apart, özel banyolar, 2 hamam 1 kapalı havuz ve 1 aqua park bulunmaktadır Kaplıca Merkezinde seracılık gelişmiş olup ilçe merkezi Jeotermal enerji ile ısıtılmaktadır


Hisarcık Esire Kaplıcaları: Kütahya’nın batısında Hisarcık’a 10 km uzaklıktadır 51 C derece sıcaklıktaki kaplıca suları içme uygulamaları ile mide, bağırsak sistemi, karaciğer ve safra kesesi rahatsızlıklarına iyi gelmektedir


Tavşanlı Göbel Kaplıcaları: Kütahya’nın batısında Tavşanlı’ya 7 km uzaklıktadır Altyapısı ve çevre düzenlemesi yapılmıştır Kaplıca sularının sıcaklığı 32 C derece olup romatizma, siyatik, cilt hastalıkları ve yaraların tedavisine iyi gelmektedir Kaplıca merkezinde moteller ve 2 hamam bulunmakta olup, yöre havasında oksijen oranı yüksek olduğundan astımlı hastalar kış aylarında dahi motellerde konaklamaktadırlar


Simav Çitgöl Kaplıcaları: Simav’a 5 km uzaklıkta olan kaplıca suyunun sıcaklığı 162 C olup, cinsel rahatsızlıklar, cilt, deri hastalıkları, kırık ve çıkık, nevralji, nevrit, mide ülseri, böbrek taşlarının dökülmesi, egzama, bel fıtığı, ruhen ve bedenen görülen yorgunluklar, her cins romatizma, siyatik, kadın hastalıkları, ameliyat sonrası rehabilitasyon, ortopedik kireçlenme rahatsızlıklarına iyi gelmektedir Kaplıca merkezinde Belediyeye ait 60 daireli moteller ve spor kompleksi vardır


Emet Dereli Kaplıcaları: Dereli Kaplıcaları Emet-Tavşanlı yolu üzerinde olup, Günlüce Beldesine 20 km uzaklıktadır Kaplıca suları 38-40 C olup, romatizma nevrit, nevralji, kadın hastalıkları ve kırık çıkık sekellerine banyo yolu ile iyi gelmektedir Kaplıca merkezinde 3 adet havuzlu hamam, özel banyolar ve moteller mevcuttur


Kütahya’da başka termal kaynaklar da mevcuttur Bunlar; Emet’te Samrık Ilıcası, Hisarcık’ta Sefaköy Kaplıcaları, Yukarı Yoncaağaç Mürdesenk Suyu ve Simav’da Naşa Kaplıcalarıdır


Yaylalar


Gölcük Yaylası: Kütahya’nın güneybatısındaki Gölcük Yaylası, Simav’a 10 km uzaklıktadır Çam ormanları arasındaki yayla her türlü altyapıya sahip olup, 1450 m yükseklikte harika bir piknik yeri olarak hizmet vermektedir


Muratdağı: Kütahya’nın güneyindeki Muratdağı, Gediz’e 30 km uzaklıktadır 23l2 m yükseklikteki Muratdağı Kütahya’nın olduğu gibi İç Ege’nin de en yüksek dağıdır Murat Dağı temiz havası, soğuk suları, zengin kuş çaşitliliği ve özellikle zengin termal kaynaklarıyla alternatif turizm olanakları sunar


Mağaralar


Frig Vadisi Mağaraları


Yeri: Kütahya


Mağaralar Kütahya’ya 55 km uzaklıkta, Kütahya, Afyon ve Eskişehir il sınırlarının kesiştiği yerdeki son Kütahya köyü olan Ovacık Köyü’nün İnlice Mahallesinde yer almaktadır


Özellikleri: Çok geniş bir alanı kaplayan Frig vadisinde kayalara elle oyulmuş, kaya mezarlar ve sığınma, barınma amaçlı yüzlerce mağara bulunmaktadır Birinci bölüm kayaların içinde iki kilise bulunmuştur Tekli Kilise ve Çiftli Kilise ismi verilen bu kiliselerin duvarlarında freskler vardır Ayrıca kök boya ile yazılmış yazılar bulunmaktadır Meander motifleri ve haç işaretleri de görülmektedir Bu vadi MÖ 500-600 yıllarında Frigler tarafından, daha sonra da Bizanslılar tarafından kullanılmıştır


İki bölümde incelenen Deliktaş Kalesi de Frigler ve Bizanslılar tarafından kullanılmıştır Sığınma ve savunma amacıyla kayalar oyularak gerçekleştirilmiştir Burada büyük bir kilise bulunmaktadır Gizli geçit ve dehlizlerle birbirine bağlanan birçok oda bulunmaktadır Üst kısmının ise kale surları şeklinde oyulduğu görülmektedir Üçüncü bölüm ise Penteser kalesi denilen bir başka doğal kaledir Burası da yine savunma amaçlı oyularak gerçekleştirilmiş bir kale olup burada da çeşitli mezarlar ve mağaralar bulunmaktadır Ayrıca çam ormanlarıyla kaplı bu vadide kayaların doğal yapısı da Ürgüp’ü aratmayacak güzelliktedir


Sportif Olta Balıkçılığı


Kütahya’nın kuzeydoğusunda şehir merkezine 20 km, Porsuk Barajı ve şehir merkezine 18 km uzaklıktaki Enne barajı, Tavşanlı ilçesinin güneyinde, ilçeye 7 km uzaklıktaki Kuruçay Göleti ve Kayaboğazı Barajı’nda sportif amaçlı olta balıkçılığı yapılmaktadır


Kuş Gözlem Alanı


Altıntaş Ovası: Alan, Kütahya’nın Altıntaş, Aslanapa ve merkez ilçelerini kapsamaktadır Altıntaş Ovası Kütahya’nın güneyinde Kokarçay’ın oluşturduğu bir ovadır Anadolu’da kalan son toy kuşunun üreme alanlarından biri durumuna gelmiştir


Türkmenbaba Dağı: Alan, Eskişehir merkez, Kütahya merkez ve Seyitgazi ilçelerini kapsamaktadır Kütahya, Afyon ve Eskişehir ovalarının ortasındaki Yazlıkaya Platosu’nun kuzey ucunda yer almaktadır


Türkmenbaba Dağı çok zengin bir yırtıcı kuş yaşamına sahiptir Kara akbabanın ülkemizde bilinen en büyük popülasyonu burada bulunmaktadır Önemli kuş alanı olmasına neden olan diğer türler ise; kara leylek, sakallı akbaba, küçük kartaldır Bunların dışında alanda, arı şahini, kızıl akbaba, yılan kartalı, atmaca, şahin, küçük orman kartalı, şah kartal, delice doğan ve gökdoğan bulunmaktadır


COĞRAFYA


Kütahya İli özellikle kuzey, batı ve güneyi ormanlar bakımından çok zengindir Domaniç ve Kütahya Merkez de kızılçam ve karaçam ormanları, İlin iç kesimlerinde mazı meşesi, saçlı meşe ve Lübnan meşesinden oluşan meşe ormanları, Emet ve Tavşanlı da ardıç ve karaçam ormanları, Gediz ve Simav’da kestane, at kestanesi ve kızılçam ormanları yaygındır Kütahya endemik türler açısından da önemli zenginliklere sahiptir


Kütahya, av hayvanları bakımından zengin bir bölgede yer almaktadırİlde Avrupa ve Türkiye’nin en büyük ve nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan toy kuşları koruma altına alınmıştır Murat dağında da Geyik Koruma ve Üretme İstasyonu oluşturulmuştur


Kütahya iklimi, Ege, Marmara ve İç Anadolu iklimleri arasında bir “geçiş iklimi” niteliği taşımaktadır Kütahya, sıcaklık bakımından daha çok İç Anadolu ikliminin, yağış rejimi bakımından ise Marmara ikliminin etkisi altındadır


TARİHÇE


Kütahya, MÖ 3000 yıllarında kurulmuş medeniyetlerin ve kültürlerin harman olduğu Kütahya’nın antik çağda ilk ev sahipleri Friglerdir Kütahya daha sonra Roma, Bizans, Germiyanoğulları , Osmanlı egemenliğine girmiştir


Kütahya’da egemen olan bütün uygarlıklara ilişkin çok sayıda eser bulunmaktadır Özellikle Frig Vadisi adı verilen ilin doğusundaki Türkmen Dağı eteklerindeki alan, bu eserler açısından çok zengindir


Roma döneminde piskoposluk merkezi olan Kütahya’da bu döneme ait en önemli eser AIZANOI Antik Kenti’dir Aizanoi, Anadolu ’nun en zengin antik kentlerinden birisidir Dünyanın İlk Borsası Aizonai’de kurulmuştur


Anadolu’da Türk Hakimiyeti başladığın da Kütahya ve çevresi Germiyanoğulları Beyliğine verilmiştir Kütahya iki kez Germiyanoğulları Beyliğine başkentlik yapmış ve bu dönemde yapılan pek çok eser günümüze kadar ulaşmıştır Kütahya ve çevresi Osmanlı Devletine Devlet Hatun’un çeyizi olarak verilmiş ve bu nedenle şehzadeler Şehri olarak anılmıştır


Kütahya Osmanlı İmparatorluğu döneminde de Anadolu Beylerbeyliği’ne merkezlik etmiştir Osmanlı dönemi eserleri korunmuş haldedir


NE YENİR?


Yörenin ünlü yemekleri arasında çorbalardan Sıkıcık Çorbası, Oğmaç Çorbası ve Tutmaç Çorbası; sebze yemeklerinden Ilıbada Dolması, Kabak Kabuğu Kavurması ve Soğan Dolması; Hamur İşleri’nden Cimcik, Tosunum, Gökçimen Hamursuzu; Et Yemekleri’nden Küpeti, Göveç ve Tirit; Tatlılar’dan Güllaç, Cendere ve Ev Baklavası sayılabilir


NE ALINIR?


Çinileri ve porselenleri dünyaca ünlü Kütahya’da el sanatları da hala üretimini sürdürmektedir Tabakçılık, urgancılık, hasırcılık, ağdacılık, yemenicilik, semercilik, nalbantlık,saraçlık gibi yok olmak üzere olan el sanatlarının son temsilcileri Simav ilçesinde bulunmaktadır Çini ve porselen eşyaların yanısıra, dokuma ve el işlemeleri hediyelik olarak satın alınabilir


ÇİNİCİLİK: Kütahya’nın simgesi ve onu bütün dünyaya tanıtan “Çinilik” Kütahya’da en önemli sanat kolu olmanın yanısıra, önemli bir geçim kolu olma özelliği de taşır Kütahya’da Friglerle başlayan seramik yapımı Bizans dönemi sonuna kadar sürekli gelişme göstermiştir Kütahya, 100 yılı aşkın bir süre Selçuklularla Bizanslılar arasında tampon bölge olarak kalmıştır Bu dönem çiniciliğinde Bizans ve Selçuklu kültürünün özellikleri birlikte kullanılmıştır Daha sonra Beylikler dönemine giren Kütahya’da Osmanlı etkisi görülmeye başlamıştır 1314 tarihli Vacidiye Medresesi’ndeki Abdülvacit Efendi’nin sandukasında, 1428 tarihli Yakup Bey Türbesi’nde ilk Osmanlı dönemi renkli sırlı çini tuğlalar kullanıldığı görülmektedir


15 yy Osmanlı seramik ve çini sanatı, mavi beyaz grubu çinileri ile dikkat çeker Bu orijinal mavi beyazlar Hisarbey Cami (1487) ile Kükürt Köyü Camiinde (l697) görülmüştür 15 yy mavi beyaz çinileri Kütahya’daki bazı yapıların yanı sıra İstanbul ve Kudüs mimari eserlerinde de kullanılmıştır 16 yy’da Kütahya çini ve seramik sanatı faaliyetlerinin yavaşladığı görülmekle beraber, İstanbul ve diğer önemli merkezlerde yapılan mimari eserlerde, Kütahya çinilerinin kullanıldığı görülür


Günümüzde ihraç malları arasına giren, desen ve renk zenginliği kazanan Kütahya Çiniciliği olumlu bir yoldadır İrili, ufaklı 500’e yakın atölyede yapılan çiniler yurt içi ve yurt dışındaki pek çok eseri süslemektedir


PORSELEN: Kütahya’daki ilk porselen fabrikası 1974 yılında faaliyete başlamıştır Yüzyıllardır çinilerde sergilenen maharetler porselenlerde de yaşamaya başlamıştır Günümüzde Türkiye’nin her yerine gönderilen porselenler pek çok ülkeye de ihraç edilmektedir


DOKUMACILIK: Halıcılık, köy ve kasaba evlerinde el tezgahlarında günümüzde de önemli bir gelir kaynağı olarak sürdürülmektedir Saray halıları adıyla anılan ve Osmanlıların en parlak döneminde üretilen Simav halıları, daha çok yaprak ve çiçek motifleriyle bezenmiştir Yün ve pamuktan halıların yüzeyi ve bordürü kıvrık damarlı yapraklar, rozet ve nar çiçekleri, sümbül, karanfil gibi motiflerle bezelidir Simav halıları kökboya (alizarin) ile renklendirildiği için “kökboya halı” diye de anılır


Geçmişte el tezgahlarında yöreye özgü kumaşlar dokunmaktaydı Günümüzde daha çok Gediz ve Şaphane’de sürdürülen el dokumacılığında yalnızca bez üretilmektedir Yine yöremize özgü Yörük halıları, Aslanapa’nın Bayramşah köyünde dokunmaktadır


EL İŞLEMELERİ: Eskiden beri sürdürülen el işlemeciliği, yöre kadınlarının becerilerini, beğenilerini yansıtır Günümüzde Kütahya Müzesinde sergilenen peşkirler, uçkurlar, dane (yemeni) çevreleri, para, tütün ve saat keseleri bunların özgün örnekleridir Peşkirlerin boyaları, iplikleri yerlidir Keseler, pembe başta olmak üzere sarı, yeşil, al ve ak işlemlidir Yer yer krem, bej ve gri kullanılmıştır Çevre, arabiye, kaftan, kavuk vb eşyada altın ve gümüş ipliklerle çeşitli motifler işlenmiştir


Kütahya’da oyacılık, “iğne oyacılığı” biçiminde genellikle danenin çevresini süsleyen bir sanat olarak gelişmiştir Kütahya oyaları biçimlerine göre beşe ayrılır Bunlar gül, menekşe, zambak, papatya, karanfil, haşhaş gibi çiçeklere benzeyen oyalar, ıtır, şeftali, söğüt, karanfil yapraklarına benzeyen yaprak motifli oyalar, Gönül Dolabı, Mecnun Yuvası, Yar Yare Küstü gibi soyut adlı oyalar, Süreyya, Diba gibi özel yaşamları bilinenlere yakıştırılan oyalar ve Kaynana Oyası, Elti Küstü, Ana Güldüren, Malak Sattıran gibi övgü, yergi niteliği taşıyan oyalardır


LİNKLER


Kütahya Valiliği http://wwwkutahyagovtr


Dumlupınar Üniversitesi http://wwwdumlupinaredutr


Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası http://wwwkutsoorgtr


YAPMADAN DÖNME


Aizanoi Antik kentini gezmeden,


Çiniler diyarından bir çini edinmeden,


İlk Çini Müzelerini ziyaret etmeden,


Gediz Göveci yemeden,


Termallerde şifa bulmadan,


…Dönmeyin