Prof. Dr. Sinsi
|
Adıyamanın Coğrafi Özellikleri Nelerdir
Adıyaman Coğrafi Özellikleri
Adıyaman'ın Coğrafi Özellikleri,
Adıyamanın Coğrafi konumu
Adıyamanın Coğrafi Özellikleri nelerdir
Adıyaman ili merkezi Orta Fırat bölümü içinde yer alır Kuzeyde bulunan Çelikhan ile Gerger ilçesinin bir kısmı Doğu Anadolu Bölgesine, Batıda bulunan Gölbaşı ile Besni ilçesinin bir kısmı ise Akdeniz Bölgesine dahil edilmiştir Bu demektirki Adıyaman coğrafik bakımdan dört mevsimi bir arada yaşayan bir yerdir
Adıyaman ilinin Kuzeyinde Malatya ili (Pütürge, Yeşilyurt ve Doğanşehir ilçesi), Batıda Kahramanmaraş ili (Merkez ile Pazarcık ilçesi), Güneybatıda Gaziantep (Araban ilçesi), Güneydoğuda Şanlıurfa ili (Siverek, Hilvan, Bozova ve Halfeti ilçeleri), Doğuda ise Diyarbakır ili (Çermik ile Çüngüş ilçesi) bulunmaktadır Merkez ilçe dahil 9 ilçesi ile 406 köyü vardır İlçeleri Merkez, Besni, Çelikhan, Gerger, Gölbaşı, Kahta, Samsat, Sincik ve Tut ilçeleridir Adıyaman ili 370 25’ ile 380 11’ kuzey enlemi, 370 ve 390 doğu boylamı arasında yer alır Adıyaman ilinin yüzölçümü 7 614 km2 , göller ile 7 871 km2 olup, rakımı 669 m dir
Adıyaman 'in Kuzey kesimi torosların uzantısı olan Malatya dağları ile çevrilidir Çelikhan, Gerger ve Tut İlçelerinin arazilerinin çoğu dağlıktır
İlin belli başlı dağları; Akdağ, Dibek, Ulubaba, Gördük, Nemrut, Bozdağ ve Karadağdır Güneye inildikçe ova nitelikli araziler başlar Kahta, Samsat, Keysun ve Pınarbaşı ovaları ilin önemli ovalarıdır 
Fırat Nehri İlin en önemli akarsuyudur Fırat Şanlıurfa, Diyarbakır illeriyle İl sınırı oluşturur Diğer akarsular ise; Sofraz, Ziyaret, Çakal, Kalburcu, Eğri, Akdere, Keysu ve Şepker çaylarıdır Gölbaşı, İnekli, Azaplı Abdulharap Gölleri doğal Atatürk Barajı ise suni göldür
Bu coğrafi yapı içerisinde Adıyaman ilinin :
Deniz seviyesinden yüksekliği 669 metredir
İl sınırları içerisindeki alan 7 614 km 2dir
Merkez ilçenin alanı ise 1 702 km 2dir
Adıyaman ili Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri arasında köprü vazifesi gören bir şehirdir Hatta kısmen Akdeniz Bölgesinin özelliklerini de taşır Bu nedenle bitki örtüsü de bu üç bölgenin özelliklerini taşımaktadır Yüksek rakımlı yerler genelde meşe ağaçları ile kaplanmış olmakla birlikte, su ve toprak erozyonu nedeni ile çıplak hale gelmiş araziler de mevcuttur Yaz mevsiminin uzun ve kurak geçmesi dolayısıyla orman içi bitki örtüsü yok denecek kadar azdır Tarım yapılmayan alanlar çayır, mera, yabani ağaçlar ve makilerle kaplıdır Sazlık, bataklık alanlarda suyu seven bitki türlerine rastlanmaktadır
Rakım yükseldikçe ağaç türleri değişmekte kimi bölgelerde meşeliklere rastlamak mümkün olmaktadır
Doğan, şahin, baykuş, keklik gibi yabani kuş türleri yanında tavşan, tilki, çakal gibi yaban hayvanları da Adıyaman il sınırları içerisinde yaşama alanlarına sahiptirler
Fırat Nehri İlin en önemli akarsuyudur Diğer akarsuları ise şunlardır; Sofraz Çayı, Ziyaret Çayı, Çakal Çayı, Kalburcu Çayı, Eğri Çayı, Besni Akdere Çayı, Şepker Çayı, Çat Deresi, Gürlevik Deresi ve Halya Deresi ile Gölbaşı, İnekli, Azaplı ve Abdulharap gölleri ilin diğer su kaynaklarıdır
Fırat Nehri: İlin en önemli akarsuyu-dur Şanlıurfa ve Diyarbakır illeri ile sınırı oluşturur İl içindeki uzunluğu 180 km dir Kâhta, Kalburcu ve Göksu Çayları nehrin başlıca kollandır
Kahta Çayı: Çelikhan yöresindeki Bulam, Abdülharap ve Recep sularını toplayıp Cendere Köprüsünden geçtikten sonra Eski Kahta ve Alut Arazisinde biriken dağ sularını da alarak Fırat Nehri'ne karışır (45 5 km)
Göksu Çayı: Kahramanmaraş ili sınırlarından çıkar Erkenek, Tut ve Akdere civarından geçer Sofraz suyunu da aldıktan sonra Gümüşkaya'nın batısında Fırat Nehrine karışır İI sınırlan içindeki uzunluğu 90 km 'dir
Sofraz Çayı: Besni ilçesi Toklu Köyü civarından çıkar Hacıhalil Köyü yakınlarında Keysun Suyu'nu alarak Akdere civarında Göksu Çayı'na karışır İl sınırları içindeki uzunluğu 51 km 'dir
Ziyaret Çayı: Kaynağını Cebel ve Zey Köyleri sularından alarak ipekli Köyü civarında Atatürk Barajı Gölü'ne karışır
Adıyaman ilinin önemli sayılabicak diğer akarsuları ise şunlardır: Çakal Çayı (37 5 km ) Kalburcu Çayı, Eğriçay (32 km }, Besni Akdere Çayı (59 km ) Keysun Çayı (45 km ), Birimşe Çayı (35 km ), Şepker Çayı, Çat Deresi, Gürlevik Deresi ve Halya Deresi (41 km )
|