07-28-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Uzayı İncelemek İçin Kullanılan Araçlar
Uzayı İncelemek İçin Hangi Araçlar Kullanılır
Uzay İnceleme Araçlarına Genel Bir Bakış
Uzay Araçları

Uzayda yapılan inceleme ve keşif gezilerine uzay araştırması ya da uzay yolculuğu denir Dünya atmosferi*nin sınırları dışında uzanan uzaya uçakla çıkılamaz Jet yolcu uçakları genellikle atmos*ferin stratosfer katmanında yerden yaklaşık 12 kilometreye kadar olan yüksekliklerde yol alır; balonlar da yaklaşık 40 kilometreden daha yükseğe çıkamaz Araştırma uçakları atmosferin uzay sınırlarında uçabilir ama dış uzaya ancak Dünya’dan roketlerle fırlatılan uzay araçlarıyla ulaşılabilir Bu ancak 1950′lerde başarılmıştır
Bazı Uzay Terimleri
Bazı “uzay terimleri”nin anlamlarını vererek konuya girmek yararlı olacaktır Uzay araçla*rını fırlatmak için kullanılan roketlere fırlat*ma araçları denir Bir roket geriye doğru püskürttüğü sıcak gaz kütlesinin itme kuvvetiyle çalışır; itme kuvveti roketin ileri doğru yol almasını sağlar Bazı fırlatma araçlarında bu itme kuvveti birkaç bin tona çıkabilir Roket itmesi için kullanılan yakıt maddeleri ile bu yakıtı yakan oksijene iticiler denir Yakıt gazyağı gibi bir petrol türevi olabilir; oksijen ise genellikle sıvı haldedir Fırlatma aracının (yani roketin) hızı kademelendirmelerle artırılabilir; kademelendirme üst üste oturtulmuş ve sırayla ateşlenen birkaç roketi bir arada kullanmak demektir Her roket kademesindeki yanma sona erince o kademe gruptan ayrılır ve yere düşer
Uzay araştırmaları bilimine astronotik de*nir Uzay yolculuğuna katılanlar ise astronot olarak adlandırılır ama Ruslar bunlara koz*monot derler Fırlatma ara*cıyla uzaya taşınan yük ise uzay aracı’dır İçinde mürettebat bulunan araçlar insanlı uzay aracı olarak tanımlanır İnsansız uzay araçları ise yalnızca aletler radyo donanımla*rı taşır Mürettebat kabini kapsül ya da modül olarak adlandırılır İki uzay aracının uzayda buluşup birbiriyle birleşmesine kenetlenme denir Mekik yeniden kullanılabilen insanlı uzay aracıdır
Uzay aracının Dünya çevresinde izlediği yol o aracın yörünge’sidir Dünya çevresinde belirli bir yörüngede dolanan insansız uzay araçları yapma uydu olarak tanımlanır Ay’a Güneş’e gezegenlere ya da uzayın derinlikle*rine gönderilen insansız uzay araçlarına sonda denir Dünya’nın çevresinde bir yörüngede dolanmakta olan ve zaman zaman astronotlarca ziyaret edilen uzay araçları uzay istasyo*nu olarak adlandırılır
Teleskop
uzaydan gelen her türlü radyasyonu alıp görüntüleyen astronomların kullandığı bir rasathane cihazıdır 1608 yılında Hans Lippershey (Hollandalı gözlük üreticisi) tarafından icat edilmiş, 1609 yılında Galileo Galilei tarafından ilk defa, gökyüzü gözlemleri yapmakta kullanılmıştır Uzaydaki cisimlerden yansıyarak veya doğrudan doğruya gelen, gözle görülen ışık, ultraviyole ışınlar, kızılötesi ışınlar, röntgen ışınları, radyo dalgaları gibi her türlü elektromanyetik yayınlar kainat hakkında bilgi toplamak için çok lüzumlu delillerdir Bu deliller ya klasik manada optik teleskoplarla veya çok daha modern radyo teleskoplarla incelenir
Teleskop yapı olarak objektif, oküler ve bu mercekleri muhafaza eden bir tüpten meydana gelmiştir Objektif cinsine göre iki tür teleskop vardır Uzaydan gelen ışıklar teleskop içinde bir aynaya çarpıp, prizmadan geçtikten sonra göze geliyorsa bu türe yansımalı teleskop denir Uzaydan gelen ışıklar merceklerden doğrudan geçip göze geliyorsa bu türe de kırılmalı teleskop adı verilir
Uydu
başka bir gezegenlerin etrafında dönen gök cismi Yapay uydulardan ayırmak amacıyla doğal uydu veya tabii uydu olarak da adlandırılırlar Güneş Sistemindeki tüm gezegenler Güneş’in uydusudur Ay gibi diğer gökcisimleri ise gezegenlerin uydularıdır
dünya, alıcılar ve özel araçlarda onlara vericileri çevresindeki yörüngesinde Uydular, roketler, uzay mekiği fırlatma yardımızla ya da taşındı Dünya’nın yörüngesinin, uzaktan algılama uyduları, haberleşme uyduları, uydu GPS uyduları gibi farklı işlevler binlerce vardır
Yörünge Araçları
uzay araçlarının içine veya Gökcisimlerinin diğer gezegenlerin yörünge yapmak için gönderilir Bazen uzak gezegenlere ulaşması yıllar alır özel kameralar günü, alıcı ve vericiler var
Açılış Araçları
Yörünge araçları, ancak diğer gezegenlerin keşfi gönderilir gezegen sol gezegen aracın yörüngeye girdikten sonra, iniş yapmak
Veri toplama robotları hareket gezegenlerin yüzeyinde Yüzey Araçları Landing Çeşitli alıcılar ve vericiler onları yer
insan ve yük taşımada kullanılan uzay araçlarına Uzay mekikleri Fırlatılarak geri dönüşteyse özel bir iniş yapmak, uzaya gönderdi uzaydan Dünya gitmek için birçok kez gelebilir Bazen özel bir bölünme mekik deneyleri yapılır uzay laboratuarı, yerleştirilir çağırdı
Uzay İstasyonu Uzay istasyonları, içinde insanların yaşayabileceği ve büyük uydular çalıştırın orada kalmak ve deney ve araştırma yapmak dünyada yörüngeye istasyonu astronotları yerleştirdikten sonra
|
|
|