Prof. Dr. Sinsi
|
Keoslu Prodikos Hayatı
Keoslu Prodikos Kimdir?
Keoslu Prodikos Biyografisi
Keoslu Prodikos Kim
Keoslu Prodikos Hakkında Bilgi
Keoslu Prodikos eserleri
Prodikos, M Ö 470’de, Keos Adası'nda doğar Bu ada Atina'ya yakın olduğu için, sık sık buraya gelir ve kalırdı Yurttaşları ona birkaç iş sağladıktan sonra; onu büyükelçi olarak, Atina'ya yollarlar Burada iyi karşılanan Prodikos, şehirde bir retorik okulu açmaya karar verir Eflatun, onun dilin hoşluklarıyla ilgilenen, bilgiç bir öğretmen olduğunu ve bu okul sayesinde zenginleştiğini söyleyerek eleştirir
Prodikos, şehirden şehire dolaşarak, para karşılığı retorik dersleri verirdi Söylevleriyle, gençleri kendine hayran bırakmıştır Tüm Yunanistan'da, zengin çocuklarını, kendine getirmekle görevli kuryeleri vardır Fakir aile çocuklarına nadiren ders verirdi Fakir gençlerden 1 drahmi; zengin gençlerden ise 50 drahmi ücret alırdı Derslerin ücretini malvarlığına ve iş düzenine göre ayarlamıştı Eflatun, bu ücret düzenini: "Sokrates, Prodikos’un, adam başına 50 drahmiye verdiği dersleri almış olsaydı, adların niteliğini söyleyebilirdi Ama, 1 drahmilik derslerine girdiği için bu konuda bilgisiz kalmıştır " diyerek alaya almıştır Dersler, özellikle, Thebes ve Lakedaemon’da övgüler almıştır İnsanlar, akın akın onu dinlemeye geliyordu Ksenophon, Boeotia'da mahkumken, kendi kefalet parasını ödeyerek, onu dinlemeye gitmiştir
Eserleri:
Prodikos'un önemli eserleri içinde, “Doğa Hakkında” ve “İnsan Doğasına Dair” adlı eserleri vardır Ancak, bu 2 eser de, günümüze ulaşmamıştır Onun, diğer önemli bir eseri “Mevsimler”dir Bu eserde yer alan, “Herakles’in Seçimi” ya da “Rezillikle, Erdem Arasındaki Herakles” adlı öykü, Prodikos’dan sonraki birçok yazara ve hatta, ortaçağ Hıristiyan edebiyatına esin kaynağı olmuştur
Bu öykü, Prodikos’un, kendi hayatından bir yansımadır Prodikos, retorik derslerinden kazandığı parayı, zevk için harcar Ancak, diğer yandan da, erdem üzerine söylevler verirdi Öyküye konu olan Herakles de erdem ve kösnü (şehvet) Tanrısı tarafından kışkırtılmaktadır Herakles, erdemin baskıcı ve zor yolu ile tutku ve ahlaksızlıkların kolay yolu arasında, bir seçim yapmak durumundadır Herakles, zor olan erdemi seçer Erdemi öven bu yazı, tüm antikite tarafından beğenilmiş ve Prodikos da, adını ölümsüzleştirmiştir
Sanatı:
Pythagoras’ın öğrencisi olan Prodikos, Protagoras’ın başlattığı,Yunan sofistliği (bilgiciliği)nde, en önemli kişilerden biridir Ayrıca, Demokritos’un ekolündedir Cicero, onun bazı öğretilerinin, tüm dinleri yıkıcı nitelikte olduklarını; Sextus Empiricus ise, onun ateist olduğunu söylemiştir
Prodikos’a göre; Tanrılar, düşünceden yoksundur O halde, zaten var olmadıkları açıktır İnsanlar, yararlı gördükleri her şeyi, Tanrı zannetmiştir Daha doğrusu, kendilerine yararlı bir etki yapmış olan doğa nesneleri, Tanrı düşüncesinin doğmasına ve onların yaptıkları iyiliklere karşılık olarak, onlara tapınmalarına neden olmuştur Böylelikle; ekmek Demeter, şarap Dionysos, su da Poseidon gibi adlar almıştır
Prodikos, Epikür’den çok daha önce, ölümün korkunç bir şey olmadığını; onun, biz yaşarken ya da biz varolmadığımız zaman, bizi ilgilendirmeyeceğini söyler Çünkü, yaşadığımız sürece, bize ölüm yoktur; ölümün geldiği andan itibaren de, ölüm için, biz yokuz demektir
Prodikos’un dünya görüşü, onun ilk pesimistlerden olduğunu gösterir Ona göre; varlığın kötülükleri, iyiliklerini aşar Ancak, onun hayata bakışındaki kötümserlik, insan iradesini ve enerjisini yıkma amacı taşımaz Prodikos, kiniklerin ve stoacıların ahlak doktrinleri üzerinde etki yapmış olan, “kendinden ilgisiz şeyler” kavramını ortaya atmıştır Ona göre, bu kavram; aklın gösterdiği yolda ve aşırıya kaçmadan kullanıldığı zaman, bir anlam taşıyabilir
Prodikos, erdemin öğretilebileceğine inanır Ona göre; malvarlığını ne yapmak gerektiğini bilen erdemli insanlar için, zenginlik, bir iyiliktir Bunu bilmeyen insanlar için ise, kötülüktür Her şey, kullanmak isteyenin, kullanış tarzına göre değerlenir
Prodikos, eşanlamlı (synonyme) sözcükleri toplayarak; bunlar arasındaki, ince anlam farklılıklarını, belirgin bir şekilde ayırmıştır Synonyme (eşanlamlı olup farklı yazılan) sözcüklerin yanı sıra, homonyme (aynı yazılıp farklı anlamları olan) sözcükleri de incelemiştir Onun amacı; dili, düşünce aracılığıyla, yetkin bir duruma getirmektir
|