Vedâlaşma

Vedâlaşma
VEDÂLAŞMA
YOLCULUK VE BENZERİ SEBEPLERLE AYRILIP GİDECEK KİMSENİN ARKADAŞIYLA VEDÂLAŞMASI, ONA VASİYET VE DUA ETMESİ, ONUN DUASINI İSTEMESİ

Âyet
“Bunu İbrâhim de kendi oğullarına vasiyet etti Ya`kûb da: Oğullarım! Allah sizin için İslâm dinini seçti Sakın başka türlü değil, sadece müslüman olarak ölünüz, dedi
Yoksa Ya`kûb’a ölüm geldiği zaman siz orada mıydınız? O zaman Ya`kûb oğullarına: Benden sonra kime kulluk edeceksiniz? diye sormuştu Onlar da: Senin ve ataların İbrâhim, İsmâil ve İshâk’ın ilâhı olan tek Allah’a kulluk edeceğiz; biz ancak ona teslim olmuşuzdur, dediler”
Bakara sûresi (2), 132-133

Ya`kûb aleyhisselâm Hz İbrâhim’in torunudur Ya`kûb’un bir adı da İsrâil’di Bu sebeple onun soyundan gelenlere İsrâiloğulları denmiştir Buna göre İsrâiloğulları Hz Yûsuf ile diğer on bir kardeşi, onların oğulları, torunları ve soylarından gelenlerdir
Dedenin de, torunun da çocuklarına vasiyet ettiği şey, müslüman olmaları ve müslüman olarak can vermeleridir Çünkü insanlara din olarak İslâm’ı seçen, onların bu dini kabul etmesini ve müslüman olarak ölmesini dileyen Allah Teâlâ’dır
Âyet-i kerîmenin devamında, Hz İbrâhim ile Ya`kub’un bu tavsiyesine kulak vermeyen İsrâiloğulları’na ve benzerlerine hitap edilmekte ve onlara şöyle denmektedir:
Ya`kûb öleceği sırada oğullarını başına topladı ve onlara bir vasiyette bulundu Bu vasiyetin ne olduğunu siz elbette bilemezsiniz Ama bunun ne olduğunu Allah biliyor Şimdi bu vasiyetin mâhiyetini siz de öğrenin ve İsrâil’in oğulları olarak gereğini yerine getirin Soyundan geldiğiniz atalarınıza, Ya`kub aleyhisselâm, “Benden sonra kime kulluk edeceksiniz?” diye sordu; onlar da tıpkı babaları ve daha önceki ataları gibi tek Allah’a inanıp ibadet edeceklerine dair söz verdiler Ondan başkasını tanımayacaklarını söylediler
Görülüyor ki Hz Ya`kub, oğullarına daha önce söylediği ve öğrettiği din esaslarını, öleceği sırada bir kere daha hatırlatıyor, hem kendilerini hem de çocuklarını, aralarında yaşadıkları Mısırlılar gibi puta tapmaktan uzak tutmalarını vasiyet ediyor ve bu konuda onlardan söz alıyor
Hadisler

713 Zeyd İbni Erkam radıyallahu anh, şöyle dedi:
Bir gün Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem ayağa kalkarak bize bir konuşma yaptı Allah’a hamd ü senâdan sonra bize öğüt verdi Sonra da şöyle buyurdu:
- “Ey insanlar! Ben de bir insanım Yakında Rabbimin elçisi bana da gelecek ve ben onun davetine uyup gideceğim Size iki önemli şey bırakıyorum Biri, insanı doğruya götüren bir rehber ve nur olan Allah’ın Kitabı Kur’an’dır Allah’ın kitabına yapışın ve sımsıkı sarılın!”
Peygamber aleyhisselâm Kur’an’a sarılma ve ona bağlanma konusunda tavsiyelerde bulundu Sonra sözüne şöyle devam etti:
“Size bir de Ehl-i beyt’imi bırakıyorum Allah’tan korkun da Ehl-i beyt’ime saygılı davranın!”
Müslim, Fezâilü’s-sahâbe 36

Açıklamalar
347 numaralı hadiste geçtiği üzere, tâbiînden bazıları, hayli yaşlanmış olan Zeyd İbni Erkam’ı ziyaret etmişler ve ona Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ile savaşlarda bulunduğunu, arkasında namaz kılma bahtiyarlığına erdiğini hatırlatarak Peygamber aleyhisselâm’dan duyduklarını anlatmasını istemişlerdi Zeyd de onlara, Mekke ile Medine arasındaki Hum suyu başında Resûlullah’ın kendilerine yaptığı bir konuşmayı ve verdiği öğüdü nakletmişti
Resûlullah Efendimiz bu konuşmayı Veda haccından Medine’ye dönerken yapmış ve bilindiği üzere üç ay sonra da Rabbine kavuşmuştu Demekki bu öğütler Efendimiz aleyhisselâm’ın vedâ konuşmalarından biriydi Vedâ konuşması yapan kimse, en fazla değer verdiği şeyleri hatırlatacağına göre, Efendimiz aleyhisselâm da, bir gün Allah’ın davetine uyup ebedî yolculuğa çıkacağını belirttikten sonra ümmetine iki şey bıraktığını söylemiş ve bunlara sıkı sıkıya sarılmalarını vasiyet etmişti Vasiyet ettiği şeylerden birincisinin Kur’ân-ı Kerîm, ikincisinin de Ehl-i beyt’i olduğunu belirtmişti
Kur’an, Cenâb-ı Hakk’ın kullarına gönderdiği son mektuptur Bu son mektupta insanın hem dünyada hem de âhirette nasıl bahtiyar olacağı anlatılmaktadır Efendimiz ümmetine, ancak Kur’an’a sarılmak suretiyle kurtuluşa erebileceklerini, son bir defa daha hatırlatmaktadır
Ehl-i beyt’e gelince; 347 numaralı hadiste kim oldukları belirtilen bu kimseler, bize Peygamber emanetidir Onları sevmek, saymak, sevip sayılmalarını sağlamak bizim görevimizdir
Hadisten Öğrendiklerimiz
1 Bu hadis Peygamber Efendimiz’in vedâ konuşmalarından birini ihtiva etmektedir
2 Kur’an insanı doğruya götüren bir rehber ve ilâhî bir nurdur Kurtuluşa ermek, ona sarılmakla mümkündür
3 Ehl-i beyt bize Peygamber Efendimiz’in emanetidir Onları sevip saymak en önemli görevlerimiz arasındadır
Riyazüs Salihin