Duygu Eğitimi Ve İnsanın Anlam İhtiyacı -Hamdi Kalyoncu

Duygu Eğitimi ve İnsanın Anlam İhtiyacı -Hamdi Kalyoncu
Mutluluk duygusunun sürekli tadılması için bazı temel ihtiyaçların karşılanması gerektiği kadar, bizi biz yapan yeteneklerimizin de keşfedilip geliştirilmesi ve hayatımızın bir parçsı olması şarttır


Mutluluk, bedensel ve ruhsal ihtiyaçların karşılanması ve yeteneklerin uygulama imkânına kavuşması ile oluşan tatmin duygusudur

İhtiyaçların yeterince karşılanmadığı, yeteneklerin ihmal edildiği hallerde ise tatminsizlik, dolayısı ile de mutsuzluk hissi gelişir Mutluluk duygusunun sürekli tadılması için bazı temel ihtiyaçların karşılanması gerektiği kadar, bizi biz yapan yeteneklerimizin de keşfedilip geliştirilmesi ve hayatımızın bir parçası olması şarttır

Aslında bu durum sadece insan için değil bütün canlılar için de geçerli

İnsanlar mutsuz ise;

Yapması gerekeni yapmıyor,

Olması gerektiği şekilde olamıyor,

Yaratılışla birlikte kendilerine verilen özelliklere uygun davranmıyor,

Var oluş amacından habersiz ve de hayatın anlamına yönelik yaşamıyor demektir

Kendine göre yaşama ortamı bulmuş bir canlı, yaratılış özelliklerine, yapısına uygun şekilde yaşar

Bütün canlılar, ne yapmaları gerekiyorsa onu yapmaya çalışırlar Böylece kendilerine verilen yetenekleri gerçekleştirir ve ihtiyaçlarını karşılarlar

İşte mutluluk bu! İhtiyaçlarını gidermek ve kendini gerçekleştirmek! Aksi halde “mutluluk” denen duygu tanınmamış ve tadılmamıştır!

Kadın erkek ilişkileri ve evlilik de, hem bazı ihtiyaçları karşılamak, hem de belli yetenekleri uygulama alanına koymak için gereklidir Ancak, genel anlamda “mutluluk” için “evlilik” ne kadar işe yarar dersiniz?

Hayatı Mutlu Yaşamak İçin “Anlam İhtiyacı”

İhtiyaçların karşılanması, yeteneklerin uygulama alanına konulmaya çalışılması ve ruhsal-bedensel bütünlüğümüzün korunmasında bazı tehlikelerle, engellerle karşılaşmak mümkün Aşılması gereken engeller ve tehlikeler sıkıntı vericidir Bunların karşısında hissedilen duygu da “acı” duygusudur

Acı, dert, ıstırap duyguları karşısında insanın dayanıklı olması için göstereceği gayretin yeterli olabilmesi için yaşadıklarında bir “anlam” görmesi gerekir İnsan için en zor şey “anlamsızlık”tır Her şeye katlanmak mümkün, ancak anlamsızlığa katlanmak zordur

Kişinin hayatında bir anlam bulma arayışı, temel güdülendirici güç olarak kendini gösterir

Bolluk içinde yüzen toplumlarda ve zengin eyaletlerde olan bir şey Uzun süredir artık uyanmaya başladığımız bir rüya görüyorduk: Bu, insanların sosyoekonomik durumunu iyileştirmemiz halinde her şeyin yoluna gireceği, insanların mutlu olacağı rüyasıydı Karşımıza çıkan gerçek ise şudur; yaşama savaşı şiddetini kaybedince, “ne için yaşam?” sorusu gündeme gelmiştir Bugün daha çok, insan yaşamak için gerekli araçlara (means) sahip, ama yaşamak için bir anlamları (meaning) yok

Hastalar artık Freud ve Adler çağındaki gibi aşağılık duygularından veya cinsel engellemelerden şikâyet etmiyor Bugün psikiyatriste gitmelerinin nedeni “boşunalık” (gereksizlik/hiçlik) duygularıdır

Albert Camus bir keresinde şöyle demişti; “Gerçekten ciddi olan tek bir sorun vardır; “Yaşam, yaşamaya değer mi, değmez mi?’”

Bugünün toplumları özünde her türlü ihtiyacı karşılar ama birisi hariç: "Anlam ihtiyacı!"

Hatta ihtiyaçlardan bazılarının günümüz toplumu tarafından meydana getirildiğini söyleyebiliriz, ama anlam ihtiyacı doyumsuz kalır, hem de onca zenginliğimizin ortasında ve bu zenginliğe rağmen Teknoloji bizi yaşama (yaşamımızı sürdürme) becerilerinden yoksun bırakmıştır Bu nedenle kişinin kendi başına çaba harcamaksızın yaşamasını garanti eden bir refah sistemi geliştirdik (Viktor Frankl, İnsanın Anlam Arayışı, Öteki yayınları, İst, 2000 s14-20) Tüm ihtiyaçlar en üst düzeyde karşılansa da hayatında bir “anlam” yoksa bunun meydana getireceği boşluk, her zaman kişinin izah edemediği bir mutsuzluk duygusu hissettirir

Çoğu kimse mutluluğu sevdiği bir karşı cinsle hayatını birleştirmek olarak görür Unutulmamalıdır ki, başta evlilik olmak üzere, hiçbir iş ve imkân tek başına mutluluk için yetmez Ancak “anlam” bulma ihtiyacı karşılandığı takdirde imkânlar mutluluğu artırıcı olur Ve yine bir anlamın var olduğu görülüyorsa, zorluklar direncimizi daha da arttırmaya yarar

Yaşamanın yüce bir anlamı yoksa, herhangi bir şeyin ne anlamı olabilir ki?

“Kişinin en kötü şartlarda bile yaşamını sürdürmesine, bir anlam olduğu bilgisi kadar etkili bir şekilde yardımcı olan başka hiçbir şey yoktur” (VFrankl, İnsanın Anlam Arayışı, s99)

Anlam arayışının tam olması için:

Bir; genel olarak hayatın anlamı,

İki; belli bir anda, kişinin yaşanmakta olduğu her hangi bir şeyin özel olarak anlamı

Bu ikisinin birbirini tamamlaması halinde insanın anlam boşluğundan kurtulması, zorluklara göğüs germesi ve acılarda bile mutluluk bulması söz konusu olur

Biyolojik özelliklerimiz genlerimizle, değer yargılarımız kültürümüzle nesilden nesile aktarılırken, “anlam” insanın kendisi tarafından keşfedilecek bir olgudur