![]() |
İslam Terminolojisinde Takva Kavramı |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() İslam Terminolojisinde Takva KavramıIslam Terminolojisinde Takva Kavramı İSLAM TERMİNOLOJİSİNDE TAKVA KAVRAMI Kur'an-ı Kerim’de üzerinde önemle durulan kavramların başında takva kavramı gelmektedir ![]() ![]() Takva; “vikaye” kökünden türemiş olup sözlükte bir şeyi muhafaza etmek, korunmak, sakınmak, himaye etmek, bir şeyi ıslah edip düzene koymak gibi anlamlara gelir ![]() ![]() İslam terminolojisinde ise takva; kişinin kendisini Allah’ın korumasına, himayesine alarak ahirette azab ve cezaya neden olabilecek her türlü şeyden kendisini titizlikle koruması, günahlardan kaçınıp iyi ve faydalı iş/ eylemleri yapmasıdır ![]() Takva kavramı cahiliye döneminde, herhangi bir varlığın dışarıdan gelecek yıkıcı kuvvetlerine karşı kişinin kendisini savunması/koruması anlamlarına geliyordu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Takva, sadece psikolojik anlamda bir korku(havf) olmayıp; Allah’a karşı derin bir şekilde saygı duymak, her türlü tutum ve davranışlarda Allah’ın rızasını herşeyin üstünde tutmak, irademizi O’nun iradesine dolayısıyla O’nun hükümlerine bağlı tutmak, O’nun razı olacağı salih amelleri/davranışları yapmaktır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kur’an-ı Kerim’de takva kavramı üç mertebede zikredilmiştir ![]() 1) Ebedî olarak cehennem azabından korunmak için Allah’a ortak koşmaktan, küfür ve nifaktan korunarak kâmil bir imana sahip olmak: Bu hususla ilgili olarak Fetih suresi 26 ![]() “İnkarcıların kalplerine taassubu, cahiliye taassubunu ve tarafgirliğini yerleştirdikleri sırada Allah da Rasulü’nün ve mü’minlerin gönüllerine huzur ve güven duygusu verdi ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 2) Kişinin iman sahibi olduktan sonra büyük günahları işlemekten, küçük günahlarda ısrar etmekten kendisini alıkoyarak emredilen farzları ve diğer dînî vecibelerini yerine getirmesi, günahlardan/haramlardan ve diğer yasaklardan kaçınması: Bu hususla ilgili olarak A’raf suresi 96 ![]() “Kendilerine peygamberler gönderdiğimiz memleketlerin halkı iman etseler ve takva sahibi olsalardı elbette onların üstüne gökten ve yerden nice bereket kapıları açardık ![]() ![]() ![]() ![]() 3) Bütün her şeyi ile Allah’a yönelmek, kişiyi Allah’tan alıkoyacak her şeyden uzak durmak: Bu hususla ilgili olarak Âl-i İmran suresi 102 ![]() “Ey iman edenler! Allah’tan, O’na yaraşır bir şekilde korkun ve ancak müslümanlar olarak can verin ![]() ![]() Takva Sahiplerinin Özellikleri Muttakiler; - Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe inanırlar (Bakara 4 ve 177), - gaybe iman ederler (Bakara 3, Fatır 18, Yasin 11), - namazı kılarlar (Bakara 3 ve 177, Enfal 3), - Zekatlarını verirler (Bakara 177), - Allah yolunda infak ederler (Bakara 3, Âl-i İmran 134, Teğabün 16), - yakın akrabaya, fakirlere, yetimlere, yolda kalmışlara yardım yaparlar (Bakara 177), - insanlara iyilik yaparlar (Âl-i İmran 134, Maide 93, Yusuf 90), - mallarından isteyenlere ve yoksullara verirler (Zariyat 19), - Allah için mallarıyla ve canlarıyla cihad ederler (Tevbe 44), - Geceleri az uyuyup, seher vakitlerinde Allah’tan bağışlanma dilerler (Zariyat 17 ve 18), - öfkelerine hakim olurlar (Âl-i İmran 134), - affedicidirler (Âl-i İmran 134, Nisa 149, Şura 37, 40 ve 43), - Verdikleri sözü yerine getirirler (Bakara 177), - Yapacakları işleri aralarında istişare ederler (Şura 38), - Sabır sahibidirler (Bakara 45 ve 177, Âl-i İmran 17-20-186, Hud 115, Kehf 28), - Kötülük yaptıkları veya nefislerine zulmettikleri zaman Allah’ı hatırlayarak tevbe ederler ve günahlarının bağışlanmasını dilerler, kötülükte ısrar etmezler (Âl-i İmran 134), - doğru söz söylerler (Ahzab 70), - dosdoğru olurlar (Tevbe 7), - Rablerinin davetine icabet ederler (Şura 38), - hesap gününden korkarlar (Ra’d 21, Mearic 26-27, İnsan 7) ![]() - boş şeylerden yüz çevirirler (Furkan 72, Lokman 5, Mü’minun 3), - İyilikte yardımlaşırlar (Maide 2), - Kötülüğü iyilikle savarlar (Ra’d 22), - İyilik etmeleri nedeniyle Allah’ın sevgisini kazanırlar (Al-i İmran 134), - zulme uğradıklarında -haddi aşmadan- yardımlaşarak haklarını alırlar (Şura 39) ![]() ![]() - Hidayet üzeredirler (Bakara 5) ![]() Yukarıda bulunan ve takva sahiplerinin vasıflarını anlatan ayetleri incelediğimizde takvanın İslam’ı bütünüyle yaşamanın bir simgesi ve alameti olduğunu görürüz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hz ![]() ![]() ![]() - “Arab’ın, Arab olmayana üstünlüğü yoktur ![]() ![]() - “Size Allah’a karşı takva sahibi olmanızı tavsiye ederim ![]() - “İnsanın cennete girmesine sebep olan en büyük şey, kulun Allah’a olan takvasıdır ![]() - “Ey Allah’ın kulları! Birbirinizle kardeş olunuz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hz ![]() ![]() Takva ile ilgili bilinmesi gereken diğer bir husus ise İslam’da üstünlük ölçüsü dil, ırk, renk, kavim, soy- sop, yaşanılan coğrafî mekan değil sadece ve sadece “takva”dır ![]() Sonuç olarak; takva, Kur'an-ı Kerim’in üzerinde önemle durduğu kavramların başında gelmektedir ![]() ![]() BİBLİYOGRAFYA - Akay, Hasan(1995), İslamî Terimler Sözlüğü, İşaret Yay ![]() - Behiy, Muhammed(1988), İnançta ve Amelde Kur'anî Kavramlar (Çeviren: Ali Turgut), Yöneliş Yay ![]() - Çelik, Ahmet(2002), Kur'an Semantiği Üzerine, EKEV Yay ![]() - Çiçek, Halil(1998), Farklı Kültürlerin Birlikte Yaşama Formülü, Nesil Yay ![]() ![]() - Demirci, Muhsin(2000), Kur'an’ın Temel Konuları, İFAV Yay ![]() ![]() - Ece, Hüseyin(2000), Takva Bilinci, Denge Yay ![]() ![]() ![]() - Karagöz, İsmail(1995), Kur'an’da Takva Kavramı ve Muttaki İnsanın Özellikleri, Diyanet dergisi, C ![]() ![]() - Soysaldı, Mehmet(1998), Kur'an’da Kavram Araştırmaları, Yılmaz Ofset Matbaa, Elazığ - Turgay, Nurettin(2000), Takva, Şamil İ ![]() ![]() ![]() Kaynak: Ilkadim dergisi, 04/2005 |
![]() |
![]() |
|