Prof. Dr. Sinsi
|
Saltanatın Kaldırılması İle İlgili Yazı
Saltanatın kaldırılması dönemi hakkında bilgileri öğrenmek istiyorsanız sizler için önemli bilgileri içeren güzel bir yazı araştırdık Bu yazı saltanatın kaldırılması dönemiyle ilgili merak ettiğiniz tüm bilgilere cevap olacak  

Saltanatın Kaldırılması, Mudanya Mütarekesi'nden sonra, Lozan Barış Konferansı için hazirliklar baslayinca, Osmanlı Hükümeti, Lozan barış görüşmeleri (11 Kasım 1922–1923) Lausanne, (İsviçre), şehrinde 8 ay sürmüş ve Türk tarafının kayıtsız şartsız bağımsızlık talebi nedeniyle çetin geçmiştir Görüşmelerde Türkiye'yi temsil eden İsmet Paşa başkanlığındaki heyetin bu başarıdaki rolü büyüktür
Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti yaninda konferansa katilmak arzusunda oldugunu bildirdi İtilaf Devletleri'nin, hala İtilaf (Anlaşma) Devletleri Başlangıçta İngiltere, Fransa ve Rusya'dan oluşan devletler grubu İtilaf Devletleri I Dünya Savaşı'nda İttifak Devletleri grubuna karşı savaştı Italya 1 Dünya savaşı başladıktan sonra İttifak devletleri grubundan ayrılıp İtilaf Devletleri
İstanbul'da bir hükümet tanimak ve onu da İstanbul, Marmara Bölgesi'nde il ve Türkiye'nin en büyük kenti Tarih boyunca çeşitli imparatorluklara başkentlik yapan şehir, 133 milyar dolarlık yıllık üretimiyle Dünyada 34 sırada yer alır Türkiye'nin kültür ve finans merkezidir İstanbul, 41° K, 29° D koordinatlarında yer alır Marmara kıyısı ve İstanbul Boğazı (Boğaziçi) boyunca, Haliç'i de çevreleyecek şekilde Türkiye'nin kuzeybatısında kurulmuştur
Türkiye ile birlikte konferansa çagirmak istemeleri ve bu hükümetin de, delegeleri beraberce seçmek için Türkiye Cumhuriyeti, Kuzey yarımkürede, Avrupa ve Asya kıtalarının kesişme noktasında bulunan bir ülke Ülke topraklarının büyük bir bölümü Anadolu yarımadasında, kalanı ise Balkan Yarımadası'nın uzantısı olan Trakya'da bulunur Ülkenin üç yanı Akdeniz, Karadeniz ve bu iki denizi birbirine bağlayan Boğazlar ile Marmara Denizi ve Ege Denizi ile çevrilidir Komşuları Yunanistan, Bulgaristan, Gürcistan, Ermenistan, İran, Irak ve Suriye'dir
Büyük Millet Meclisi'ne basvurmasi, Mustafa Kemal Paşa'yı harekete geçirdi
Sadrazami Tevfik Pasa'nin baris konferansinda görüs ve sözbirligi, Büyük Millet Meclisi Baskanligi'na çektigi telgraf, Mecliste tepkiyle karsilandi Gerek Mustafa Kemal Pasa'nin, 24 Nisan 1920 tarihli önergesinde ve gerekse 20 Ocak 1921 tarihli Anayasada egemenligin millette oldugu ilan edilmisti
Baskomutan Mustafa Kemal Pasa ve pek çok milletvekilinin ortak teklifi 30 Ekim 1922 günü TBMM'de görüsülmeye baslandi Önergede Saltanatin kaldirildigi belirtiliyordu Saltanatla birlesmis olan "halifelik" ise ondan ayrilacakti Atesli görüsmeler sirasinda su düsüncelerin Meclis Genel Kuruluna hakim oldugu görüldü: Saltanat, Halifelikten ayrilsin ve kaldirilsin Halifeyi biz seçelim; -Saltanat ve Halifelik birbirinden ayrilamaz Bu nedenle, eger Saltanat kaldirilirsa Halifelik de kalkmis olur ki, böyle bir durum düsünülemez
Görülen suydu: Basta Hüseyin Rauf (Orbay) Bey ve Refet (Bele) Pasa gibi, Gazi Mustafa Kemal Pasa'nin yakin arkadaslarinin bulundugu bir grup, Halifeligin Saltanattan ayrilamayacagini ileri sürüyorlardi Saltanatin kaldirilmasi hakkinda kanun tasarisi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Karma Komisyonunda görüsülürken, hilafetle saltanatin ayrilamayacagi düsüncesi ileri sürüldü Ilk grubun içinde bulunanlar ise böyle bir ayrimin mümkün oldugunu belirtiyorlardi
Mustafa Kemal Pasa söz alarak, tarihsel ve bilimsel açiklamalarda bulunarak, yüksek sesle sunlari söyledi: "Hakimiyet ve saltanat hiç kimse tarafindan hiç kimseye, ilim icabidir diye müzakereyle, münakasa ile verilemez Hakimiyet, saltanat kuvvetle, kudretle ve zorla alinir Osmanogullari zorla Türk Milletinin hakimiyet ve saltanatina vaziülyed olmuslardi (zorla el koymuslardi) Bu tasallutlarini alti asirdan beri idame eylemislerdir Simdi de, Türk milleti bu mütecavizlerin hadlerini ihtar ederek, hakimiyet ve saltanatini isyan ederek kendi eline bilfiil almis bulunuyor
Bu bir emrivakidir Mevzubahis olan, millete saltanatini, hakimiyetini birakacak miyiz, birakmayacak miyiz meselesi degildir Mesele zaten emrivaki olmus bir hakikati ifadeden ibarettir Bu behemehal olacaktir Burada içtima edenler (toplananlar) Meclis ve herkes meseleyi tabii görürse, fikrimce muvafik olur Aksi takdirde, yine hakikat usulü dairesinde ifade olunacaktir Fakat ihtimal bazi kafalar kesilecektir "
Mustafa Kemal Pasa'nin bu çok önemli ve tarihi konusmasi sonunda, Karma Komisyon'da, görüsülen teklif hemen kabul edilmis ve ivedilikle Genel Kurulda görüsülerek, 1 Kasim 1922'de 308 Numarali karar olarak benimsenmistir Yeni Türkiye'nin yeni temellerinin de bir ifadesi olan bu karar ile, hilafet ve saltanat birbirinden ayrilmis, saltanat kaldirilmistir Ertesi gün, TBMM, Osmanli veliahdi Abdülmecid Efendi'yi halife seçmistir
Böylece, çok önemli bir gelisme saglanmistir TBMM'nin Saltanati kaldirma karari, Istanbul Hükümeti tarafindan da benimsenmistir Hükümet istifa etmistir Devir ve teslim islerine derhal baslanmistir Bu tutum, Saltanatin kaldirilmasinin beklendigini de gösterir Saltanatin kaldirilma karari üzerine, 17 Kasim 1922'de Sultan Vahidettin, Ingiltere himayesine siginarak Malaya zirhlisi ile yurdu terketmis ve Malta'ya gitmistir Oysa Osmanli tarihinde hiçbir padisahin düsmana siginmak gibi bir tutum içine girdigi görülmemistir
|