Yetişkinlerde Ateş Neden Yükselir?

Ateşlenme her insanın yaşadığı sorunlardan birisidir Ateşlenmenin neden kaynaklandığı bebeklerde ve yetişkinlerde ateşlenme ile ilgili merak edebileceğiniz tüm bilgileri bu yazımızda okuyacaksınız




Ateş bir hastalık değildir Beden sıcaklığının artması olarak ortaya çıkan bir belirtidir Hemen hepimiz soğuk algınlığı, öksürük ya da boğaz enfeksiyonu nedeniyle ateşlenmişizdir Ateş çoğunlukla bakteri ve virüs enfeksiyonlarından kaynaklanır, ama bedenin herhangi bir yerindeki iltihap da ateşe yol açar


Beden sıcaklığının değişmesi
Beynin, bedenin otomatik işlevlerinin çoğunu düzenleyen bölgesi olan hipotalamus, beden sıcaklığını belirli sınırlar içinde tutar Beden sıcaklığı yükselince kan deriye yönelik ve terleme yoluyla ısı kaybı olur Sıcaklık düştüğündeyse kaslar glikoz yakarak ısı üretir Kasların çalışmasındaki bu küçük artış genellikle fark edilmez, ama üşüme çok artarsa kasların çalışması da hızlanır ve kişi titremeye başlar


Normal beden sıcaklığı
Normal beden sıcaklığı diye bilinen 37ºC, ortalama bir değerdir Sağlıklı kişilerin normal sıcaklığı 35,6ºC ile 37,2ºC arasında değişir Beden sıcaklığı sabah saat 4'ten başlayarak gün boyunca artar ve akşam 6'da en yüksek değerine ulaşır Bu iki değer arasındaki fark, 1ºC'ı bulabilir Ateşi yükselmiş kişilerin gece terlemeleri, günlük normal sıcaklık kaybının artmasından başka bir şey değildir


Ateş
Ateşin çok yükselmesi öldürücü olabilir 41,1ºC'nin üstündeki ateş, yetişkinler için tehlikelidir; 42,2ºC ise beyne kalıcı zararlar verebilir Ancak böylesine yüksek ateşe çok ender rastlanır Yüksek ateş çoğunlukla hastayı, ılık suya batırılmış bir süngerle silmekle düşürülebilir Ateşin, enfeksiyon ya da başka hastalıklarla neden yükseldiği tam anlamıyla bilinememektedir Bedenin savunma sisteminin en önemli bölümünü oluşturan akyuvarlar, "pirojen" adı verilen bir madde salgılar Bu madde hipotalamusu etkileyerek beden sıcaklığının yükselmesine yol açar Aspirin gibi ilaçlar ise, hipotalamusun gönderdiği sinyallerin iletimini durdurarak ateşi düşürürler


Ateşin nedenleri


Ateşin en sık görülen nedenleri nezle ve boğaz ağrısı ile birlikte seyreden virüs enfeksiyonlarıdır Virüslere karşı etkili bir tedavi bulunmadığından yapılacak tek şey ateş düşünceye kadar dinlenmektir Yaygın olarak görülen öteki ateşli hastalıkların nedeni solunum yolları, idraryolları ve bağırsak enfeksiyonlarına yol açan bakterilerdir Bakteriler tüberküloz, tifo ve apse gibi ateş yapan daha ciddi rahatsızlıklara da neden olur Bakteri enfeksiyonları antibiyotiklerle tedavi edilebilir Tropikal bölgelerde ise ateşli hastalıklara, bakterilerden biraz daha büyük olan, bir hücreli asalaklar yol açarlar Buna en iyi örnek sıtmadır Bunlardan başka, birçok tümör ve ilaç da ateş yapabilir


Çocuklarda ateş yükselmesi


Çocuklarda çok hafif bir enfeksiyonun etkisiyle bile ateş aşırı derecede yükselebilir Bu yüzden tek başına ateş, çocuğun hastalık durumunun iyi bir göstergesi değildir Görünüşü ve genel durumu çok daha iyi bilgi verir İştahsızlık, kusma, durgunluk, ateşten daha önemli belirtiler sayılabilir Çocuklarda ateşin en sık rastlanan nedeni virüs enfeksiyonlarıdır Bunlara nezle, öksürük ve boğaz ağrısı da eşlik eder Kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği ve boğmaca gibi çocuk hastalıkları da ateşle seyreden hastalıklardır Söz konusu hastalıkların çocuklukta geçirilmesinin iyi olduğuna inanılır Bu bir ölçüde doğrudur Sözgelimi yetişkinlerin kabakulak geçirmesi çok daha sakıncalıdır (erbezlerinde iltihap yapabilir) Kızamık ve boğmaca ise bütün yaşlarda oldukça sarsıcıdır, hatta bebekler ve çok küçük çocuklar için öldürücü olabilir Bu yüzden en doğru yol çocukların aşılanmasıdır Aşının tehlikesi, hastalığa yakalanmanın tehlikesinden çok daha azdır Ateşi yükselen çocukların mutlaka yatmaları gerekmez Yalnız başlarına yatak odalarında kalıp sıkılmaktansa, ailenin öteki üyeleri ile birlikte olmaktan daha mutlu olurlar Ancak yine de yorulmamaları için dikkat etmek gerekir Ateşli çocuklar yemek yemeleri için de zorlanmamalı, buna karşılık olabildiğince çok sıvı içmeleri sağlanmalıdır Susuz kalma (dehidratasyon), özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda çok tehlikelidir


Havale


Çocuklar, ateşleri çok çıkınca (39,7ºC'ın üstü), havale nöbetleri geçirebilirler Havale genellikle bir ile üç yaşlar arasında olur ve beş yaşından sonra ender görülür Ateşli çocuğun ateşini düşürmek ve havale riskini önlemek için aspirin ya da parasetamol verilebilir


Çocuğun ateşi yükseldiğinde yapılması gerekenler


Ateşini ölçün, ama derecenin esiri olmayın Çocuğun genel durumu daha iyi bir göstergedir Dinlendirin Okula göndermeyin Bol bol sıvı içirin Bu, susuz kalmaları çok tehlikeli olan bebeklerde özellikle önemlidir Orta derecede ateşli bir çocuğu evde tutun ve oyalanmasını sağlayın Yatağa yatması için baskı yapmanıza gerek yoktur Yatak örtüleri hafif olsun Ateşi düşürmek için aspirin ya da parasetamol verin Özellikle yüksek ateşte havale nöbetlerini önlemek açısından bu çok önemlidir Çocukta istem dışı çırpınma ve kasılmalar görürseniz, onu yalnız bırakmayın, doktor çağırın Bulaşıcı bir hastalık söz konusuysa çocuğu doktorun muayenehanesine götürmeyin Durumu telefonla anlatın