Aile Hekimliğinin Görevleri

Aile hekimliği nedir, görevleri ve yaptıkları işler nelerdir, aile hekimliği ile ilgili merak ettiğiniz yada edebileceğiniz tüm bilgileri detaylı olarak okuyabileceğiniz güzel bir yazıyı sizlere sunmak istiyorum


Aile Hekimleri, disiplinin ilkelerine göre eğitilmiş uzman hekimlerdir Esas olarak yaş, cinsiyet ve rahatsızlık ayrımı yapmaksızın tıbbi bakım arayan her bireye kapsamlı ve sürekli bakım sağlamadan sorumlu kişisel doktorlardır Bireylere kendi aile, toplum ve kültürleri bağlamında hizmet sunarlar; bunu yaparken her zaman hastalarının bağımsız kişiliklerine saygı duyarlar


Ayrıca topluma karşı da mesleksel sorumluluk taşırlar Rahatsızlıklarının yönetim planlarını hastalarıyla görüşürken, yineleyen temaslarla oluşan bilgi birikimini ve güveni kullanarak fiziksel, ruhsal, toplumsal, kültürel ve varoluşsal etkenleri birlikte değerlendirirler Aile Hekimleri mesleksel görevlerini, sağlığı geliştirerek, hastalıkları önleyerek, sağaltım, bakım ya da rahatsızlıklarda hafifleme sağlayarak yerine getirirler Bu, sağlık gereksinimlerine ve hizmet sundukları toplumun var olan kaynaklarına göre ve gerektiğinde bu hizmetlere ulaşmada hastalara yardımcı olarak ya doğrudan kendileri tarafından ya da diğer meslek çalışanlarının hizmetleri aracılığıyla gerçekleştirilir


Aile hekimleri etkili ve güvenli bir hasta bakımı için, kendi becerilerini, kişisel yaşamlarındaki dengeleri ve değerleri sürdürme ve geliştirme sorumluluğunu üstlenmek zorundadırlarAile Hekimliği, ilk başvuru ve başlangıç değerlendirmelerinden kronik hastalık takiplerine dek uzanan tüm sağlık hizmetlerinin sorumluluğunu vurgular Aile Hekimliği; birinci basamakta çalışacak hekimleri yetiştiren, sağlık hizmetlerinde maliyeti azaltan, her ülkenin sağlık sistemine uyarlanabilen akademik ve klinik bir disiplindir


Aile Hekimliği hasta ile ilk karşılaşma noktasıdır Hastayla karşılıklı güvene dayalı bir ilişki kurar ve tüm sağlık gereksinimlerinin karşılanmasında sorumluluk alırHastalıklardan korunma ve erken tanı aile hekiminin ana görevidir Diğer uzmanlık dalları ile örtüşen pek çok alanla ilgilenir Bunları birinci basamak sağlık hizmeti vermekte kendine özgü bir biçimde kullanır Aile dinamikleri, insan ilişkileri, danışmanlık ve psikoterapi konularından yararlanır


Bu durumda bazı tanımlar üzerinde durmak yerinde olacaktır


Aile Hekimi: Bireylere yaş,cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmadan sağlık hizmeti vermek üzere uzmanlaşmış doktor; ailelere, yaşadıkları toplumla birlikte birincil ve sürekli bir sağlık bakımı sunar; fiziksel, psikolojik ve sosyal problemleri yönlendirir; diğer uzmanlıklara ihtiyaç olduğunda kapsamlı sağlık bakımı verilmesini koordine eder


Aile Hekimliği: Bireylere ve ailelere biyomedikal, davranış ve sosyal tıp ile entegre kapsamlı bakım verme ile ilgilenen tıp uzmanlığı; kapsamlı sağlık hizmeti servislerini, eğitimi ve araştırmayı kapsayan akademik tıp disiplini


Aile Sağlığı Elemanı: Aile hekimi ile birlikte hizmet veren, sözleşmeli çalıştırılan veya bakanlıkça görevlendirilen hemşire, ebe veya sağlık memuru


Aile Hekimliği Hizmeti: Aile Hekimleri tarafından kapsamlı, sürekli, koordine ve işbirliği içinde verilen, birey, aile ve toplum odaklı sağlık hizmeti


Ülkemizde de 24112004 tarih ve 5258 sayılı Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Kanun uyarınca Aile Hekimi tanımı şöyle yapılmıştır; "Aile Hekimi; kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak, teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmaksızın her kişiye kapsamlı ve devamlı olarak belli bir mekanda vermekle yükümlü, gerektiği ölçüde gezici sağlık hizmeti veren ve tam gün esasına göre çalışan aile hekimliği uzmanı veya Sağlık Bakanlığı'nın öngördüğü eğitimleri alan uzman tabip veya tabiptir


Aile Hekimliğinin Özellikleri
Aile Hekimliği disiplininin, birinci basamak hekimliği olması nedeniyle kendine özgü özellikleri vardır ve bunlar şöyle sıralanabilir;


Normal olarak sağlık sistemiyle ilk tıbbi temas noktasını oluşturur; hizmet almak isteyenlere açık ve sınırsız bir giriş sağlar; yaş, cinsiyet yada kişinin başka herhangi bir özelliğine bakmaksızın tüm sağlık sorunlarıyla ilgilenir "Normal olarak" deyimi, majör travma gibi bazı durumlarda ilk temas noktası olmayabileceğini belirtmek için kullanılmaktadır Bununla birlikte aile hekimliği başka birçok durumda ilk temas noktası olmalıdır Kişilerin aile hekimlerine ulaşmasında hiçbir engel bulunmamalı ve aile hekimleri genç yada yaşlı, kadın yada erkek tüm hastalarla ve onların tüm sağlık sorunlarıyla ilgilenmelidir Genel pratisyenlik temel ve birinci kaynaktır


Sağlık kaynaklarının etkili kullanımını sağlar Bunu bireylere sunulan bakımı koordine ederek, birinci basamakta diğer sağlık çalışanlarıyla birlikte çalışarak ve gerektiğinde hasta adına üstlendiği savunmanlık göreviyle diğer uzmanların sunduğu hizmetlerle teması yöneterek yaparBu eşgüdüm sağlama rolü, nitelikli birinci basamak sağlık hizmetlerinin anahtar özelliklerinden biri olan ve hastaların özel sorunları için en uygun sağlık çalışanını görmelerini sağlayan verimliliği (maliyet-etkin olma) oluşturur Farklı hizmet sunucularının sentezi, bilginin uygun dağıtımı ve tedavi düzenlemeleri, eşgüdüm biriminin varlığına bağlıdır


Bireye, ailesine ve topluma yönelik kişi-merkezli bir yaklaşım geliştirirAile hekimliği, kişisel olmayan patoloji ya da "olgularla" değil, insanlarla ve onların yaşadıkları ortamlarda oluşan sorunlarıyla ilgilenir Sürecin başlama noktası hastadır Hastanın kendi rahatsızlığına nasıl yaklaştığını ve onunla nasıl başa çıktığını anlamak, hastalık sürecinin bizzat kendisiyle uğraşmak kadar önemlidir Ortak payda inanışları, korkuları, beklentileri ve gereksinimleri olan kişidir


Kendine özgü bir hastayla görüşme süreci vardır Bu süreç etkili bir iletişimle doktor ve hasta arasında zaman içinde gelişen bir ilişki kurulmasını sağlar


Aile Hekimliği hastalığın sadece belirli bir evresiyle sınırlı değildir ve kişilerin sağlıklı dönemleri de dahil olmak üzere tüm yaşantılarını kapsar Yani, kişiye gerek sağlıklı iken gerekse hastalığında sürekli hizmet sunan bir uygulamadır Doktor hastasıyla ne kadar uzun süre birlikte olabilirse, organik hastalıkların belirti ve bulgularını saptaması ve bunları fonksiyonel sorunlardan ayırması o kadar kolaylaşacaktır Duygusal ve sosyal çatışmalardan kaynaklanan sorunlar en iyi birey, ailesi ve sosyal geçmişi hakkında sıkı bilgilenmiş bir doktor tarafından çözülebilir Bu bilgiler sadece hastanın davranış paternleri ve değişen sıkıntı durumlarına tepkilerin uzun süre gözlenmesiyle elde edilen delillerden sağlanabilir Bu bakış tarzı özellikle çocukların potansiyellerine tümden erişmelerine yardımcı olma olanağı verir


Toplumdaki rahatsızlıkların prevalans ve insidansının belirleyici olduğu özgün bir karar verme süreci vardır Problemler, toplum ortamında çalışan aile hekimlerine, ikinci basamakta olduğundan çok farklı bir şekilde sunulur Hiçbir ön eleme olmadığı için rahatsızlıkların prevalans ve insidansı hastane ortamından farklıdır ve ciddi hastalıklar birinci basamakta hastanede olduğundan daha az sıklıkla görülür Bu ise hastalara ve içinde yaşadıkları topluma ilişkin bilgilerin kullanıldığı ve olasılığa dayalı özgün bir karar verme süreci gerektirir


Gelişiminin erken evresinde henüz ayrımlaşmamış bir şekilde ortaya çıkan ve ivedi girişim gerektirebilen rahatsızlıkları yönetir Hastasını şahsen tanıyan bir doktor, sadece epizodik bakım veren doktordan daha insancıl ve kişisel bakım verdiği gibi bunu daha ekonomik olarak da yapar Sorunların doğasını daha hızlı ve etkili değerlendirir Olası tanıları ayıt edebilmek için pahalı laboratuar ve radyolojik yöntemlere daha az ihtiyaç duyar Hastalar sorunlarına kendileri tanı koyup gidecekleri uzmanları kendileri seçerse maliyet ve israf katlanır En etkin ve cost-effektif sistem, sorunlara en mantıklı ve ekonomik yaklaşımı seçen tek bir doktorun olduğudur bir sistemdir


Aile Hekimliği hizmetlerine çok az bir gecikme ile çok kolay ulaşılabilir Bu ulaşılabilirlik hem coğrafi hem de kültürel anlamda sağlanırken mali sorunlardan etkilenmemelidir


Aile Hekimliği'nde sorunlar aile ve kişinin sosyal örüntüsü bağlamında ele alınır


Kişiler Aile Hekimleri ile tamamen gizlilik içinde görüşmeyi ve kendilerine ait tüm bilgilerin saklı kalmasını bekler


Hastalar pek çok doktor tarafından ayrı ayrı görülür Hiç birisi sorumluluğu tamamen üstlenmez,ancak kendi ile ilgili bölümle ilgilenir Önemli kararlar verilir ancak kimse bundan kendini sorumlu hissetmez Bu hastanın fizik durumunu, mizacını anlayan ve günlük yaşamının ayrıntılarını bilen bir hekime ihtiyacı vardır Bu da ancak aile hekimidir