Belize

Orta Amerika'da bulunan ülkenin kuzeyinde Meksika, batı ve güneyinde Guatemala, doğusunda ise Karaib Denizi yer almaktadır1973’e kadar İngiliz Honduras’ı olarak bilinen ülke 1981 yılında bağımsızlığını ilan etmiştir


El Salvador'dan sonra Orta Amerika ülkeleri'nden en küçük ikinci ülke olan Belize, bayrağında insan olan dünyanın tek ülkesidir

tarihi



İlk zamanlar Maya topraklarının bir parçası olan Belize’ye Amerika'nın keşfinden sonra 1500’lerde ilk yerleşenler İspanyollardır 1600'lü yılların ortasında İngilizler adaya yerleşmişler ve adanın tabii kaynaklarını Avrupa'ya taşıdıkları gibi Afrika'dan insanları getirerek köle olarak kullanmışlardır 1860 senesinde tamamen İngilizlerin sömürgesi olan Belize, "İngiliz Honduras’ı" olarak biliniyordu 1964 senesinde içişlerinde bağımsızlık kazanan Belize, 1980'de Birleşmiş Milletler Teşkilatının denetimi altında yapılacak bir referandumla kendi yönetim şeklini seçme şansına sahip oldu Yapılan referandum neticesinde 21 Eylül 1981 tarihinde tam bağımsızlığını ilan ettiGuatemala buna karsı çıktı ve Belize üzerinde hak iddia etti Bunun üzerine Guatemala tehdidine karşı ülkenin savunması İngilizlere verildi 1984'te İngiliz birliklerinin çoğu ülkeden çekilmiştir

Fiziki Yapı

Küçük bir ülke olan Belize'nin fiziki yapısı genel olarak iki bölüme ayrılır:Kuzeyde ovalık bölge ve güneyde dağlık ve ormanlarla kaplı bir bölge vardır Doğusunu çevreleyen Karaib Denizinin kıyı kesimleri mercan adacıklarıyla çevrilidirKuzeydeki verimli alüvyon ovaları, memleketin en büyük ve önemli akarsuyu olan Belize Nehri ve kolları olan küçük derecikler tarafından sulanır Kuzeydeki ovalar alçak ve bazı bölümleri bataklıklarla kaplıdır Güneydeki Maya Dağlarındaki en yüksek yer 1122 m yükseklikte Victoria Tepesidir Kıyıdan iç kesimlere doğru gidildikçe dağların yüksekliği azalır Önemli bir göle sahip olmayan ülkede herhangi bir yayla mevcut değildir


Belize'de tropikal bir iklim hakimdir Senelik sıcaklık 12 oC ile 33oC arasında değişir Senenin en sıcak ayları Şubat ve Mart aylarıdır Bol yağış alan ülkenin bölgelere göre yağış dağılımı oldukça farklıdır Meksika'ya yakın olan bölgelerde senelik yağış ortalaması 2000 mm iken, güney bölgelerinde bu ortalama 4500 milimetreyi bulur Genellikle Kasım aylarında meydana gelen fırtınalar ve kasırgalar ülkede büyük hasarlar meydana getirirler Bu fırtınaların meydana getirdiği hasar sebebiyle daha önceleri Belize City'de olan başşehir, 1961 senesinden sonra iç kısımlardaki Belmopán'a nakledildi


Tabii kaynaklar bakımından zengin değildir Özellikle güneydeki dağlık kesim gür ormanlarla kaplıdır İç kısımlara gidildikçe gür ormanlar yerini savanlara bırakır Ülkedeki bu gür tropik ormanlarda puma, jaguar, timsah, maymun, çeşitli tropik bölgelere has kuşlar ve hayvanlar yaşar Belize'de maden mevcut değildir

Nüfus, Sosyal ve Siyasi Hayat


Nüfusun çoğunluğunu Afrika asıllı siyahlar oluşturmaktadır Ülkenin batı ve kuzey kesimlerinde yerlilerle İspanyolların karışımı olan melezler yaşar Güney kesimlerinde ise Maya soyundan gelen halk çoğunluktadır Kendilerine has kültür ve geleneklerini kaybetmemiş olan bu Maya asıllı yerli halk ayrı bir lisan kullanmaktadırlar Halkın çoğunluğu ise Creole denen İngilizce kökenli bir dil kullanmaktadırlar Halkın büyük bir kısmı Katolik olup, Protestanlar ve Anglikanlar da vardırAz sayıda Müslüman da bulunmaktadır Halkın çoğu sahil kenarlarında yaşar


6 ile 14 yaş arası öğrenimin mecburi olduğu Belize'de orta öğrenim yapan oldukça azdır Okuma-yazma oranının % 93 olduğu ülkede, Belize City ve Corazal’da yüksek öğrenim yapmak mümkündür Birkaç tane haftalık gazetesi bulunan ülkede günlük gazete ve TV istasyonu bulunmamaktadır Liman şehri olan ülkenin en büyük şehri Belize City dışındaki şehirleri büyük kasaba niteliğindedir Yolların kenarlarında yapılan evlerde yaşayanlar küçümsenemeyecek çoğunluktadır


Parlamenter bir rejimle idare edilen ülkede parlamentoda çoğunluğu sağlayan partinin başkanı başbakan olarak ülkeyi yönetir Ülke tam bağımsızlığını kazanmasına rağmen İngiliz Milletler Topluluğunun üyesidirÜlkedeki siyasi partiler PUP (1954) ve UDP (1974)

Ekonomi

Ekonomisi tarıma dayalı olan ülkede, ziraat, kuzeydeki ovalarda şekerkamışı ekimi şeklinde yapılmaktadır Portakal, muz, greyfurt yetiştirilmektedir Ormanlardan elde edilen kereste, çiklet imalatında kullanılan Manilkara zapota ağacı zamkı, tekstil boyacılığında kullanılan bakkam ağacından elde edilen boya, şekerkamışı ve şeker ülkenin başlıca ihraç mallarıdırGıda sanayi, kereste sanayi ve giyim diğer faaliyetlerdirÜlkedeki Çinliler ticarette önemli paya sahiptir2872 km’lik bir karayolu ağına sahip olan ülkede uluslararası bir havaalanı da bulunmaktadırÜlkede 1 Amerikan doları 2 Belize dolarına eşittir2000 yılı ihracatı 194 milyon dolar, ithalatı ise 450 milyon dolardır

Belize'de Türkler

Belize'de yasayan Türkler genellikle ülkenin en büyük kenti olan Belize City ile birlikte Corozal ve San İgnacio kasabalarında ikamet etmektedir