Kuveyt Hakkında

Kuveyt, anayasal monarşi ile yönetilmektedir "Ulusal Meclis", doğrudan halk tarafından seçilerek oluşturulan, bölgedeki yegane parlamentodur Devlet Başkanı ise Emir Şeyh Jeber Al Ahmad Al Jaber Al Sabah'tır


Temel Göstergeler


a) Demografik Veriler


Toplam nüfus : 2484334

Kuveytli nüfus : 913500

Kuveytli nüfus/toplam nüfus : %371

Yabancı nüfus : 1570834



Okur yazarlık oranı : % 933 (Kuveytli), 9174 (yabancı)


Toplam İşgücü : 1418804

Kuveytli işgücü : 272673 (% 906’sı kamuda görevli)

Yabancı işgücü: 1146131


İşsiz : Kuveytli % 365

Yabancı % 071

Toplam işsizlik : % 127


b) Ekonomik Veriler


Para Birimi : Kuveyt Dinarı ( 1KD= 1000 fils)


1 ABD doları= 2891 fils - 3101 fils


(Kuveyt dinarı 5 Ocak 2003 tarihi itibariyle % 35 artı ve eksi oynama marjıyla 1 dolar: 29963 fils olarak belirlenmiştir)


GSYİH : 35433 milyon dolar ( 2002)


Kişi başına düşen GSYİH : 5201 KD (yaklaşık 17000 Dolar) (2002)


Büyüme Hızı : % 4 (tahmini, reel değerlerle)


Günlük Ham Petrol Üretimi:

(milyon varil)


2002 181

2003 198


Petrol ve Gaz Gelirleri/GSYİH İçindeki Oranı: Yatırım gelirleri/GSYİH:


2001/2002 451 175

2002/2003 424 165


Faiz Oranları (üç aylık %):


Kuveyt Dinarı 21 Amerikan Doları 14


Enflasyon Oranı:


2002 20

2003 12


Dış Ticaret :

(milyon dolar)


İhracat: Petrol İhracatı:


2002 15,366 14138

2003 20,244 18414


İthalat:


2002 7,091

2003 11,930


İklim


Yazlar uzun, sıcak ve yağışsızdır Mayıs-Ekim arasında ısı 40, zaman zaman da 50 derecenin üzerinde seyreder Kış kısadır Ocak-Şubat aylarında ısı akşamları 10 derecenin altına düşebilir


Bütün iç mekanlar ve araçlar soğuk hava sistemleri ile donatılmış olduğundan, yüksek ısı bir rahatsızlık unsuru değildir


Telefon


965 + (bütün ülke için aynı kod geçerlidir)


Saat farkı


GMT + 3


Türkiye'ye göre Kuveyt bir saat öndedir (Türkiye'de 12:00, Kuveyt'te 13:00) Kuveyt'te yaz saati uygulaması yoktur Dolayısıyla, Türkiye'de yaz saati uygulaması sırasında saat farkı ortadan kalkmaktadır


Tatil günleri


Hafta sonu tatili : Perşembe-Cuma

Ulusal tatil günleri : 25 ve 26 Şubat

Dini tatil günleri : Bazen bir günlük farkla Türkiye'deki günlerle aynıdır


Oteller


Kuveyt'te her kategoride otel vardır Beş yıldızlı otellerin (Sheraton, Le Meridien, Safir International, Radisson-SAS, Regency Palace) gecelik tek kişilik oda fiyatları 200 ABD doları civarındadır Beş yıldızın bir altındaki kategoride ise tek kişilik gece ücretleri 100-120 ABD doları dolayındadır Uzun süreli kalınacak olursa veya kalabalık grup gelinecekse otellerden özel fiyat istenmesi mümküdür


İstihdam


Kuveyt’te istihdam sektörler itibarıyle 4 kategoride ele alınmakta olup, Kuveyt'te çalışan yabancıların çalışma hayatından doğan hak ve menfaatleri ile yükümlülükleri bu kategorilere ilişkin olarak yapılan düzenlemelerde ele alınmaktadır, şöyleki:


1- Kamu Sektörü


Kamu sektöründe istihdam edilen yerli ve yabancılar 18 / 1960 sayılı Kamu Sektörü Çalışma Kanununa tabidir Kamu sektöründe Devlet Memuru olarak çalışanlarsa sadece Kuveyt vatandaşları olup bunlar da 7 / 1960 sayılı Devlet Memurları Kadro Kanununa tabidir


Son yıllarda giderek güçlenen Kuveytlileştirme politikası çerçevesinde kamuda çalışan yabancıların sayısının her yıl % 10 oranında azaltılmasına ilişkin olarak alınan 2 / 1997 sayılı Hükümet Kararının uygulanmasına devam edilmekte, ancak teknik bilgi ve deneyim sahibi personele duyulan ihtiyaç dolayısıyla bazı Bakanlık kamu kurum ve kuruluşlarında bu oran uygulanmamaktadır


2- Petrol Sektörü


Petrol sektöründe istihdam edilenler 28 / 1969 sayılı Petrol Sektörü İş Kanununa tabi tutulmakta ise de, çalışanlar, Özel Sektör İş Kanunu'nun leyheki hükümlerinden de yararlanabilmektedirler


3- Özel Sektör


Özel sektörde çalışanlar 38 / 1964 sayılı Özel Sektör İş Kanunu'na ve bu Kanunun bazı maddelerini zaman içinde değiştiren muhtelif eklerine tabidirler Bu sektörde çalışanların % 98,5’i yabancılardan oluşmaktadır


Özel sektörde çalışan yabancıların sayısının azaltılarak yerlerine Kuveytli işgücünün istihdamını çeşitli mali ve sosyal yardımlarla özendiren 31052000 tarih ve 19 sayılı Milli İstihdamın Özendirilmesi Yasası'nın uygulanmasına gerekli tüzük ve yönetmelikler çıkarıldıktan sonra 31052001 tarihinde başlanacaktır


Bu arada halen yürürlükte olan İş Kanununun, çağdaş standartları karşılamaktan uzak bulunması nedeniyle, Uluslararası Çalışma Teşkilatının da (ILO) teknik katkısıyla Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, Ticaret ve Sanayi Odası İşçi Sendikaları Konfederasyonu ilgili uzmanlarından oluşan muhtelif komisyonlarda hazırlanan yeni Özel Sektör İş Kanunu tasarısının Bakanlar Kurulu'na sevkedilmesi ve bu yıl içinde Meclis Genel Kurulu'nda ele alınması beklenmektedir


4- Ev Hizmetleri Sektörü


Ev hizmetlerinde çalışan ve tümü yabancı olan hizmetlilerin tabi olduğu özel bir mevzuat bulunmamakta ve hukuki durumları genel hukuk kuralları içerisinde değerlendirilmektedir Kapsamlı bir güvenceden yoksun bulunan bu sektörde çalışanlarının sayısı yaklaşık 300000 olup, 3/4'ü kadınlardan oluşmaktadır


Özel Sektör İş Kanunu


Mevzuat Ve Uygulama


Özel Sektör İş Kanunu, Özel Sektörde yerli ya da yabancı vasıflı ya da vasıfsız tüm yabancıların işverenleriyle olan hizmet ilişkilerini düzenlemektedir


İşverenlerin işçileriyle ilgili bütün bilgileri içeren kayıtları tutma zorunluluğu bulunmaktadır Kanunun uygulanması, gözetim ve denetimi Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığının yetki ve sorumluluğundadır İşyerlerinin denetiminde rastlanan muhtelif usulsüzlüklerde işverenlere para ve hapis cezası getirilmektedir Kanunun belli başlı hükümleri aşağıda özetlenmiştir


İş Sözleşmeleri


İş Sözleşmeleri Kanuna aykırı hükümler içermemek kaydıyla çalışanlar ile çalıştıranlar arasındaki iş ilişkilerini düzenleyen temel hukuki metinlerdir


Bir İş Sözleşmesinde ücret ve ücret benzeri ödemeler, yapılacak işin niteliği, işe başlama tarihi ve sözleşme süreliyse süresi belirtilmedir Süreli Sözleşme en çok 5 yıllık olabilir ve tarafların isteği üzerine uzatılabilir Sözleşme sözlü veya yazılıdır İhtilaf halinde sözlü sözleşmelerde taraflar sözleşmenin içeriğini ispatla yükümlüdürler Yazılı sözleşmelerin Arapça düzenlenmesi zorunluluğu bulunmaktadır


Sözleşmede deneme süresinin belirtilmesi halinde taraflar bu süre içerisinde sözleşmeyi fesh edebilirler Sözleşmede yok ise deneme süresi sadece işvereni bağlar ve işçinin en çok 100 gün içinde işine son verebilirBu süre 100 günü geçemez


Ücret


Ücret anlaşmaya göre saatlik, haftalık, aylık veya parça başı üretim üzerinden hesaplanarak ödenebilir


Yaygın olan uygulama aylık ödeme şeklindedir Asgari ücret uygulaması yoktur Vasıfsız bir temizlik işçisi 25 - 35 KD arası aylık almaktadır Yarı nitelikli veya nitelikli işçilerin aldığı ortalama ücretler arz ve talep koşullarına göre belirlenmektedir Yarı vasıflı işçiler ayda ortalama 100 - 120 KD, vasıflı işçilerde ortalama 200 - 220 KD arasında ücret almaktadırlar


Kıdem Tazminatı


Kıdem tazminatı işçiye yapılan ücret ve ücret benzeri her türlü ödemelerin (kira yardımı, ikramiye, komisyon, vb) toplamı üzerinden hesaplanmaktadır Aylık ücret alan işçiye işine son verilmesi halinde ilk 5 yıla kadar hizmeti karşılığı her yıl için son aylık kazancının 15 günlük miktarı ve 5 yılı aşan hizmet karşılığı olarak da 5 yılı aşan her yıl için son aylık kazancının tamamı üzerinden hesaplanacak miktar ödenir Sözleşme mevcut değilse 5 yıldan az hizmeti olan işçiye işten kendi isteği ile ayrılması halinde kıdem tazminatı ödenmez Beş yıldan fazla hizmeti olan işçinin kendi isteği ile işten ayrılması halinde, yukarıda belirlenen suretle hesaplanacak miktarın yarısı ödenir Her halukarda ödenecek tazminat, işçinin 1,5 yıllık kazancı toplamından fazla olamaz İşçinin kendi kusuru nedeniyle işine son verilmesi halinde kıdem tazminatı ödenmez


Sözleşmenin Feshi


Sözleşme süresiz ise taraflar, aylıkla çalışması halinde 15, diğer hallerde 7 gün önceden bildirimde bulunmak kaydıyla sözleşmeyi feshedebilirler Sözleşme süreli ise süresinden önce feshedilebilmesi, işveren tarafından talep ediliyorsa işçinin kalan süresi için aylıklarının tamamının, işçi tarafından talep ediliyorsa kalan süre için takdir edilecek miktarda bir tazminatın ödemesiyle mümkündür İşçinin ölümü veya hastalığı dolayısıyla işini yapamaması, işyerinin iflası veya tasfiyesi, satışı, başka bir işyeri ile birleşmesi, miras yolu ile devri gibi nedenler varsa sözleşmeler tazminatsız fesh olur


İşçinin veya işverenin genel ahlak, hukuk, sağlık kurallarına ve çalışma nizamına uymaması halinde sözleşmeler fesh olur


İşçinin bu hallerden doğan kusuru dolayısıyla işine son verildiğinde kendisine kıdem tazminatı ödenmez İşverenin kusuru ile sözleşme fesh olursa işçiye bütün parasal hakları ödenir


Çalışma Saatleri, Fazla Mesai, Hafta Sonu ve Bayram ve Tatil Ödemeleri


Günlük çalışma süresi 8 saattir Buna fazla mesai olarak en çok 2 saat eklenebilir Fazla mesailerde ücrete % 25, hafta sonu tatilinde çalışılması halinde ücrete % 50, bayram ve resmi tatillerde çalışılması halinde de ücrete % 100 oranında bir ilave yapılır


Sürekli olarak aynı işyerinde çalışan işçinin, ilk 5 yılda, her yıl için 14 gün, 5 yılı aşan her yıl için de 21 gün ücretli izin hakkı vardır İzin hakkı 6 aylık bir çalışma süresinden sonra doğmaktadır


Hastalık İzni


Yetkili sağlık kuruluşunun raporu ile belgelenmesi halinde işçiye hasta olduğu


ilk 6 gün ücretinin % 100’ü,

ikinci 6 gün ücretinin % 75’i,

üçüncü 6 gün ücretinin % 50’si ve

dördüncü 6 gün ise ücretinin % 25’i ödenir


Bu hak işçiye yılda bir kez tanınır İşçinin aynı yıl içinde tekrar hastalanması halinde kendisine hastalık ücreti ödenmez


Çalışma Koşulları


İşçi sağlığı ve iş güvenliği ile işyerinin sağlık ve temizliğine ilişkin önlemlerin alınmasından işveren sorumludur Konuya ilişkin tüzük ve yönetmeliklerin denetimi ve uygulanması Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığının görev alanına girmekte, sağlık ve temizlik standartları ise Sağlık Bakanlığınca tesbit olunmaktadır


İş Tüzüğü, Cezalar ve Duyurular


Çalışma saatleri, hafta sonu ve bayram tatillerine ilişkin duyurular işçilerin görebileceği bir yerde ilan edilmelidir Duyurular Arapça dilinde yapılır


İşyerinde suç teşkil eden haller ile bunlara verilecek cezaların 10 kişiden fazla işçi çalıştıran işyerlerinde yazılı olarak herkesin görebileceği bir yerde ilan edilmesinde zorunluluk bulunmalıdır


İşçiye birden fazla suç işlemesi nedeniyle birden fazla ceza verilemez İşlediği suçtan dolayı bu işçiye en çok 5 günlük ücret tutarında bir para cezası veya 10 günlük bir işten uzaklaştırma cezası verilebilir


Suçun işlendiği tarih tesbit edilmişse bundan ya da ücret ödeme tarihinden itibaren 15 gün geçmedikçe ceza verilemez


İş Kazası ve Meslek Hastalıklarında Ödenecek Tazminat


Bir yabancı işçinin iş kazası geçirmesi veya bir meslek hastalığına yakalanması halinde, ilgili makamlara başvurması kaydı ile tedavisinin ilk 6 ayında aylık ücretinin tamamı, tedavinin sürmesi halinde 6 aydan sonra da yarısı ödenmektedir İşçinin ölümü halinde geride kalan hak sahiplerine ödenecek tazminat, 1500 günlük ücreti toplamına veya mahkeme yolu ile verilecek meblağın yüksek olanına; sürekli işgörmezlik halinde ise 2000 günlük ücreti toplamına veya mahkeme yolu ile belirlenecek miktara 1 / 3 oranı kadar bir ilave ile bulunacak meblağın yüksek olanına eşit olur İşçinin tedavisi süresince kendisine ödenen aylıklar, belirlenecek olan tazminattan düşülmektedir


Kadın ve Çocuklar


14 yaşından küçükler çalışamaz 14 - 18 yaşları arasındaki gençler gerekli izin ve denetimlerden geçtikten sonra belirli saatlerde ve iş kollarında çalışabilirler Kadın ve erkek arasında ücret açısından bir ayrım bulunmamaktadır


Hamilelik halinde kadınların doğumdan önce 30, doğumdan sonra 40 gün ücretli izin hakkı vardır Bu haktan yararlanan kadınların ücretli izin hakkı yoktur Sağlık kurumlarının raporlarıyla belgelenmesi kaydıyla kadınların doğumdan sonra 100 günlük ücretsiz izin hakkı vardır


Sendikalar


Kamu ve Petrol Sektöründe çalışanların kurduğu sendikalar ve bunların üst birliği olan Sendikalar Birliği Konfederasyonu mevcut olup üye sayısı 12000’i aşmaktadır Yabancılar 5 yıllık bir ikamet süresinden sonra sendika üyesi olabilirlerse de seçme ve seçilme hakları yoktur Yabancılar daha çok bankacılık sektöründe örgütlenmişlerdir


Bir işyerinde veya bir sanayi dalında veya bir meslek kolunda çalışanların sendika kurabilmesi için 18 yaşından büyük en az 15 kurucu ve 100 daimi üyenin mevcudiyeti gerekmektedir Aynı kişi birden çok sendikaya üye olamaz İşçilerin sendikalara üyeliği nedeniyle işverenler işçilere baskıda bulunamaz Sendikalar, Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığının kayıt ve denetimi altındadır


Toplu İş İhtilafları


İşyeri ve iş kolu düzeyinde işçi ve işverenlerden oluşan karma heyetlerle işçi ve işverenler arasında herhangi bir nedenden doğan ihtilafların çözümü için usuller tesbit edilir Eğer uzlaşmaya varılır ise karar 7 gün içinde Bakanlık nezdinde tescil edilir Eğer uzlaşmaya varılamaz ise çözümü için Bakanlığa başvurulur Bakanlıkça başvuru tarihinden itibaren 15 gün içinde çözümlenemeyen ihtilaflar, yargıya bağlı İş İhtilafları Tahkim Komitesine intikal ettirilir Bu komitenin alacağı kararlar kesin ve bağlayıcıdır


Bireysel İş İhtilafları


İşçinin işvereni aleyhindeki bireysel şikayetleri için uygulanan prosedür farklıdır


İşçi şikayetini bağlı bulunduğu Bölge Çalışma Dairesine resmen intikal ettirir Yetkili her iki tarafı çağırır ve uzlaştırmaya çalışır Başvurudan itibaren 15 gün içinde çözümlenemeyen şikayeti bir yazıyla yetkili Mahkemeye intikal ettirir Mahkeme üç gün içinde dava tarihini taraflara bildirir ve oldukça uzun süren bir yargı süreci başlar Çalışma konularından doğan davalardan harç alınmaz İşçinin davayı kaybetmesi halinde kendisinden bazı masraflar tahsil edilir


Sosyal Güvenlik


Kuveyt Sosyal Sigorta Kurumu sadece Kuveytli çalışanların sosyal güvenliğini sağlamaktadır Yabancılar sosyal güvenlik açısından bu yasanın kapsamına alınmamışlardır


10 Nisan 2000 tarihinde uygulanmaya başlanan "Yabancılara İlişkin Sağlık Sigortası ve Sağlık Hizmetleri Karşılığında Alınacak Ücretler" hakkındaki 1/1999 sayılı kanun uyarınca, Kuveyt’te mukim bulunan yabancıların genel sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için her yıl 50 KD tutarındaki primin zorunlu olarak Sağlık Bakanlığı hesabına yatırması gerekmektedir Çalışanların primleri işverenlerce aile fertlerinin primleri ise aile reisince ödenecektir Primleri yatırmayanların Kuveyt'te çalışma ve oturma izni almaları mümkün olamamaktadır Sağlık Bakanlığı'nca alınan bir karar uyarınca, 1 Temmuz 1999 tarihinden itibaren Kuveyt'te ikamet eden yabancılardan acil haller de dahil olmak üzere yararlanacakları her türlü sağlık hizmetinden para alınmaya başlanmıştır Hastanede günlük yatak ücreti 2 KD olarak tesbit edilmiştir Ayrıca klinik ve hastanelere başvuran yabancılardan sırasıyla 1 ve 2 KD ücret alınmasına 16081999 tarihinden itibaren başlanmıştır Hastane ile kliniklerde yabancılara ücretsiz olarak verilen ilaçların 83’ü de, 01011997 tarihi itibarıyle eczanelerden para ile alınmaktadır Sigortalı olan yabancılar yukarıda belirtilen bu ödemeleri aynen yerine getireceklerdir Sadece MR, Bilgisayarlı görüntüleme ve anjiyo'dan sigortalılardan belirlenen ücretlerin yarısı alınacaktır Tam teşekküllü özel hastanelerin Bakanlıktan izin almak kaydıyla çeşitli hastalıkların tedavisi için seçenekli ve yüksek primli sağlık sigortası sunmaları da mümkün kılınmıştır


Çalışma ve Oturma İzni


Özel Sektör İş Kanunu, işverenlerin öncelik sırasına göre Kuveytlileri, Körfez Ülkeleri vatandaşlarını, Arap asıllı yabancıları ve son olarak da diğer yabancıları çalıştırabileceklerini amirdir


Yabancı işçilerin Kuveyt’te çalışabilmeleri bu öncelik sırası dikkate alınarak Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığının çalışma izni ve İçişleri Bakanlığının ikamet izni vermesi halinde mümkün olmaktadır


Aile Birleşimi


Kuveyt’te ikamet izni bulunan yabancılara aile birleşimi için eş ve çocuklarını Kuveyt’e getirebilme imkanı tanınmıştır Ancak, aile birleşimi talebinde bulunacakların en az 400 KD aylık ücret alması gerekmektedir