Seralarda Soğutma Sistemi

Seralarda Soğutma Nasıl Yapılmalıdır - Seralarda Bitkileri Soğutulması - Seralarda Soğutma



FİDANLIK VE YETİŞTİRME TEKNİĞİ


Seralarda soğuk mevsimde ısıtma ne kadar zorunluluk ise sıcak mevsimde soğutma da o derece önemli bir sorundur Sera sıcaklığının güneşin çok yakıcı ol duğu devrelerde öğle saatlerinde 70°C'ye kadar yükseldiği gözlenebilmektedir Yüksek sıcaklıklar genelde yetiştirilen bitkiler için zararlı olmakta, gelişmeyi dur durmakta, transpirasyonu arttırarak bitkinin su dengesini bozmaktadır Böylece solmalar, büyüme ve gelişmede duraklamalar ve çiçeklerde olgunlaşmadan dö külmeler gözlenmektedir

Bu itibarla yaz günlerinde süs bitkileri yetiştiriciliği yapılan seralarda oluşan fazla sıcaklığın, soğutma yoluyle önlenmesi gerekir Hernekadar serada havalan dırma sistemi, sera havasını bir ölçüde (en az % 5-10 nisbetinde) soğutabilirse de çok sıcak günlerde bu yeterli değildir Sera içinde oluşan yüksek sıcaklık bu uy gulama ile normal sınırlara indirilemez

Bu durumda bazı soğutma yöntemlerine başvurulur Bunlar:

1 Gölgeleme yöntemiyle soğutma

2 Yağmurlama yöntemiyle soğutma

* Alkan, Z 1977: Sera Planlama ve inşa Tekniği, Ege Ü Mühendislik Bilimleri Fakültesi, Denizli Yüksek Okulu Yayını -Günay, A 1980: Serler Cilt 1, Çağ Matbaası, Ankara

3 Serayı dıştan su ile yıkayarak soğutma

4 Makineyle soğutma

5 Soğutucu yastık yöntemi ile soğutma

6 Su şelalesiyle soğutma

yöntemleridir

1 Gölgeleme yoluyla seraların soğutulması

Bu yöntemde esas, seranın üstten gölgelenerek güneş ışınlarının sera içersi ne girmesini engellemektir Bu suretle en fazla güneş radyasyonunun % 50'si yan-sıtılabilir Fakat gölgeleme sera içi sıcaklığını düşürürken seraya giren ışık entan-sitesini de azaltır Ancak fazla güneşli günlerde bu bir sakınca yaratmaz

Gölgeleme seranın soğutulmasında mekanik soğutmaya nazaran daha ekono mik bir yöntemdir

Gölgeleme sera örtü yüzeyinin kumaşla, tahta pancurla, çıta veya kamış si perliklerle, kaneviçe bezler ve çeşitli tipte sun'i elyaf örtüyle kaplanarak yapıla bildiği gibi, yıkanabilir boya, kireç vs de kaplanmak suretiyle de yapılabilir

Gölgelemede kullanılan materyalin ışık geçirme niteliği yüksek fakat ısı ile tişimi de o nisbette düşük olmalıdır Bu konuda son yıllarda ışığı büyük ölçüde geçiren fakat ısı ışınlarını geçirmeyen cam elyaf ve bazı özel olarak dokunmuş gölgeliklerin kullanımı yaygınlaşmıştır

Bu gölgelik materyallerle yapılan gölgeleme ya devamlı olur veya hareketli gölgeleme şeklinde yapılır

"Devamlı gölgeleme" yıkanabilir boya, kireç veya çamurla yapılabilir Sürü len madde ucuz ve uzun süre kalıcı nitelikler taşımalıdır Ancak bu tip gölgeleme sera bitkilerinin doğal ışıktan tam olarak faydalanmasını engeller Devamlı gölge lemeyi güneş sıcaklığının etkinliğini kaybettiği aylarda hemen yıkayarak kaldır malıdır Aksi halde güneş ışınlarının doğal olarak azaldığı devrede sakıncası da ha da artar

"Hareketli gölgeleme" yukarda sayılan diğer materyalle yapılır Güneş etki si azaldığı zaman gölge perdesi kaldırılarak seradaki ışık entansitesindeki azalma zaman zaman kırılır Güneş ışınlarının en yakıcı ve en etkin olduğu öğle saatle rinde ise perde kapatılır Ancak hareketli gölgelemede işçilik masrafı yüksektir Bu masraf, ışık ve sıcaklık oranına göre otomatik çalışan sistemlerde düşüktür Fakat bu defa da ilk tesis masrafı ve bakım giderleri yüksek olur