Afrika Bamyası (Hibiscus Sabdariffa)

Familyası: Ebemgömecigiller Malvengewaechse Malvaceae


Drugları: HibiskusÇiçekleri: Hibisci flos

Hibiskus’un aslında çiçeklerinin kupa yaprakları ve dış kupa yaprakları çay ve natürel ilaç yapımında kulanılır Taç yaprakları ise kulanılmaz


Giriş: Eskiden hibiskus türleri ile bamya türleri birlikte zikredilir iken günümüzde ebemgömecigillerin bir alttürevi olan bu iki tür ayrı alt gruplara ayrılmıştır Bu nedenle hibiskus Türkiyede karabamya veya Afrika bamyası diye anıla gelmiştir Almanyada ise çok meşhur bir Yazarın (M P) hibiskus’dan bahsederken yanlışlıkla Japon Çiçeğinin fotograflarını yayınlamış ve onun botanik yapısından bahsetmiş ve bir diğer önemli yazar ise hibiskus yerine bamya’dan bahsetmesi nedeniyle zihinleri karıştırmışlardır

Doğrusu bende önceleri çok yanılmış ve yanlışlıkla başka bitkilerin fotograflarını çekmiştim Ağustos 95’de Üniversitenin botanik bahçede gezerken tesadüfen hibiskus’u görüp altındaki latince tabalayı okuyunca doğrusu çok şaşırdım Fakat sonunda yüzdeyüz emin olarak gönül rahatlığı ile bu bitkidende bahsetme cesaretini kendimde buldum


Botanik: Genelikle bir yıllık bir bitki olup boyu 2 metreye kadar ulaşan çok çatalı otsu bir bitkidirYaprakları gövedeye oturmuş ğç parça ortadaki parçası uzunca ucu sivri dil şeklinde kenarları kertikli koyu yeşil renklidir

Çiçekleri beyaz veya hafif pemepemsi beyaz geniş kalp şeklinde göbeğe doğru koyu vişneçürüğü rengini alan taç yaprakları beş adet olup vede ortada bir demet sarı dölenme tozluğu bulunur


Taç yaprağını kavrayan kupa yaprakları açık veya koyu vişneçürüğümsü yeşil renkte olup üzeri tüylü kalın etli bir yapıya sahiptir vede bunu etrafını çeviren ayrıca 8-12 adet daha ince küçük dış kupa yaprakları mevcuttur Çay ve natürel ilaç yapımında bu kupa yaprağı ile dış kupa yaprağı kulanılır diğer kısımları kulanılmaz

Yetiştirilmesi: Eskiden vatanı Sudan olan bu bitki günümüzde hemen hemen tropik ve subtropik ülkelerde yetişmekte ve hatta Almanya gibi iklimi ılıman olan ülkelerde bile yetişmektedir Türkiyenin hemen her bölgesinde yetiştirilebileceği kanatindeyim

Hasat zamanı: Çiçekleri solduktan sonra kupa yaprakları tekrar kapanır ve kurumaya başlar bu zaman toplanır ve kurutulduktan sonra nemde uzak bir yerde porsenal kablarda muhafazaedilir


Kulanılması:

a-) Üniversite kliniklerinde tedavi denemeleri ve araştırmalar yapılmamıştır Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2 sınıf bir şifalı bitkidir Hibiskus yerine göre daha etkili olan başka bitkiler kulanılmalıdır örneğin: Pekliğe karşı Ravent- Keten- Sinameki- Nane- Akdiken- veya Gökçek İksiri daha etkildir

b-) Komisyon E’nin Alman sağlık bakanlığınabağlı olarak çalışan Komisyon E’nin 01021990 tarih ve 22a nolu monografi bildirisine göre hibiskusun tatlandırıcı renk verici ve aroma verici olarak kulanılabileceğiaçıklanmıştır

c-) Afrikada halkarasında müshil yapıcı ve renk verici olarak kulanılır Ayrıca çok az oranda iştahaçıcı ve iltihapları önleyici özeliği olduğu ileri sürülmektedir Fakat Afrikada asıl hararete karşı serinletici olarak kulanılmaktadır


Çay: Bir kahve kaşığı ince kıyılmış kurutulmuş hibiskus kupa yaprağı demliğe konur ve üzerine 300-400 ml kaynarsu doldurulduktan sonra 5-10 dakika demlemeye bırakıldıktan sonra süzülerek içilir


Yantesiri: Bilinen bir yantesirir yoktur




alıntı