Yaygın Porsuk

Yaygın Porsuk - Yaygın Porsuk Bitkisi - Yaygın Porsuk Bitkisi Hakkında

Yaygın porsuk (Taxus baccata), porsukgiller (Taxaceae) familyasından çoğunlukla boylu çalı, bazen de 20 metreye değin boylanabilen sık dallı, yuvarlak tepeli bir ağaç görünümünde olan porsuk türü

Yaygın porsuk’da, kırmızı kahverengi olan kabuk gelişi güzel çatlar ve dökülür Genç sürgünler, yeşil renkli ve çok elastikidir İğne yapraklar, 1-2,5 cm uzunluğunda olup, koyu yeşil ve üst yüzleri parlaktır İğne yaprakların uçları sivri ve enine kesitleri yassıdır İlk görünüşte göknar, yalancı porsuk ve sekoya’ların iğne yapraklarına benzerse de, onlardan bazı karakteristik özelliklerce ayrılmaktadır Öncelikle, Yaygın porsuk’ta iğne yaprakların alt yüzlerinde belirgin stoma çizgileri yoktur Yine iğne yaprakların enine kesitlerinde reçine kanalı bulunmaz, ötekilerde vardır



Ekolojik özellikleri


Bir gölge ağacı olan yaygın porsuk, çok yavaş büyür Donlara karşı duyarlı olup, kütük sürgünü verme yeteneğindedir Uzun ömürlü, 2000-3000 yıl kadar yaşayabilmektedir Makaslanarak istenilen şekil verilebildiğinden, parkçılık için aranan bir türdür

Yayılışı


Yaygın porsuğun doğal yayılış alanı Kuzey ve Orta Avrupa ile Akdeniz ülkeleri, Azor Adaları, Türkiye ve Kafkasya’dır

Türkiye'de birçok orman alanlarında, özellikle Karadeniz ormanlarının gölgeli ve kuytu kesimlerinde tek tek bulunur Ayancık, Bolu, Karabük, Düzce ve Yıldız Dağları’nda yayılır Karabük ve Yenice ormanlarında en iyi gelişimini yapar Zonguldak ili Alaplı ilçesine bağlı Gümeli beldesinin Bölüklü Yaylası Karatepe mevkiinde 1600+ ve 1000+ yaşlarında olan iki tanesi Çevre ve Orman Bakanlığınca koruma altına alınmış bölge Tabiatı Koruma Alanı ilan edilmiştir Bu ormanlarda yer yer 35 m boy ve bir metre çap yapan bireylerine rastlanmaktadır Az da olsa, bu yayılışı dışında güneyde Nur Dağları’nda da izlenmektedir

Bitki sosyolojisi


Yayılış alanlarında hiçbir zaman egemen bir orman ağacı değil, asıl ağaç türleri olan doğu ladini, Doğu Karadeniz göknarı, doğu kayını gibi türlere teker teker ya da küçük gruplar halinde karışmaktadır

Odun özellikleri ve kullanımı


Odunları sert ve ağır olup, dış hava koşullarına çok dayanıklı, sarı renkli dar bir diri odun halkası ile kahverengi kırmızı öz odunu vardır Dayanıklı ve elastiki olan odunundan eski ve orta çağlardan günümüze değin yay yapımında yararlanılmaktadır Öte yandan, odunu günümüzde mobilyacılıkta, lambri, oymacılık, tornacılık ve küçük el sanatlarında kullanılmaktadır

Yaygın porsuğun meyvelerinde bulunan kimyasallar yüzünden park ve bahçelerden kullanılması sakıncalı bir türdür Tohumunun çevresindeki kırmızımsı yumuşak kabuk bu kimyasalları içinde barındırır

Tohumları kuşlar tarafından ayıklanarak doğaya dışkıları ile bırakılır böylece çimlenme engeli kalkmış olur