Sera Çeşitleri Nelerdir

Sera Çeşitleri Nelerdir-sera çeşitleri- seracılık nerelerde yapılı-üretim çeşitleri nelerdir- amatör sera yapımı- sera örtü çeşitleri

Seralar orta yastık durumu ve çatı şekillerine göre iki ana kategoriye ayrılıyor


Orta yastık durumuna göre;


Orta yastıksız seralar: Orta yastıksız seralarda 80cm kadar genişlikte orta yolun iki tarafında, tercihen 110 santimetre genişliklerinde birer üretme yastığı bulunur Yan yastıklar çoğu kez çelik üretimi ve aşılara tahsis edilir


Orta yastıklı seralar: Orta yastıklı seralarda iki tarafa uzanan yastıkların arasında sranın ortasında boylu boyunca, tercihen, 220 santimetre genişliği ile bir orta yastık bulunur Bu seralar orta yastıksızlardan tabiatıyla daha geniş alınır Eğer böyle bir serada hem üretme ve hem de yetiştirme yapılıyorsa, orta yastık üretmeye, kenar yastıklar da saksıya, kaba veya tüpe alınan fidan ve aşıları yetiştirmeye tahsis edilir Zira orta yastıklar bu seralarda daha sıcak olur


Çatı şekillerine göre;


Tek çatılı seralar: Bunlarda çatılar tek meyilli ve dolayısıyla tek yüzeylidir Genellikle bir binanın veya bir duvarın güneye bakan tarafına dayanır Aynı çatı tipi meyilli yerler için de söz konusu olabilir Bunlarda çatı eğimi güneye baktığından güneş ışınlarından ve sıcaklığından iyi faydalanır Genellikle amatör seralardır, tesisleri ucuzdur Ayrı, yani bir kenarı bir yere dayanmayan müstakil olarak da tek çatılı seralar yapılabilir Fakat bu takdirde çift meyilli veya iki çatlı seralar tercih edilmelidir


İki çatılı seralar: Bunlar daha iyi ışık alırlar Çatının iki yüzü birbirine eşit ise ’’ikiz kenar çatılı seralar’’ olurlar Çatının biri uzun diğeri kısa ise ’’iki çatı kenarı eşit olmayan seralar’’ söz konusudur Meyilli arazilerde de bu tip sera kuruluşlarına sıkça başvurulur


M çatılı seralar: Bunlar ise yan yana gelen blok seralardır Bunlar ikiz kenar veya iki kenarı eşit olmayan çatılı seraların yan yana gelmesinden oluşur


Blok seralar: Blok seralar birbirlerine ekli olarak tesis edildikleri için tesis giderleri daha azdır Aynı tür bitki yetiştirme söz konusu ise aralarında ara duvar gerekmez Fakat her blok için ayrı bir türün yetiştirilmesi öngörülüyor ise her türe uygun farklı ekolojik koşullar yaratmak için blokların arasına perdeler koyarak bir birinden ayırmak gerekir

seracılık nerelerde yapılır-üretim çeşitleri nelerdir- amatör sera yapımı


Örtü altı bitkisel üretim (seracılık) ile amaç, genel olarak; üretilen bitkilere asgari 15 C civarında sıcaklık sağlayarak, sezon dışı bolca mahsul üretmek ve bu ürünleri de değer fiyattan satarak karlı bir üretim yapmak…


Isıtma Giderleri ve Jeotermal Enerji

Kışın bu sıcaklığı sağlayabilmek için öncelikle kapalı bir ortam sağlanması gerekir Bitkilerin fotosentez yapmak amacıyla güneş ışığına ihtiyaç duymaları nedeniyle bu kapalı ortam ışık geçirmek zorundadır Bu nedenle temel olarak seralar, genelde metal iskeletin üzerine şeffaf cam veya plastik malzeme kaplanması ile tesis edilir


Isıtma Giderleri

Seracılıkta en önemli gider ısıtma gideridir 1 dekar seranın Ekim ayından Nisan ayına kadar 7 ay süreyle 15°C de tutulması için yapılacak ısıtmalarda; Antalya’da 22 ton fuel- oil, Yalova’da 46 ton fuel oil, Ankara’da 86 ton fuel oil gerekir Buna göre Ankara koşullarında bir seranın ısıtılabilmesi için Antalya koşullarına göre yaklaşık 4 kat fazla enerjiye ihtiyaç var


Isıtmada Kullanılacak Yakıt Tipleri

Burada en olası 3 enerji kaynağını değerlendirelim:


Doğalgaz: Yaptığımız fizibilitelerde yakıt olarak doğalgaz kullanıldığında, Antalya koşullarında bile doğalgaz ile ısıtmanın karlı olmadığı ve işletmenin zarar edeceği ortaya çıkabilir


Kömür: Antalya koşullarında uygun fiyatlı kömür ile ısıtma karlı olabilmekle birlikte, seranın genelde en büyük gider kalemini oluşturur Ancak işletme, Antalya’dan kuzeye gittikçe kömür ile ısıtma da karlı olmaktan çıkar Ankara koşullarında kömür ile ısıtma da işletmeyi zarar ettirir


Jeotermal: Jeotermal kaynakları kullanarak ısıtma, tüm olasılıklar içerisinde hem en karlı üretimi yapmayı sağlayan, hem de en temiz ısıtma şeklidir Ancak burada bile sıcaklığın -10 C altına düşebildiği dönemlerde özellikle 4 metre ve üzeri yüksek seralarda ısıtma ile ilgili sorunlar yaşanabilir Bu amaçla ısı dağılımına dair hesaplamalar daha kuruluş aşamasındayken kötü ihtimal hesabına göre yapılmalıdır


Sera ısıtmasında kullanılacak jeotermal kaynağın genel olarak en az 100 C çıkış sıcaklığında olması istenir Ancak bazı bilgilere göre 50- 60 C sıcaklığında suyu da etkin olarak kullanabilen sistemler oluşturabilen kuruluşlar da mevcut Yine bazı bilgilere göre, jeotermal kaynak ile sera arasında uzaklık 10 kilometre kadar olduğunda bile sıcak su sera ısıtma amacı ile borularla etkin olarak taşınabiliyor Uzaklığın 10 kilometreyi geçtiği durumlarda ise sorunlar çıkabiliyor


Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

Halihazırda örtü altı yetiştiricilik yapan bazı seracılar 15 C konusunda hem fikir olmayabilir Ancak Türkiye’de özellikle güney bölgelerde seracılık yaparken ısıtma denildiğinde anlaşılan; sera içinde birkaç odun sobası yakarak soğuğu kırmak şeklinde mümkün oluyor Ancak bu çok sakıncalı, hatalı ve aslında astarı yüzünden pahalıya gelen bir uygulama Bu uygulamanın zararlarını kısaca özetlemek gerekirse:


* Çiçeklerin döllenme oranı düşer Hatta bazı hallerde doğal döllenme (arı kullanılsa bile) hiçbir şekilde gerçekleşmez Bu durumda üretici hormon kullanmak zorunda kalabilir Ancak sıcaklık yeterli değilse hormon bile döllenmeyi sağlamayabilir


* Bir şekilde döllenme gerçekleşse bile ürün tatsız tuzsuz olur Bitki, meyvesini gereği gibi besleyemez Bazı besin maddelerini meyveye ulaştıramaz Toprak veya ortam ile verilen besin maddeleri düşük sıcaklıklarda bitki tarafından gereği gibi alınamaz


* Bitki sürekli ısı değişimine maruz kaldığı ve ihtiyacının altında ısınabildiği için hastalık ve zararlılara dayanıklılığı zayıf olur Bu durumda üretici sürekli ilaçlama yapmak zorunda kalır Bu durum üreticiyi ekonomik açıdan zorladığı gibi üründe kalıntı problemi çıkma ihtimalini de arttırır İşte bu nedenlerden dolayı, özellikle soğuk mevsimde bitkilere en az 15 C sabit sıcaklığı sağlamak çok önemlidir


Aslında asgari 17 C ürünün lezzetli ve albenili olması açısından daha elverişli bir sıcaklıktır Örneğin aynı seracılık işletmesinde 15 C’de yetişmiş ve 17 C’ de yetişmiş iki ayrı domatesten 17 C’de yetişenin çok daha lezzetli olduğu hatta neredeyse yaz tarla domatesi lezzetinde olduğu görülüyor




Ancak bu, ekonomik analizi iyi yapılması gereken bir konu… Soğuk mevsimlerde, özellikle jeotermal gibi elverişli enerji kaynağı olmayan tesisler için + 2 C fazla ısıtma büyük bir mali yük


Seralar Nerede Kurulmalıdır?

Buna göre seralar en uygun olarak 34, 35, 36 ve en fazla 37’inci paralellerde bulunan il sınırları içerisinde kurulmalı; ancak jeotermal kaynağı olan yerlerde 38’ inci paralelde yatırım yapma amacı düşünülmeli




Ancak 38’inci paralelin üzerindeki bölgelerde yapılacak seralarda çok özel ve ucuz bir enerji kaynağı olsa bile bu kaynağı konut ısıtması veya elektrik enerjisi üretimi amacı ile kullanmak; sera ısıtma amaçlı kullanmaktan (günümüz koşullarında) daha verimli oluyor Belki ileriki yıllarda, gıda ihtiyacı daha önemli bir sorun haline geldiğinde, 38’inci paralelin kuzeyinde de sera tesis etmek ekonomik olabilir Ancak şu anki mevcut koşullarda ekonomik görünmüyor


Jeotermal enerji günümüzde, özellikle gıda tedariki amaçlı örtü altı tarımsal üretim açısından son derece önemli bir noktaya geldi Dünyada insanların her geçen gün artan gıda talebi ve bu talebin karşılanması konusunda jeotermal enerji ile örtü altı sebze üretimi açısından Türkiye, çok avantajlı bir konumda Sera yatırımı yapmak isteyen yatırımcıların jeotermal kaynaklardan yararlanabilmesi (bölgelere göre değişmekle birlikte) eskisine oranla kolaylaştırıldı Ancak birçok yatırımcının konu ile ilgili olarak, birçok bürokratik sorun çıktığı ve süreçlerin çok yavaş ilerlediği ya da hiçbir şekilde bu kaynakların kullandırılmadığı yönünde şikayet geldiği de gözlemleniyor…




Jeotermal kaynaklar yeraltında sessizce bekliyor Bu kaynakları kullanıp gıda üretmek, hem gıda üretiminde önemli bir artış; hem istihdam artışı ve ekonomik gelişme sağlayabilir; hem de Türkiye’de tarım sektörünün gelişmesine önemli bir katkı yaratabilir…