Paulownia Ağacı Yetiştiriciliği

Paulownia Ağacı - Paulownia Ağacı Nedir - Paulownia Ağacı Yetiştiriciliği





PAULOWNIA TARIHÇESI:

Tarihi buluntu ve destanlara göre insanoglu, paulownia agacini çok eski dönemlerden beri kullanmaktadir Bir Çin inanisina göre Kral Yui nin tabutu için 9 cm kalinliginda paulownia kerestesi kullanilmis Kral Yui günümüzden 2600 yil önce yasamistir Zhuang Tze 'nin kayitlarina göre (MÖ 400) Phoenix kusu (Zümrütü Anka) güneyden kuzeye sadece Paulownia agaçlarina konarak ve bambu meyvesi yiyerek uçarmis Çin halki , phoenix kusunu çektigine ve iyi sans getirdigine inandiklari paulownia agacini yüzyillardan beri yetistirmektedirler




"Shang Shu" (MÖ 300) isimli kitapta Shucho sehrinin halkinin kral için Paulownia dikimi yaptiklari anlatilmaktadir "Mencius" isimli kitapta herkesin paulownia ve catalpa yetistiriciligi hakkinda bilgili oldugu, paulownia ve catalpa dikmemis çiftçinin iyi bir çiftçi sayilmayacagi yazilmaktadir "On Qin Dynasty"(221-207 MÖ) isimli kitapta, "Fu Jian Suei isimli bir kisinin Arfang sehrinde 1000 paulownia diktigi yazilmistir Bu bilgi, bizlere o senelerde dahi paulownia yetistiriciliginin büyük boyutlarda yapilmakta oldugunu göstermektedir

"A Monograph of Paulownia" 1049 senesinde yayimlanmis, paulownia yetistiriciligi ve kerestesinin kullanim alanlari hakkinda detayli bilgiler veren bir kitaptir Kitaptan alinan bilgiler günümüzde paulownia agaci hakkinda arastirma yapan bilim adamlarina çok yardimci olmustur

Paulownia " Scrophulariaceae" familyasindan kabul edilmekte olmakla birlikte, bazi bilim adamlari tarafindan ayri bir tür oldugu , bazi bilim adamlarina göre de Bignoniaceae familyasindan oldugu iddia edilmektedir Agaca Latince adi "Paulownia" Isviçreli botanikçi Thunberg tarafindan verilmis ve detaylari 1781 senesinde "Japanese Flora" da yayimlanmistir 1835 senesinde, Hollandali botanikçiler Zuccarini ve Siebold, uzun çalismalar sonucu Paulownia'nin Scrophulariaceae familyasindan oldugunu açiklamislar ve bir çok yabanci bilim adaminin çalismasi sonucu Paulownia'nin 23 degisik türü saptanmistir Paulownia'nin türleri hakkinda arastirmalar uzun yillar devam etmistir

1973 senesinde Zhu Zhao Hua, ve Çin Orman Akademisi bilim adamlari, Çin'deki tüm Paulownia plantasyonlarindan topladiklari bilimsel veriler ve arastirmalar sonrasinda bugün de kabul edilmekte olan 9 degisik türü belirlemislerdir


PAULOWNIA TÜRLERI

Paulownia adi çam gibi genel bir addir Paulownia agaci ticari anlamda kullanilan 9 ana türe sahiptir Bunlardan dördü Türkiye’nin degisik yörelerinde yetisebilmektedir


Tomentosa

-20 °C lik kis donlarina dayanabilmesi ve deniz seviyesinden 1800 metrelik yükseltilere kadar yasayabilmesi açisindan dünyada özellikle Avrupa ve Kuzey Amerika’da yetisen en yaygin türdür Bu türün halk dilindeki adlari “Princess Tree” (Prenses Agaci), “Empress Tree” (Imparatoriçe Agaci), “Royal Paulownia” (Kral Agaci) dir Türkiye’nin hemen her yerinde yasayabilecek genetik yapiya sahiptir Hafif killi ve kumlu topraklari sever Büyüme performansi Elongate' den ortalama olarak % 30 daha düsüktür Ortalama boylari 15 - 20 m arasindadir


Fortunei

-10 °C lik kis donlarina dayanabilen ve deniz seviyesinden 2000 m (Tropik bölge) ye kadar olan yükseltilerde yasayabilen, Güney Asya, Avustralya ve Brezilya’da yaygin olarak yetistirilmektedir Ortalama boylari 25 - 30 m civarindadir Türkiye’nin Akdeniz ve Güney Ege bölgelerinde yetismektedir Fortunei Elongate' den sonra en hizli büyüme performansina sahip tür olmakla birlikte form ve kereste kalitesi açisindan en tercih edilen türdür Peyzaj amaçli en tercih edilen tür de Fortunei' dir Ayni zamanda en çok su tüketen tür olarak da bilinmektedir

Catalpifolia

-15 °C lik kis donlarina dayanabilen, düsük yükseltilerde (deniz seviyesinden 0 - 150 m) yetisebilen yüksek isi ve nemli bölgelerde basari ile büyüyebilen türdür Ortalama yükseklikleri 25 - 30 m arasindadir hafif killi kumlu topraklari seven ve su tüketimi en az olan türüdür Kereste özellikleri Elongate' ye yakindir Sulama sikintisi çekilen bölgelerde diger türlerden daha iyi gelistigi gözlenmistir Güney Asya (Kore, Vietnam) yetistirilmektedir Türkiye’nin Akdeniz sahillerinde yetismektedir


Elongata

-15 °C lik kis donlarina dayanabilen, düsük yükseltilerde (deniz

seviyesinden 0 - 150 m) yasayabilen ve en hizli büyüyen bir türdür Güney Dogu Asya ve Kuzey Amerika’nin dogu ve sahil kisimlarinda yetismektedir Türkiye’de Akdeniz, Karadeniz sahil kesimleri, Marmara, Ege, Iç Anadolu bölgesinin alçak kesimleri ve Güneydogu Anadolu alçak kesimleri bu agacin yetisebilecegi bölgelerdir


Fiziksel Farkliliklar

Tüm türler arasindaki genel görüntü benzer olmakla birlikte yaprak boyutlari, sekilleri ve çiçek renkleri farkliliklar göstermektedir Tomentosa diger türlerden daha kisa sürede gövde odun dokusunu gelistirir ve kabuklanir Bu nedenle digerlerinden daha düsük sicakliklara dayanabilir Diger türler ise kabuk yapisini ilk yil tam olarak gelistiremediginden, ilk kis olabilecek bir don olayindan hasar görür ve kurur