Süs Elmaları

Süs Elmaları Nedir - Süs Elmaları Nedir - Süs Elmaları Yetiştiriciliği



* Bilimsel Sınıflandırma

* Âlem: Plantae

* Bölüm: Magnoliophyta

* Sınıf: Magnoliopsida

* Takım: Rosales

* Familya: Rosaceae

* Cins: Malus sp



Genel Özellikleri

Süs / çiçek elmalarının Avrupa, Asya ve Amerika’ da yetişen 25 kadar çeşidi bulunmaktadır 3–12 m kadar boylanan bitkilerdir Bunların kültür formları zamanla anaçlara dönüş yapar Süs elmalarının, özellikle Amerika’ da yetiştirilmelerine ve ıslahına çalışılmaktadır Ana türler olan elmaların büyük kısmı Asya kökenlidir Elmalar misket elmaları ve çiçek elmaları olarak ikiye ayrılmaktadır Japonya’da yetiştirilenlerin meyveleri de, özellikle dekoratiftir Süs elmalarının bazıları da yaprakları nedeniyle düzenleme elemanı olarak kullanılır Kültür çeşitleri ile yabani elma türleri arasındaki çaprazlamalardan elde edilen misket elması çeşitleri en uzun elmalar arasında bulunur Birçok yalın ve katmer çiçekli süs elması çeşitleri yanında, ayrıca kokulu olanlar da vardır Süs elmalarının bazıları da sonbaharda yapraklarının rengini değiştirerek, dekoratif bir görünüm kazanırlar Çiçek elmaları en gösterişli çiçeklere sahip olan elma ağaçlarıdır Çiçek renkleri beyaz, pembe, kırmızı olabilir Kimi çeşitlerde kokulu olanlar da vardır


Üretimi

Elmalar tohum ve aşı ile üretilirler Tohumla üretimden meydana gelen bitkiler ancak birkaç türde ana bitkiye benzer bitki verir Bu nedenle tohumla üretim daha çok anaç elde edilmesinde uygulanır Tohum elde etmek için, meyveler ezilir ve bir fıçı içerisine konularak kükremeye bırakılır Kükreme başladıktan sonra ağır olan çekirdekler dibe çöker ve posa su üstünde kalır Dibe çöken çekirdekler buradan alınır Temiz su ile yıkanır Gölge bir yerde kurutulur Torbalara konulan tohumlar serin bir yerde saklanır Tohumları saklamanın en ideal yolu 60 – 70 gün + 4 derecede katlamaya bırakmaktır Katlamadan çıkarılan tohumlar ilkbaharda ekilmelidir

Aşı ile üretimde ise göz ya da kalem aşı yöntemi kullanılır Göz aşı ile üretimde iki yaşında anaçlar kullanılır Anaçlara yazın T göz aşısı yapılır Aşı topraktan 6 – 7 cm yukarıdan durgun göz aşı olarak yapılır Ertesi ilkbaharda aşı gözü sürmeden anacın, aşı bölgesinin üzerinde kalan kısmı kesilip atılır Aşı gözü sürmeye teşvik edilir İlkbaharda süren aşı gözü, sezon sonunda 1 – 1,5 m boylanabilir Kalem aşı şubatta yapılır Anaç ve kalem aynı kalınlıkta olmalıdır İngiliz aşılama yöntemi kullanılır


Ekolojik İstekleri

Elmalar tınlı, tınlı kumlu geçirgen topraklarda iyi gelişirler Susuzluktan çok zarar görürler Kökleri fazla derine gitmez Kurak bölgelerde ağırca topraklarda susuzluğa dayanması artar Kötü drenajlı topraklarda kök çürüklüğü meydana gelir Genellikle donlara dayanıklıdırlar En yüksek değerde çiçek ve meyve verimi için tam güneş alan yerlere dikim yapılmalıdır Elma türleri aslında yüksek rakımlı yerlerin bitkileri olduğundan, ekolojik istekleri karşılanmadığı yerlerde hastalıklara çok sık yakalanırlar Bu gibi yerlerde hastalıklara dayanıklı çeşitlerin seçilmesi daha uygundur


Peyzajda Kullanımı

Park ve bahçelerde süs bitkisi olarak kullanılır Çoğu türde yaz sonu ya da sonbaharda, yapraklar döküldükten sonra ağaçta asılı kalan sarı, kırmızı, turuncu meyveler dikkat çekicidir Meyvesiz olanları bahçe veya yol kenarlarında değerlendirilmeli, meyveli türler ise bahçede kullanılmalıdır


Önemli Türleri

Malus floribunda: Bol çiçekli elma, zumi elması

Japonya kökenlidir 6 – 8 m boylanır Geniş yaygın bir tepe oluşturur Tomurcuklar koyu kırmızı, yapraklar yeşil ve 4 – 8 cm uzunluğundadır Mayısta çiçeklenir ve tüm sürgünün üzerinde bulunur Çiçeğin dış kısmı pembe, iç kısmı beyazdır Meyveleri nohut büyüklüğünde ve sarı – kırmızı renktedir Normal bahçe toprağında yetişir Tek olarak uygulamalarda kullanılır