Bitkilerde Yaşama Ve Geçinme Şekilleri

Bitkilerde Yaşama ve Geçinme Şekilleri - Bitkiler Alemi Hakkında Bilgi - Bitkiler - bitkiler Hakkında Bilgi - Şifali Bitkiler Hakkinda Bilgi




Bitkilerde Yaşama ve Geçinme Şekilleri


Yaşama ve geçinme şekli bakımından bitkileri bir kaç gruba ayırmak mümkündür:

Ototrof bitkiler: Kökleri ile veya kök ödevini görebilen organları sayesinde yaşadığı ortamdan ham besin suyunu alabilen bütün yeşil bitkiler, fotosentez ile kendileri ve diğer canlılar için gerekli organik bileşikleri yaparlar Bu olaya ototrofluk, böyle bitkilere ototrof bitkiler denir

Parazit bitkiler: Birçok bitkiler beslenmeleri için gerekli besinleri başka bitkilerden alırlar Küçük kök veya çekmene benzeyen özel uzantılarıyla kendilerini bazı bitkilere tesbit ederek besinlerini emerler Böyle bitkilere “asalak” veya “parazit bitkiler”, sömürdükleri bitkiye de “konak” denir Mesela, canavar otu (Orabanche), küskuta (Cuscuta), ökse otu (Viscum) parazit bitkilerdir Ökse otu, yapraklarıyla fotosentez de yaptığından yarı parazit kabul edilir

Simbiyont bitkiler: Simbiosis ortak yaşama demektir Böyle bir halde farklı türlere ait iki fert bir birlik halinde yaşamaktadır Bazı bakımlardan birbirlerine fayda sağlar Simbiyont bitkilere en iyi örnek olarak alg ve mantar birliğinden meydana gelen likenleri verebiliriz

Saprofit (Çürükçül) bitkiler: Saprofitlik heterotrofluğun (adrı beslek) bir çeşididir Bakteriler ve mantarlar arasında saprofit yaşayanlar pek çoktur Ekmek, peynir gibi besin maddeleri üzerinde küf yaparak gelişen Penicillium ve Aspergillus saprofit mantarlardır Bunlar hayatlarını sürdürmek için hayvan veya bitki ölüleri, yahut canlıların boşaltım maddelerinden yararlanırlar Enzimler hasıl ederek üzerinde yaşadıkları bileşikleri, hücrelerine alabilecekleri ufak moleküllere çevirirler veya bu çevirmelerden hasıl olan enerjiyi kullanırlar Böyle canlılar devamlı olarak ölü organizmaları kokuşturur ve ayrıştırırlar Ölmüş veya kokuşmuş organik maddeler üzerinde yaşayan saprofit bitkilere “çürükçül bitkiler” de denir Saprofitler, salgılarıyla organik maddeleri inorganik maddelere dönüştürürler Tarla mantarı, küfler ve bazı bakteriler saprofittir

Böcek yiyen (Böcekçil-insektivor) bitkiler: Bu bitkiler diğer yeşil bitkiler gibi fotosentez yaparlar Toprakta bulunan inorganik azot bileşiklerini alarak kullanırlar Topraktaki azot bileşikleri ihtiyaca yetmediği zaman da, ufak böcekleri yakalayarak sindirim özsuları ile eritir ve onun organik azot birleşiklerinden faydalanırlar


Yani böcek kapan bitkiler, bu yolu bir emniyet olarak kullanmaktadırlar


Böcekçil bitkilerde böceklerin yakalanması için yaprakları özel değişikliklere uğramış, bitkinin cinsine göre fark gösteren kapan tertibatları meydana gelmiştir Nepenthes'te bu kapan ibrik şeklindedir Bu ibriğin ağzında dolaşırken kayarak dibine düşen böcekler, oradaki sıvı içinde boğulurlar ve ibriğin içini döşeyen bez hücrelerinin salgısı olan protein enzimlerinin etkisiyle eritilir ve sonra emilirler


Drosera'da yaprak kenarları tentakül denen saplı bezlerle donanmıştır Bezler yapışkan bir sıvı salarlar Kokulu maddelerle cezbedilen böcekler bu sıvıya dokununca yapışırlar Etraftaki tentaküller üzerine kapanır ve böcek hapsolur, sonra gene sindirim özsuları ile eritilerek emilir Geride sadece kitin örtü kalır


Dionea'da yaprağın orta damarı bir menteşe ödevini görür Onun etrafında yaprağın iki yarısı üst üste kapanır ve kenardaki dişler birbirine girer Bunu böceğin eritilme ve emilme işlemleri izler