Çakal Eriği - Schlehedorn - Prunus Spinosa

çakal eriği - çakal eriği yetişme alanları - çakal eriği nerelerde yetişir - çakal eriğinin diğer adları - çakal eriğinin özellikleriDiğer Adları:

Çakal eriği, Schlehedorn, Prunus spinosa L


Familyası:

Gülgillerden, Rosengewaeche, Rosaceae


Drugları:

Çakal Eriği Çiçekleri: Pruni spinosa flos

Çakal Eriği Yaprakları: Pruni spinosa folium

Çakal Eriği Meyveleri: Pruni spinosa fructus

Çakal Eriğinin genellikle çiçekleri çay, tentür ve natürel ilaç yapımında kullanılır ve nadiren de yapraklarından çay yapılır Meyvelerinden ise tentür ve şurup yapılır






Giriş:

Çakal eriği Avrupa’nın orta, doğu ve güneyi, Asya’nın Türkiye, Kafkaslar, Türkistan ve Horasan, Afrika’nın kuzeybatısına yayılmış olup en son kuzey Amerika’ya taşınmıştır Prunus kelimesi eski yunanca Prumnon’dan türemiş olup yabani çekirdek meyve ve spinosa Latince den türemiş olup dikenli dallar anlamına gelir Türkçe’de neden çakal eriği diye anılır, muhtemelen çakallar tarafından sevildiğinden olsa ge¬rek Almanca ise schlehe kelimesi slehe’den türemiş olup mavi anlamına Çakal eriğinin çiçeği eskiden halk arasında romatizma ve gribe karşı ve de müshil yapıcı olarak kullanılmıştır


Botanik:

Çakal eriği 1-3 metre boyunda gövdesi siyahımsı, esmer veya kahverengimsi ve üzeri pürtüklüdür Çiçekleri yapraklarından önce Mart-Nisan aylarında açarak bembeyaz bir görüntü verir Çiçekleri beş adet beyaz renkli oval veya ters yumurta şeklinde ortasında narin sarımsı yeşil renkli döllenme tozluklarına sahiptir Yapraklarını çiçek açtıktan sonra Mayıs ayından itibaren açmaya başlar ve kısa saplı, oval veya eliptik şekilde 3-5 cm uzunluğunda, 1-3 cm eninde mat veya koyu yeşil renkli kenarları kertikli ve kenarları içe doğru hafif kalkıktır Meyveleri önce yeşil ve sonra olgunlaşınca koyu mavi veya siyahımsı mavi bir renk alır, 1 cm çapında, tek çekirdekli önce ekşi ve acı iken ilk kardan sonra Kasım ayında olgunlaşarak kullanılabilir


Yetiştirilmesi:

Çekirdekleri ile yetiştirmek oldukça zordur, bu nedenle çeltikleri ile kumlu, killi, kireçli ve taşlı topraklarda yetiştirmek mümkündür Almanya’da genellikle toprak kaymasına karşı yol kenarlarına ekilen bitkilerden biride Çakal eriğidir Çakal eriği bilhassa kuşlar için kış aylarında çok önemli bir besin kaynağıdır


Hasat zamanı:

Çiçekleri Mart ve Nisan aylarında, yaprakları Mayıs’tan Ekime kadar ve Meyveleri Ekimden Ocağa kadar toplanabilir Çiçekleri çay şeklinde kullanılacak ise kurutulur ve kaldırılır Şayet tentürü yapıla¬cak ise taze olarak işlenir Malesef şifalı bitkiler toplama, kurutma, paketleme ve depolama işlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kurutulmalıdır Ayrıca bitki örneğin 5 günde kurudu ise 2 gün daha kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybettiğinden kalitesi düşer Sadece birki kökleri Güneşte kurutulur ve kurur kurumaz heemn paketlenip depolanması gerekir Şifalı bitkilerin aktarlarda açıkta satılması kalitesini kısa sürede sıfırlar


Birleşimi:

Çakal eriğinin birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;

a) Flavonglikozit türevleri %2-3 oranında olup en önemlileri; Izoquercitrin (Quercetin-3-O-glukozit) Astragalin ve Quercetin içerir

b) Ayrıca Tanin glukozlar, C-vitamini, Organik asitler ve az miktarda Siyanür asit glukozitler içerir


alıntı

Çakal Eriği Faydaları