Curzon Hattı

Curzon Hattı Nedir - Curzon Hattı Hakkında - Curzon Hattı Tarihi - Beyaz Rusya Tarihi

Curzon Hattı, 1919-1920 Sovyet-Polonya Savaşı'nda SSCB ve Polonya arasında ateşkes hattı olarak önerilen ayrım çizgisi II Dünya Savaşı'ndan sonra çok az değişiklikle SSCB-Polonya sınırı olarak kabul edilmiştir, bugün, yaklaşık olarak Polonya ile Belarus ve Ukrayna arasındaki sınırı oluşturmaktadır


I Dünya Savaşı'ndan sonra, Müttefikler Yüksek Konseyi'nin yeni kurulan Polonya Devleti'nin doğu sınırını belirleyen geçici bir sınır çizgisi kabul etti ve Polonya Devleti'ne bu sınırın batısında kalan topraklarda yönetimini kurma yetkisini verdi (8 Aralık 1919) Grodno'dan doğuya doğru uzanan bu sınır çizgisi, Bialystok'un doğusundan ve Brest-Litovsk'un içinden geçip Bug Nehrine ulaşıyor, daha sonra Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve Çarlık Rusyası arasındaki eski sınırla birleştiği yere kadar nehri izliyordu Ama Galiçya'nın doğu kesimi ile Lvov'un Polonya'ya mı yoksa Ukrayna'ya mı kalacağı karara bağlanmamıştı


Ardında Polonya doğuda Ukrayna içlerine doğru saldırıya geçti Ama saldırı başarısızlığa uğrayınca Polonya başbakanı Wladyslaw Grabski Müttefikler'e başvurarak yardım istedi (Temmuz 1920) 10 Temmuz 1920'de Müttefikler Grabski'ye bir ateşkes planı önerdiler Buna göre, 8 Aralık 1919'da belirlenen hat güneybatıya doğru, Karpat Dağları'na kadar uzanıyor, Przemysl Polonya'ya kalıyor, ama Galiçya'nın doğu kesimi Ukrayna'ya bırakılıyordu Ertesi gün, sonradan adı hatta verilen Birleşik Krallık dışişleri bakanı Lord Curzon benzer bir öneriyi Sovyet hükümetine iletti Ama ne Sovyetler ne de Polonyalılar, Müttefiklerin planını kabul etti Mart 1921'de yapılan son barış antlaşması, Polonya'nın sonunda kazandığı zaferi yansıtıyordu; antlaşmaya göre, Curzon Hattı'nın doğusunda kalan yaklaşık 135000 km²'lik bir alan Polonya'ya bırakıldı


Hiçbir zaman kesin bir sınır çizgisi olarak önerilmeyen Curzon Hattı, Sovyet-Polonya Savaşı'ndan sonra önemini yitirdi Bunula birlikte, Sovyetler Birliği sonradan Curzon Hattı'nı yeniden gündeme getirerek hattın doğusunda kalan topraklar üzerinde hak öne sürdü ve II Dünya Savaşı başladığında, 1939 Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı uyarınca bu toprakları işgal etti Almanya Sovyetler Birliği'ni işgal ettikten sonra da, Kızıl Ordu Alman birliklerini püskürterek 1944 sonlarında Polonya'nın tümünü işgal etti 6 Şubat 1945 Yalta Konferansı'nda ABD ve Birleşik Krallık, SSCB'nin isteği doğrultusunda Curzon Hattı'nı Sovyet-Polonya sınırı olarak kabul ettiler 16 Ağustos 1945'te SSCB ile Polonya arasında imzalanan bir antlaşmayla Curzon Hattı'yla hemen hemen aynı olan bir hat, iki ülke arasındaki sınır olarak resmen kabul edildi 1951'de sınır çizgisi üzerinde bazı küçük değişiklikle yapıldı