Grenada'nın İşgali

Grenada'nın İşgali Hakkında - Grenada'nın İşgali Nedenleri - Grenada'nın İşgali Tarihi

Grenada'nın İşgali (Operation Urgent Fury - Acil Öfke), 1983'te Karayipler'de bulunan Grenada adasının ABD ve birkaç Karayip ülkesi tarafından işgal edilerek, marksist hükümetin iktidardan uzaklaştırılmasıyla sonuçlanan askeri harekatSoğuk Savaş nedeniyle Batı Yarımküresinde yaşanan en büyük uluslararası boyutlu çatışmalardan biridirAynı zamanda ABD'nin Vietnam Savaşı'ndan sonra giriştiği en büyük askeri harekattır


Operasyon öncesi koşullar


Grenada, yaklaşık 200 yıllık sömürge döneminden sonra Mart 1967'de, Birleşik Krallık'a bağlı özerk bir devlet olduAğustos 1967'de yapılan seçimlerde, sendikacı Eric M Gairy önderliğindeki Grenada Birleşik İşçi Cephesi (GULP), Grenada Ulusal Partisi (GNP) karşısında çoğunluğu sağlayarak iktidara geldi Şubat 1974'te Grenada Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti Bu arada Eric Gairy yönetimine karşı toplumsal ve siyasi muhalefet giderek arttı GULP, 1976 seçimlerinde, muhalefetteki Yeni JEWEL (Joint Endeavor for Welfare, Education, and Liberation - Refah, Eğitim ve Özgürlük İçin Ortak Çaba) Hareketi (NJM-New Jewel Movement) koalisyonu karşısında parlamentodaki çoğunluğunu yitirdi 1979'da, Gairy yurtdışındayken NJM kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirdi ve Maurice Bishop, yeni kurulan Devrimci Halk Hükümeti'nin (PRG) başına geçti


Sosyalist eğilimli olduğu için Batılı devletlerin karşı çıktığı hükümet, Gairy'nin ardından ekonomiyi büyük ölçüde düzelttiBuna karşı anayasayı yürürlükten kaldırarak ve diğer siyasi partileri yasaklayarak bir tek parti rejimi kurduDış politikada Küba ve diğer komünist ülkelere yakınlaştı Bishop yönetimi yeni uluslararası havaalanın inşaatı için Kanada ve Meksika gibi sosyalist olmayan ülkelerden yardım alsa da, Mart 1983'te ABD başkanı Ronald Reagan yeni inşa edilen havaalanı pisti ve yakıt depolarının ticari uçuşlar için haddinden fazla büyük inşa edildiğini, Bishop'un asıl niyetinin adayı bir Sovyet-Küba hava üssüne çevirmek olduğunu ve bunun ABD için büyük bir tehdit oluşturduğunu iddia etti


13 Ekim 1983'te başbakan yardımcısı Bernard Coard bir darbeyle başbakan Maurice Bishop'u iktidardan uzaklaştırdıBishop ev hapsine alındı, Bishop'un tekrar görevine dönmesi için toplu gösteriler yapıldıBishop kaçmaya çalışırken öldürüldüHudson Austin yönetimindeki ordu ülkenin kontrolünü ele geçirdi ve bir askeri konsey oluşturulduBirleşik Krallık valisi ev hapsine alındı ve sokağa çıkma yasağı ilan edildi


Operasyon


Grenada'daki hükümet darbesi, 1981'den beri Grenada'daki sosyalist yönetimi devirme planları yapan Reagan yönetimi için bu yönde bir fırsat oluşturdu ABD, zaten kendi kontrolü altında bulunan Doğu Karayip Devletleri Organizasyonu (OECS)'dan Grenada'ya müdahale yönünde bir karar çıkarttırdı Sağcı ve ABD yanlısı hükümetlerin işbaşında olduğu Jamaika ve Barbados harekat sırasında ABD'ye yardım edeceklerini açıkladılar


25 Ekim 1983 sabahı ABD'li paraşütçüler adaya indirilmeye başladıOperasyon boyunca toplam 7000 ABD ve 300 OECS askeri adaya ulaştı Yaklaşık 1500 kişilk Grenadalı ve 700 Kübalı (çoğunlukla inşaat işçisi) asker işgal kuvvetlerine karşı koyduGüçlü direniş karşısında 2 tabur asker daha adaya çıkarıldıAncak güçlü direnişe karşı, ABD'nin etkili havagücü - özellikle taaruz helikopterleri ve deniz gücü - işgal kuvvetlerine büyük üstünlük kazandırdı


Savaşın sonuçları


Çatışmalar sırasında ABD rakamlarına göre 19 ABD askeri öldü ve 116'sı yararlandı, Grenada tarafında ise 45 asker ve 24 sivil yaşamını yitirdi Farklı kaynaklar SBD askeri kayıplarının 100 dolayında olduğunu ve çoğunluğu solcu ve komünistlerle onların aileleri olmak üzere en az 600 Grenadalı sivilin ABD kuvvetleri tarafından öldürüldüğünü bildirdiler


Birleşmiş Milletler 38/7 kararıyla Grenada'nın işgalini kınadıİngiliz Milletler Topluluğu üyesi olan Grenada'ya düzenlenen ABD müdahalesi Birleşik Krallık, Trinidad ve Tobago, ve Kanada'nın da tepkisini çektiMüdahaleden sonra genel vali Paul Scoon yeniden göreve geldi 1984'te yapılan seçimleri, Herbert A Blaize önderliğindeki Yeni Ulusal Parti (NNP) kazandı1985 ortalarına kadar ABD kuvvetleri adada kaldı