Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

SSCB taslakları - Ukrayna tarihi - Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri

Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (Ukraynaca: Українська Радянська Соціалістична Республіка, УРСР), SSCB'yi oluşturan 15 birlik cumhuriyetinden biri Kuzeyde ve doğuda Rusya SFSC, güneyde Azak Denizi ve Karadeniz, güneybatıda Moldova SSC ve Romanya, batıda Macaristan, Çekoslavakya ve Polonya, kuzeybatıda da Beyaz Rusya SSC ile çevrilidir
Tarih

1917 Kasım'ında Rusya’da Çarlık rejiminin yıkılmasından sonra Kiev’de başlıca yöneticileri Vinnişenko ve Petliura olan bir Özerk Ukrayna Cumhuriyeti kurulurken aynı yılın Aralık ayında Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ilan edildi Brest-Litovsk Barış Antlaşması görüşmeleri sırasında Alman ordularınca işgal edilen Ukrayna’da, Aralık 1918’de işgalin son bulmasından sonra Petliura yönetimi başa geçti 1919-1921 arası Ukrayna, Denikin ve Wrangel komutasındaki Beyaz Ordu ile, Mart 1919’da Rakovski önderliğinde kurulan Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ni destekleyen Kızıl Ordu arasında yoğun çarpışmalara sahne oldu Bu süreçte Petliura yönetiminin Polonya’yla anlaşarak Kızıl Ordu’ya karşı yürüttüğü savaş 1921’de Sovyet Rusya ile Polonya arasında yapılan Riga Antlaşması'yla son buldu Doğu Galiçya ve Volhinya Polonya topraklarına katılırken, Ukrayna’nın Sovyet hükümeti 1922’de SSCB’ye katıldı 1941-1942’de Nazi Almanyası ordularınca işgal edilen Ukrayna, Sovyet ordusunun karşı saldırısıyla kurtarıldı 1945’de Doğu Galiçya, Volhinya, Rutenya, Besarabya ve Buhovin ile genişleyen Ukrayna SSC’ne 1954’de Kırım da bağlandı
Yönetim

SSCB’ni oluşturan 15 birlik cumhuriyetindan biri olan Ukrayna’nın yönetim organı Yüksek Sovyet ve Bakanlar Kurulu’dur Birleşmiş Milletler’de ayrı bir devlet olarak temsilci bulunduran Ukrayna’da yönetim, ekonomi, toplumsal ve kültürel etkinlikler Komünist Partisi’nin yönlendiriciliğinde olurdu
Ekonomi

Önemli bir tarım ve sanayi bölgesi olan Ukrayna, SSCB ekonomisinde Rusya SFSC’nden sonra ikinci sırada yer alır Bu çerçevede yoğun bir demir yolu ağına (22000 km’den çok) son derece gelişkin bir deniz ve nehir filosuna sahiptir Toprakların ve iklim koşullarının çeşitliliği, son derece farklı tarım ürünlerinin yetiştirilmesini olanaklı kılar İleri derecede makineleşimiş Ukrayna tarımı, SSCB şeker pancarı üretiminin yaklaşık 2/3'sini, ayçiçeği üretiminin yarısını, meyve üretiminin 1/3'ini, üzüm üretiminin ¼'ini, tahıl üretimin 1/5'inin sağlar Bunların yanı sıra patates, yün, tütün, kenevir üretimi de önemli ölçüdedir Büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği, kümes havancılığı; SSCB'nin et, süt ve yumurta üretiminin ¼'ini karşılar ve tarıma dayalı güçlü bir sanayiyi besler Enerji kaynakları bakımından çok zengin kaynaklara sahip Ukrayna'da kömür üretimi Donbas havzasında (SSCB üretimin 1/3'inden çok; yılda yaklaşık 200 milyon ton) ve Dniepr havzasında yürütülür

Ayrıca, Kriyov-Rog'da (yılda yaklaşık 50 milyon ton; SSCB üretimini 1/3'inden çok) ve Kerç’de demir cevheri, Nikopol’da manganez, Nikotovka’da civa işletmeleri kuruludur Bunlara bağlı olarak demir-çelik, metalürji, makine yapım ve kimya sanayileri alanlarında büyük fabrikalar etkinlik göstermektedir Donbas havzasındaki termik santrallerde bütünlenen Dniepr üzerinde kurulu hidroelektrik santralları, elektrokimya ve elektrometalürji işletmelerini besler Son dönemlerde Karpatlar’ın eteklerinde ve Harkiv’in güneyinde bulunan petrol ve doğal gaz yatakları, Kremen çuk, Lviv, Odesa ve Kerson’da yeni petrol merkezlerinin kurulmasına yol açtı Tekstil, kürk, deri gibi geleneksel sanayi dalları ve inşaat malzemeleri işletmeleri de Ukrayna ekonomisinde önemli bir yer tutar