Türk Edebiyatında İlkler

Türk Edebiyatında İlkler


EDEBİYATIMIZDAKİ İLKELER

*İlk yerli tiyatro eseri:Şinasi / Şair Evlenmesi /1859

*İlk yerli roman :Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat

*Batılı tekniği uygun ilk roman :Halit Ziya Uşaklıgil/Aşk-ı memnu

*İlk çeviri roman :Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak /1859

*İlk köy romanı :Nabizade Nazım / Karabibik

*İlk psikolojik roman:Mehmet Rauf / Eylül

*İlk realist roman :Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası

*İlk resmi Türkçe gazete :Takvim –i Vakayi

*İlk yarı gazete :Ceride-i Havadis

*İlk tarihi roman :Namık Kemal / Cezmi , A Mithat / Yeniçeri

*İlk özel gazete :Tercüman-ı Ahval / Şinasi ile Agah Efendi

*İlk pastoral şir:AHamit Tarhan /Sahra

*İlk şiir çevirisini yapan ,ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerine ilk kez kullanan ilk Türk gazeteci :Şinasi

*Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan :AHamit /Eşber veya Sardanapal

*Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri:AHamit/Nesteren

*İlk bibliyografya:Keşfü’z Zünun /Katip Çelebi

*İlk hikaye kitabı :A:Mithat /Letaif-i Rivayet

*İlk Türkçe yazılan ilk kitap :Kutadgu Bilig

*İlk siyasetname :Kutadgu Bilig

*Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan :Mehmet Emin Yurdakul

*Dünya edebiyatındaki ilk modern roman :Cervantes/Don Kişot

*İlk makale :Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi

*Dünya edebiyatındaki ilk hikayeci ve eseri: Boccaio Decamkeron

*Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre

*Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: Süleyman paşa / SARF-ı TÜRKİ

» İlk hikaye kitabı: A: Mithat /Letaif-i Rivayet

» İlk fıkra yazarı: Ahmet Rasim

» İlk Türkçe yazılan ilk kitap: Kutadgu Bilig

» İlk siyasetname: Kutadgu Bilig

» İlk mensur şiir örneklerini veren: Halit Ziya

» Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan: Mehmet Emin Yurdakul

» Dünya edebiyatındaki ilk modern roman: Cervantes/Don Kişot

» İlk makale: Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi

» İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk: Fecr-i Ati

» Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser: Kutadgu Bilig

» İlk seyahatname: Mir’atül Memalik / Seydi Ali Reis

» İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi

» Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz: Fuat Köprülü

» Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre

» Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret

» Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: Süleyman paşa / Sarf – ı Türki

» İlk naturalist eserimizin yazarı: Nabızade Nazım / Zehra

» Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim

» Şarkıyı icat eden: Nedim

» İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi: Kamus’ul Alam

» İlk sözlüğümüz: Divan-ı Lügat-it Türk

» İlk Türkçe sözlük: Şemsettin Sami: Kamus-ı Türki

» İlk özdeyiş örneklerini veren: Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık

» İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz: Kutadgu Bilig

» Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin: Orhun Abideleri

» Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan: R Mahmut Ekrem

» Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden: Mehmet Emin Yurdakul

» Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı: Ömer Seyfettin

» Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan: A Hamit / Validem

» İlk köy şiiri: Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı

» İlk alfabemiz: Göktürk Alfabesi

» Tekke şiirinin babası: Ahmet Yesevi

» İlk hikaye kitabı: A: Mithat /Letaif-i Rivayet

» İlk fıkra yazarı: Ahmet Rasim

» İlk Türkçe yazılan ilk kitap: Kutadgu Bilig

» İlk siyasetname: Kutadgu Bilig

» İlk mensur şiir örneklerini veren: Halit Ziya

» Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan: Mehmet Emin Yurdakul

» Dünya edebiyatındaki ilk modern roman: Cervantes/Don Kişot

» İlk makale: Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi

» İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk: Fecr-i Ati

» Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser: Kutadgu Bilig

» İlk seyahatname: Mir’atül Memalik / Seydi Ali Reis

» İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi

» Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz: Fuat Köprülü

» Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre

» Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret

» Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: Süleyman paşa / Sarf – ı Türki

» İlk naturalist eserimizin yazarı: Nabızade Nazım / Zehra

» Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim

» Şarkıyı icat eden: Nedim

» İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi: Kamus’ul Alam

» İlk sözlüğümüz: Divan-ı Lügat-it Türk

» İlk Türkçe sözlük: Şemsettin Sami: Kamus-ı Türki

» İlk özdeyiş örneklerini veren: Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık

» İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz: Kutadgu Bilig

» Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin: Orhun Abideleri

» Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan: R Mahmut Ekrem

» Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden: Mehmet Emin Yurdakul

» Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı: Ömer Seyfettin

» Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan: A Hamit / Validem

» İlk köy şiiri: Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı

» İlk alfabemiz: Göktürk Alfabesi

» Tekke şiirinin babası: Ahmet Yesevi» İlk hikaye kitabı: A: Mithat /Letaif-i Rivayet

» İlk fıkra yazarı: Ahmet Rasim

» İlk Türkçe yazılan ilk kitap: Kutadgu Bilig

» İlk siyasetname: Kutadgu Bilig

» İlk mensur şiir örneklerini veren: Halit Ziya

» Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan: Mehmet Emin Yurdakul

» Dünya edebiyatındaki ilk modern roman: Cervantes/Don Kişot

» İlk makale: Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi

» İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk: Fecr-i Ati

» Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser: Kutadgu Bilig

» İlk seyahatname: Mir’atül Memalik / Seydi Ali Reis

» İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi

» Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz: Fuat Köprülü

» Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre

» Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret

» Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: Süleyman paşa / Sarf – ı Türki

» İlk naturalist eserimizin yazarı: Nabızade Nazım / Zehra

» Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim

» Şarkıyı icat eden: Nedim

» İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi: Kamus’ul Alam

» İlk sözlüğümüz: Divan-ı Lügat-it Türk

» İlk Türkçe sözlük: Şemsettin Sami: Kamus-ı Türki

» İlk özdeyiş örneklerini veren: Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık

» İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz: Kutadgu Bilig

» Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin: Orhun Abideleri

» Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan: R Mahmut Ekrem

» Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden: Mehmet Emin Yurdakul

» Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı: Ömer Seyfettin

» Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan: A Hamit / Validem

» İlk köy şiiri: Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı

» İlk alfabemiz: Göktürk Alfabesi

» Tekke şiirinin babası: Ahmet Yesevi

Edebiyatımızda Türlerinin İlki Olan Eserler ve Yazarları


GAZETE

*İlk Resmi Gazete-Takvim-i Vakayi'(1831-1922)

*İlk yarı resmi Gazete-Ceride-i Havadis(1840)

*İlk Özel Gazete-Tercüman-ı Ahval(1860-1866),Şinasi/Agah Efendi

*İlk Dergi örneği-Mecmua-i Fünun(1861),Münif Paşa

*İlk Mizah Dergisi-Diyojen(1869),Teodar Kasap/Namık Kemal

*İlk Çocuk Gazetesi-Çocuklar İçin Mümeyyiz

*İlk Çocuk Yayınımız-Eftal ve Mümeyyiz(1869)

*İlk Edebiyat Dergimiz-Hazine-i Evrak(1881-1882),Mahmut Celalettin


ROMAN

*İlk Çeviri Roman-Telemak(Les Aventures De Telemaque) (Fenelon) (1859), Yusuf Kamil Paşa

*Edebiyatımızda İlk Roman-Taaşşuk-ı Tal'at ve Fıtnat (1872) , Şemsettin Sami

*İlk Edebi Roman-ntibah (Sergüzeşt-i Ali Bey) (1876) ,Namık Kemal

*İlk Tarihi Roman-Cezmi (1880) ,Namık Kemal

*İlk Köy Romanı-Karabibik(1891) ,Nabizade Nazım

*İlk Realist Roman-Araba Sevdası (1896), Recaizade Mahmut Ekrem

*İlk Psikolojik Roman Denemesi-Zehra (1896) , Nabizade Nazım

*İlk Naturalist Roman-Zehra (1896) , Nabizade Nazım

*İlk Modern(Çağdaş) Roman- Mai ve Siyah (1897) , Halit Ziya Uşaklıgil

*Mektup Tarzında İlk Roman-Mutallaka(1898) , Hüseyin Rahmi Gürpınar

*Batılı Tekniğe Uygun İlk Roman-Aşk-ı Memnu' (1900) , Halit Ziya Uşaklıgil

*İlk Psikolojik Roman-Eylül (1901) ,Mehmet Rauf

*Kurtuluş Savaşımızı Doğrudan İşleyen İlk Roman-Ateşten Gömlek(1923), Halide Edip Adıvar

*İlk Yerli Çizgi Roman-Türk Kahramanı Köroğlu81953)

*İlk Post-Modern RomanTutunamayanlar (1971), Oğuz Atay

*İç Monolog Tarzıyla Yazlmış İlk Roman Bir Düğün Gecesi (1979), Adalet Ağaoğlu


HİKAYE

*İlk Hikaye Kitabı-Letaif-i Rivayet(1870-1895) , Ahmet Mithat Efendi

*Yayınlanmış ilk Hikaye Kitabı

*Batılı Anlamda İlk Hikaye-Küçük Şeyler(1892), Samipaşazade Sezai

*İlk Gerçekçi Hikaye-Küçük Şeyler(1892), Samipaşazade Sezai



TİYATRO

*Batılı Anlamda İlk Tiyatro-Şair Evlenmesi (1859) ,Şinasi

*Sahnelenen İlk Tiyatro-Vatan yahut Silistre (1873), Namık Kemal

*Aruzla Yazılan İlk Manzum Tiyatro Eseri-Eşber(1880) ,Abdülhak Hamit Tarhan

*Heceyle Yazılan İlk Manzum Tiyatro Eseri-Nesteren (1878), Abdülhak Hamit Tarhan

*İlk Epik Tiyatro örneği-Keşanlı Ali Destanı (1964), Haldun Tnaer





DİĞER DÜZ YAZI TÜRLERİ


*İlk Türk Destanı-Alp Er Tunga Destanı, Saka Türkleri

*Söylev Türündeki İlk Eser-Orhun(Göktürk) Abideleri (8yy)

*Türk Adının Geçtiği İlk Türkçe Metin-Orhun(Göktürk) Abideleri (8yy)

*İlk Müslüman Türk Destanı-Manas Destanı, Kırgızlar

*İlk Türk Dünyası Ansiklopedisi-Kutadgu Bilig(1069- 1071) ,Yusuf Has Hacip

*Türkçe Yazılan İlk Kitap-Kutadgu Bilig(1069- 1071) ,Yusuf Has Hacip

*İlk Siyaset-name Örneği-Kutadgu Bilig(1069- 1071) ,Yusuf Has Hacip

*İlk Pend-name Örneği-Kutadgu Bilig(1069- 1071) ,Yusuf Has Hacip

*Türk Dilinin İlk Ansiklopedik Sözlüğü-Divan-ı Lügati't Türk(1072-1077), Kaşgarlı Mahmut

*Türk Dilinin İlk Dil Bilgisi Kitabı-Divan-ı Lügati't Türk(1072-1077), Kaşgarlı Mahmut

*İlk Anı Örneği-Babürname(Vakayi) (15yy) , Babür Şah

*İlk Fabl Örnaği-Harname (15yy) , Şeyhi

*İlk Şuara(Şairler )Tezkiresi-Mecalisü'n-Nefais(15yy) ,Ali Şir Nevai

*İlk Seyehat-name Örneği-Mir'atü'l-Memalik (16yy/ 1557), Seydi Ali Reis

*Anadolu Sahasındaki ilk Tezkire-Heşt Behişt (16yy), Sehi Bey

*İlk Gezi Yazısı Örneği-Seyahat-name (17yy), Evliya Çelebi

*İlk Bibliyografya-Keşfü'z Zünun (17yy) ,Katip Çelebi

*Matbaada Basılan ilk Kitabımız-Vankulu Lügati (1729), Vankulu Mehmet Efendi

*Batılı Anlamda İlk Günlük-Seyahat Jurnali (1827) ,Direktör Ali Bey

*İlk Makale-Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi (1860) , Şinasi

*İlk Atasözleri Kitabı-Durub-ı Emsal-i Osmaniye (1863) ,Şinasi

*İlk Edebiyat Ders Kitabı-Talim-i Edebiyat (1872) , Recaizade Mahmut Ekrem

*İlk Eleştiri-Tahrib-i Harabat (1885),Namık Kemal

*İlk Mülakat (Röportaj)-Rüya, Ziya Paşa

*İlk Tarih ve Coğrafya Ansiklopedisi-Kamus'ül-A'lam(1889-1898)

*İlk Türkçe Sözlük-Kamus-ı Türki (1899-1900) , Şemseddin Sami

*Özdeyiş Örneklerini Veren İlk Eser-Lehçet'ül-Hakayık, Ali Bey



ŞİİR


*İlk Mesnevi-Kutadgu Bilig (1069-1071) , Yusuf Has Hacip

*İlk Didaktik Şiir Örneği-Kutadgu Bilig (1069-1071) , Yusuf Has Hacip

*Aruzla Yazılan İlk Eser-Kutadgu Bilig (1069-1071) , Yusuf Has Hacip

*İlk Şiir Çevirisi-Tercüme-i Manzume(1859), Şinasi

*İlk Antoloji-Harabat (1874) ,Ziya Paşa

*İlk Köy Şiiri-Köylü Kızların Şarkısı, Muallim Naci

*İlk Pastoral Şiir-Sahra (1879) ,Abdülhak Hamit Tarhan

*İlk Mensur Şiir Örnekleri-Mensur Şiirler(1889), Halit Ziya uşaklıgil

*İlk Kafiyesiz Şiir-Validem (1913) , Abdülhak Hamit Tarhan

*İlk Çocuk Şiir Kitabı- Şermin (1914), Tevfik Fikret



HAZIRLAYAN

Isparta Milli Piyango Anadolu Lisesi Edebiyat Zümresi

Edebiyatımızda İlk'ler


» İlk yerli tiyatro eseri: Şinasi / Şair Evlenmesi /1859

» İlk yerli roman: Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat

» Batılı tekniği uygun ilk roman: Halit Ziya Uşaklıgil/Aşk-ı memnu

» İlk çeviri roman: Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak /1859

» İlk köy romanı: Nabizade Nazım / Karabibik

» İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf / Eylül

» İlk realist roman: Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası

» İlk resmi Türkçe gazete: Takvim –i Vakayi

» İlk yarı gazete: Ceride-i Havadis

» İlk tarihi roman: Namık Kemal / Cezmi , A Mithat / Yeniçeri

» İlk özel gazete: Tercüman-ı Ahval / Şinasi ile Agah Efendi

» İlk pastoral şir: AHamit Tarhan /Sahra

» İlk şiir çevirisini yapan: Şinasi

» İlk makaleyi yazan: Şinasi

» Noktalama işaretlerini ilk kez kullanan ilk Türk gazeteci: Şinasi

» Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan: AHamit /Eşber veya Sardanapal

» Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri: AHamit/Nesteren

» İlk bibliyografya: Keşfü’z Zünun /Katip Çelebi

» İlk hatıra kitabı: Babürşah /Babürname

» İlk hamse yazarı: Ali Şir Nevai

» İlk tezkire: Ali Şir Nevai /Mecalisün Nefais

» İlk antolojisi: Ziya paşa /Harabat

» İlk atasözleri kitabı: Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye

» İlk mizah dergisi: Diyojen /Teodor Kasap


» İlk hikaye kitabı: A: Mithat /Letaif-i Rivayet

» İlk fıkra yazarı: Ahmet Rasim

» İlk Türkçe yazılan ilk kitap: Kutadgu Bilig

» İlk siyasetname: Kutadgu Bilig

» İlk mensur şiir örneklerini veren: Halit Ziya

» Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan: Mehmet Emin Yurdakul

» Dünya edebiyatındaki ilk modern roman: Cervantes/Don Kişot

» İlk makale: Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi

» İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk: Fecr-i Ati

» Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser: Kutadgu Bilig

» İlk seyahatname: Mir’atül Memalik / Seydi Ali Reis

» İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi

» Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz: Fuat Köprülü

» Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre

» Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret

» Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: Süleyman paşa / Sarf – ı Türki

» İlk naturalist eserimizin yazarı: Nabızade Nazım / Zehra

» Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim

» Şarkıyı icat eden: Nedim

» İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi: Kamus’ul Alam

» İlk sözlüğümüz: Divan-ı Lügat-it Türk

» İlk Türkçe sözlük: Şemsettin Sami: Kamus-ı Türki

» İlk özdeyiş örneklerini veren: Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık

» İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz: Kutadgu Bilig

» Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin: Orhun Abideleri

» Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan: R Mahmut Ekrem

» Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden: Mehmet Emin Yurdakul

» Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı: Ömer Seyfettin

» Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan: A Hamit / Validem

» İlk köy şiiri: Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı

» İlk alfabemiz: Göktürk Alfabesi

» Tekke şiirinin babası: Ahmet Yesevi

» İlk Türk destanı: Alp Er Tunga Destanı

» Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan: Namık Kemal

» Bizde epik tiyatro türünün kurucusu: Haldun Taner

» İlk kadın romancımız: Fatma Aliye Hanım

» Süslü nesrin ilk temsilcisi: Sinan Paşa

» Dünyanın bilinen ilk destanı: Sümerlerin Gılgamış Destanı

» Dünyanın halen yaşayan ,en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı: Kırgızların Manas Destanı

» Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan: Şinasi

» Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman: Ateşten Gömlek

» İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı: AVefik paşa

» İlk divan şairi: Hoca Dehhani

» Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu’yu işleyen: Refik Halit Karay

» En başarılı psikolojik roman yazarımız: PSafa / 9Hariciye koğuşu

» İlk çocuk şiirlerini yazan: Tevfik Fikret / Şermin

» Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı: Genç Kalemler