07-25-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Azab
Osmanlıda Azab - Azab Nedir - Azab Tanımı - Osmanlı Azap
Azab veya azap, Osmanlı devletinde çoğunlukla garnizon askeri olarak görev yapan askeri birimdir Henüz evlenmemiş genç erkekler azab yazılabilirlerdi Sözcüğün anlamı "bekar erkek"tir ve gönüllülerden oluşan yaya birliğidir Savaşta ordunun en önünde yer alırdı
Azablar Osmanlı ordusunun Anadolu'daki yaya askerlerinin çoğunluğunu oluştururlardı ve yerleşim birimlerinin güvenliğinin sağlanması, kalelerin savunulması gibi görevleri yerine getirirlerdi Azablar yükseliş döneminde Osmanlı seferlerinin değişmez bir parçasıydı Meydan savaşlarındaki görevleri ordu merkezinin ön tarafında, yeniçerilerin ilerisinde durmaktı Hafif donanımlı olan azab askerleri düşman ordusunda Osmanlı merkezinin zayıf olduğu kanısını uyandırır ve bu durum padişahın tuğunun da bulunduğu merkeze doğru bir saldırı başlatılmasına yol açabilirdi Beklenen bu saldırı gerçekleşirse, azablar düşman birliklerine ok atarak ilerleyiş sırasında kayıp vermelerini ve özellikle düşman süvarisinin saf düzeninin bozulmasını sağlamaya çalışırlardı
Düşmanla yakın temasa giren azab birliği geri çekilerek ya da kaçarak gerisindeki yeniçeriler ve topçu birliklerinin ateş açmaları için alan yaratmaya çalışırdı Bu arada Osmanlı ordusunun kanatlarını oluşturan tımarlı sipahiler için merkeze yüklenen düşman ordusunu kanatlardan vurma fırsatı doğabilirdi Azapları takip ederken safları daha da bozulan düşman ordusu, tahkim edilmiş yeniçeri siperlerine ve onların arkasındaki daha ağır donanımlı, daha iyi eğitilmiş profesyonel askerlere çarpardı Tımarlı sipahiler tarafından kaçış yolları kapatılarak bozguna uğratılırlardı Hilâl taktiği olarak adlandırılan bu stratejinin en önemli rolünü oynarlardı
Azab askerlerinin temel donanımı ok, yay, eğri kılıç ve savunma için bir kalkandan oluşurdu Çoğunlukla zırh giymezlerdi, bu da gerektiğinde daha hızlı geri çekilebilmelerini sağlardı Bazı savaşlarda yeniçeriler gibi kazdıkları siperlerin içine süvariye karşı kazıklar yerleştirerek bunların arkasından ok atışı yaptıkları kaydedilmiştir Kara ordusu dışında, donanmada görevli deniz azapları da vardı
Buradan itibaren yazıya başka birisi devam etmektedir: Azaplar benim bildiğime göre genellikle delilerden felan oluşurdu bunlar kefen gibi beyaz giysileri ve çok az silahla düşmanı başlangıçta yıpratmak için saldırırlardı mesela azaplar süvarilerin üzerine saldırırlarmış ve düşürebildiklerini attan düşürüp düşmanın savaş nizamını bozarlarmış ve az önce de bahsedildiği gibi düşmanın yıpratılmasına ve hilal taktiğinin uygulanmasına(Turan Taktiği) ortam sağlarlarmış Azaplar savaşa kefenleriyle gittiklerinden de anlaşılacağı üzere ölüme her zaman hazır olan delilerdir Ve yine bu nedenden dolayıdır ki onlar en öne sürülürlerdi Yeniçerilerin ve diğer askerlerin zarar görmesi de engellenmiş daha az zayiat verilmiş diğer savaşlara da neredeyse aynı güçle(fazla zarar görmeden) girilmesi amaçlanmıştır
|
|
|