Osmanlı - Avusturya Savaşları Nedenleri Ve Sonuçları 2

Osmanlı Avusturya Savaşları - Osmanlı Avusturya Savaş Nedeni - Osmanlı Avusturya Savaşları Sonuçları

(1593 - 1664)


-Osmanlı Devleti ile Avusturya arasındaki ilişkiler, Mohaç Meydan Savaşı'ndan sonra başladı (1526) Çünkü bu savaş sonunda Macaristan topraklarının büyük bir bölümü Osmanlı Devleti'nin eline geçti


-Osmanlı Devleti, Avusturya ile komşu oldu Osmanlı - Avusturya ilişkileri her iki devletin Macaristan'a egemen olmak istemesi doğrultusunda 17 yüzyıl boyunca aralıklı olarak devam etti


1593 -1606 Savaşları ve Zitvatorok Antlaşması


-Avusturya Kanuni döneminde imzalanan 1533 İstanbul Antlaşması'yla Osmanlı Devleti'ne her yıl vergi vermekteydi


-Avusturya'nın bu vergileri ödememeye başlaması ve 1593 yılında çıkan bir sınır çatışması yüzünden Osmanlı Devleti ile arası açıldı Bu nedenlerle Osmanlı Devleti, Avusturya üzerine sefer yapmaya karar verdi (1593)


-Savaşın ilk yıllarında Osmanlı orduları başarı kazanamadı


-Kanuni'den sonra tahta geçen IISelim ve IIIMurat ordunun başında hiç sefere çıkmamıştı


-IIIMurat'tan sonra başa geçen IIIMehmet'in ordunun başında sefere çıkması durumu değiştirdi


-Avusturya orduları Haçova'da kesin bir yenilgiye uğratıldı (1596) Ayrıca savaşın başında kaybedilen Kanije ve Estergon Kaleleri Avusturya'dan geri alındı


-Avusturya kralı Ferdinand Kanije Kalesini almak için yeniden kuşattıysa da kale komutanı Tiryaki Hasan Paşanın kaleyi kahramanca savunması sonucu yenilerek geri çekildi (1601)


-Bu başarılar, Osmanlı Devleti'nin bölgedeki gücünü yeniden arttırdı


-Savaşın başında Osmanlı Devleti'nden ayrılıp Avusturya'ya yardım eden Eflak ve Boğdan beyleri Osmanlı Devleti'ne yeniden itaat ettiler


-Gelişmeler sonucu Avusturya, Osmanlı Devleti'ne barış teklif etti


-Doğuda süren İran savaşları ve Ana- dolu'daki Celali isyanları nedeniyle Osmanlı Devleti Avusturya'nın barış teklifini kabul etti


-İki taraf arasında Zitvatorok Antlaşması imzalandı (1606)


Antlaşmaya göre;


-Eğri, Kanije ve Estergon Kaleleri Osmanlı Devleti'nde kaldı


-Avusturya imparatorunun (arşidükü) protokol bakımından Osmanlı padişahına eşit olduğu kabul edildi


-Avusturya'nın Osmanlı Devleti'ne her yıl ödediği vergi kaldırıldı


-Avusturya, Osmanlı Devleti'ne verdiği zararlardan dolayı savaş tazminatı ödemeyi kabul etti


Zitvatorok Antlaşmasının Önemi


1 Osmanlı Devleti, savaşlarda kazandığı (bilgi yelpazesinet) başarıyı Anadolu'daki Celali isyanları ve doğudaki İran savaşları nedeniyle barış görüşmelerinde gösteremedi


2 Osmanlı Devleti'nin Kanuni döneminde elde ettiği Avusturya dolayısıyla Avrupa üzerindeki üstünlüğü sona erdi


1662 -1664 Savaşı ve Vasvar Antlaşması


-Zitvatorok Antlaşması ile sağlanan barış 1662'ye kadar sürdü


-Avusturya'nın Osmanlı Devleti'ne bağlı Erdel Beyliği'nin iç işlerine karışması üzerine Osmanlı - Avusturya savaşları yeniden başladı


-Sadrazam Köprülü Fazıl Ahmet Paşa, Avusturya üzerine sefere çıktı


-Uyvar Kalesini fethetti


-Avusturya'nın diğer devletlerden de aldığı yardımlarla oluşturduğu ordu bozguna uğratıldı


-Bunun üzerine Avusturya barış istedi İmzalanan Vasvar Antlaşması'na (1664) göre;


-Uyvar Kalesi Osmanlı Devleti'nde kalacak


-Erdel eskiden olduğu gibi yine Osmanlı Devleti'ne bağlı kalacak Avusturya Erdel Beyliği'nin iç işlerine karışmayacak


-Avusturya, Osmanlı Devleti'ne savaş tazminatı ödeyecek



İkinci Viyana Kuşatması ve Karlofça Antlaşması


-Avusturya ile yapılan barış 1681 yılında bozuldu


-Avusturya, Orta Avrupa'da durumunu güçlendirmek için Macaristan'a egemen olmak politikası izledi


-Hıristiyanlığın Protestan mezhebinden olan Macar halkına Katolik mezhebini kabul etmeleri için baskı ve eziyet yapmaya başladı


-Bu baskıların artması üzerine Macarlar Tökeli İmre başkanlığında ayaklandılar Ancak yeterli güçleri olmadığından Avusturya'ya karşı Osmanlı Devleti'nden yardım istediler


-Merzifonlu Kara Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu sefere çıktı (1683)


-Bu sefer sırasında Kırım hanı, Erdel, Eflak ve Boğdan beyleri askerleriyle Osmanlı ordusuna katıldı


-Osmanlı Kuvvetleri kısa sürede ilerledi


-Orta Macaristan alınacak yönetimi Tökeli İmre'ye verildi


-Avusturya barış teklif etti ise de bu teklif kabul edilmedi


-Osmanlı ordusu Avusturya'nın başkenti Viyana üzerine yürüdü ve şehri kuşattı


-Bu olay, Avrupa'da büyük bir korku meydana getirdi


-Avusturya imparatoru, Avrupa devletlerinden yardım istedi


-Papanın teşvikiyle Lehistan ve Alman kuvvetlerinden bir ordu oluşturuldu


-Viyana'nın güçlü bir kale olması kuşatmanın uzamasına neden oldu


-Bu durum Papanın hazırladığı Haçlı ordusuna zaman kazandırdı


-Hazırlanan Haçlı ordusu Leh Kralı komutasında Viyana'ya ulaştı


-Bu sırada kuşatmanın uzaması nedeniyle Osmanlı ordusu iyice yorulmuştu


-Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Avusturya'nın yardımına gelecek Haçlıları durdurma işini Kırım hanına vermişti


-Kırım hanı, Lehistan ordusunun Tuna nehrini geçmesini engellemedi


-İki ateş arasında kalan Osmanlı ordusu yenilerek geri çekildi (1683)


-İkinci Viyana yenilgisi, Avrupalıların Türkleri Avrupa'dan atma umutlarını artırdı


-Bu amaçla papanın da çabalarıyla Avusturya, Lehistan Rusya, Venedik ve Malta devletleri Osmanlı Devleti'ne karşı Kutsal ittifak oluşturdu


-Kutsal ittifaka katılan devletlerle Osmanlı Devleti arasındaki savaş 16 yıl sürdü


-Bu savaşlar sırasında dört padişah değişti


-Birçok sadrazam görev başına geldi Osmanlı ordusu yıprandı


-Devletin ekonomisi bozuldu


-Mağlup olan Osmanlı Devleti barış istemek zorunda kaldı 1699'da imzalanan Karlofça Antlaşması'yla savaşa son verildi


Bu anlaşma ile;


-Macaristan, Erdel ve Hırvatistan'ın bir bölümü Avusturya'ya bırakıldı


-Mora Yarımadası ve Dalmaçya Venediklilere bırakıldı


-Podolya ve Ukrayna Lehistan'a bırakıldı


-Antlaşmanın 25 yıl geçerli ve Avusturya'nın garantisi altında olması kabul edildi


Karlofça Antlaşması'nın Önemi


1 Osmanlı Devleti'nin Orta Avrupa'daki egemenliği büyük ölçüde sona erdi


2 Osmanlı Devleti batıda ilk kez toprak kaybettiği bu antlaşma ile çok büyük toprak kaybına uğradı


3 Osmanlılar Avrupa'dan geri çekilmeye, Avrupalılar karşı saldırıya geçmeye başladı


4 Avrupa'nın askeri bakımından üstünlüğü ortaya çıktı


5 Osmanlı Devleti'nde Gerileme Dönemi başladı Rusya ile 1700'de Karlofça Antlaşması'nın devamı olan İstanbul Antlaşması imzalandı


Bu antlaşmaya göre de;


1 Azak Kalesi Rusya'ya verildi


2 Rusya'nın İstanbul'da sürekli elçi bulundurması kabul edildi


İstanbul Antlaşması'nın Önemi


-Rusya Karadeniz'e doğru bir adım attı


-Rusya, İstanbul'da elçi bulundurmakla Osmanlı Devleti'ni daha yakından takip etme fırsatını elde etti


-Osmanlıların bu olaylardan sonra başlayan geri çekilişleri uzun yıllar boyunca devam etti


-Kurtuluş Savaşı sırasında kazandığımız Sakarya Meydan Muhaberesi ile sona erdi


-Sakarya zaferinden sonra Türkler savunma savaşını terk ederek tekrar taarruz gücüne ulaştı