Bilge Tonyukuk

Bilge Tonyukuk Nedir - Bilge Tonyukuk Hakkında - Bilge Tonyukuk Özellikleri

Bilge Kağan ve Kül Tigin anıtlarından başka, Koço Çaydam bölgesinde Tonyukuk için dikilmiş bir ebedî taş daha vardır Bu anıtı Bilge Tonyukuk, sağlığında, 725'ten sonra kendisi için diktirmiştir


Bilge Tonyukuk, İlteriş Kağan'ın isyanına katılan daha sonra Kapgan Kağan'a ve Bilge Kağan'a başkumandanlık, baş vezirlik, baş danışmanlık yapan bu büyük devlet adamı, kağanların ve kendisinin yaptıklarını anlatmaktadır


Orhun Yazıtları, bugünkü Moğolistan'da, Baykal Gölünün güneyinde, Orhun nehri vadisinde, Koşo Çaydam gölü yakınlarındadır 48 enlem ve 107 boylam arasında kalan bölgededir


Anıtların olduğu yerde yalnız dikilitaşlar değil, daha pek çok ve son derece değerli kalıntılar da bulunmuştur Yüzlerce heykel, balbal, şehir harabeleri, taş yollar, su kanalları, koç ve kaplumbağa heykelleri, sunak taşları ile kutsal yer, eski bir Türk başkentidir


Heykeller arasında Bilge Kağan'ın, eşinin, kardeşinin heykelleri de bulunmuştur Yazık ki bunların bazı parçaları kaybolmuş, kalan kısımları da kırık dökük bir durumda ele geçmiştir


Orhun harfleriyle yazılı kitabelerden tarihçi Cüveyni "Talih-i Cihanküşa" isimli eserinde söz etmişti Eski Çin kaynaklarında da Türklerin böyle anıtlar diktikleri yazılıydı Fakat 18 ve 19 yüzyıllara kadar ilim dünyası bu anıtların nerede ve ne durumda olduklarını öğrenemedi


1709 yılında Rusya ile İsveç arasında yapılan Poltava savaşında, İsveç subaylarından Strahlenberg Ruslara esir düştü ve Sibirya'ya sürüldü 13 yıllık sürgün hayatında Kuzey Rusya'yı baştan başa dolaşan Strahlenberg, Yenisey'de eski Türklere ait bazı kitabeler buldu Bunlar, Orhun kitabelerinden iki-yüz yıl önce yazılmıştı Bu İsveçli subay ülkesine döndükten sonra anılarını yazdı ve Yenisey kitabelerinden söz etti Bunun üzerine tarihçilerin Türklerden kalan eserlere ilgisi arttı