Kırgız Devleti

Kırgız Devleti Hakkında - Kırgız Devleti Tarihi - Kırgızlar

-(MÖ206-MS220) beri mevcudiyetleri bildirilmektedir


-Asya Hunları zamanında kuzey-batıda Baykalın batısında İrtiş Nehri havalisinde bir Türk kavmi olan Ting-linglerle karışık olarak oturmuşlardır


-Kırgızlar kaynaklarda Türk asıllı gösterilmekte ve tahminen 5-6 asırlarda, Türkleşmiş kavimlerden sayılmaktadır


-6 asır sonlarında Çin kaynaklarında Hia-kia-sseu diye zikredilen Kırgızların Gök-Türk hakanı Mu-kan zamanında, 560?a doğru, hakanlığa bağlandıktan sonra (630-680) arasındaki fetret devrinde müstakil bir kagana sahip olmalarından anlaşılıyor


-II Gök-Türk hakanlığı devrinde tekrar Gök-Türk idaresine alınan Kırgızlar, Mo-yen-çur Kağan tarafından Uygur hakanlığına bağlanmış (758), fakat 840 yılında şiddetli bir hücumla Uygur devletini yıkarak Ötükende kendi devletlerini kurmuşlardı


-En eski Türk kavimlerinden biri olan Kırgızlar, ilk başta Yenisey Irmağı çevresinde yaşıyorlardı MS 1 yüzyılda Asya Hun Devleti'ne bağlandılar ve Tanrı Dağları yönünde yerleştiler


-Asya Hun devleti'nin yıkılışı üzerine IV yüzyılda güçlü bir devlet kurdular Göktürk Devleti kurulunca da ona bağlandılar


-Göktürk Devleti'nin yıkılmasından sonra bir süre bağımsız yaşayan Kırgızlar, Uygur Devleti kurulunca bu yeni siyasi teşkilatın içine girdiler Daha sonra tekrar bağımsızlıklarını ilan ettiler ve Uygur Devleti'ni yıktılar


-Yeni Kırgız Devleti 80 yıl bağımsız yaşadı Daha sonra beliren Hitaylar, Kırgızları kuzeydeki eski yurtlarına sürdüler


-Kırgızlar Karahanlılar Devleti'ne bağlandılar, ancak yarı bağımsız hayatlarını da sürdürdüler


-XIII yüzyılda beliren Moğol Devleti bütün Asya'nın kaderini değiştirdi


-1207-Moğol egemenliğine girmişlerdir


-Pek çok devlet bağımsızlığını yitirdi Kırgızlar da uzun bir süre siyasi varlıklarını kaybettiler


-Yenisey ırmağı dolaylarındaki Kırgızlar, bugün bağımsız Kırgızistan Cumhuriyetidir


-Manas Destanı Kırgızlara aittir


-Kırgız kavminin, Uygur Hakanlığını, yıkarak işgal ettiği Ötükende tutunamayıp, buranın Moğol K'i-tanlara geçmesine ve tam idrak ve intibak edemediği Orhun kültüründen ortadan kalkmasına sebep olmak, dolayısı ile eski Türk Hakanlar yurdunu, bir daha geri gelmemek üzere Moğollara intibak ettirmek suretiyle Türk tarihinde oynadığı menfi rol dikkatten kaçmamıştır Nitekim Karluklar Ötükende Kırgız hakimiyetini reddetmişlerdir