Deri Kanseri Nedir? |
07-25-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Deri Kanseri Nedir?Deri kanseri, deri katmanlarında kanser hücrelerinin yerleşmesi ile oluşur Derimiz, vücudumuzu, ışık, ısı, infeksiyon ve yaralanmalardan koruyan önemli bir organımızdır Koruma fonksiyonu yanında su, yağ ve vitamin D depolar Deri başlıca iki tabakadan oluşur ve bu tabakalarda değişik hücreler yer alır Derinin üst tabakası "epidermis" adım alır vs bu tabakada bazal hücreler, boynuzsu hücreler ve derinin rengini veren melanosit hücreleri bulunur Deri kanserleri bu hücrelerin anarşik biçimde çoğalmasından menşe alır ve menşe aldığı hücre tipine göre sınıflandırılır Buna göre başlıca üç tip deri kanseri vardır; · Bazal hücreli kanserler · Boynuzsu (skuamöz) hücreli kanserler · Melanom (Melanositlerden menşe alan) · Bazal Hücreli Kanserler: En fazla görülen deri kanseri türüdür Genellikle 40 yaşın üstünde görülür Çok yavaş büyür ve en iyi huylu deri kanseridir Vücudun güneş gören bölgelerinde ortaya çıkar En fazla yüzde görülür Kapanmayan bir yara şeklinde ortaya çıkabileceği gibi pembe, kahverengi veya deri renginde küçük bir yumru seklinde de belirebilir Çeşitli yöntemlerle tedavi edilebilir (cerrahi, dondurma işlemi, radyoterapi gibi) Diğer kanser türlerinden farkı çok fazla ihmal edilmemişse tam olarak tedavi edilebilmesi ve iç organ metastazı yapmamalıdır Skuamöz Hücreli Kanser: En fazla yüzde görülmekle beraber vücudun herhangi bir yerinde de ortaya çıkabilir Özellikle sigara içenlerde ve pipo kullananlarda dudaklarda ve ağız içinde de görülebilir Eski yanık zeminlerinde gelişebilir, Güneş ışınlarının da bu kanserin ortaya çıkmasında önemli rolü vardır, erken tanı konduğu zaman tedavisi mümkündür (cerrahi, radyoterapi, cerrahi+radyoterapi gibi) Geç kalınan vakalarda daha ciddi seyir gösterebilir <br clear="all" style="page-break-before: always"> Melanom: Deriye rengim veren melanosit İsimli hücrelerden menşe alır En fazla deride görülmekle beraber, karaciğerde, beyinde ve diğer organlarda da oluşabilir Genellikle 40 yaşın üzerinde görülmekle beraber çocuklarda ve gençlerde de görülebilir Bu yüzden doğumsal benleri olan çocuklar çok iyi takip edilmelidir Mevcut benlerin üzerinden gelişebileceği gibi sağlam deri üzerinde de oluşabilir Deri kanserleri arasında en tehlikelisi melanomdur Ancak tümör erken evrede yakalanırsa yayılmadan uygun olarak tedavi ve takibi yapılacak olursa metastaz yapına riski son derece azalır DERİ KANSERLERİNİN NEDENLERİ Güneş ışınları ve Güneş yanıkları ultraviyole oluşturacak deri kanserlerine yol açabilmektedir Bu yüzden yaşam boyu maruz kalınan güneş ışınlarının toplam dozu çok önemlidir Örneğin güneş altında çalışan denizciler, inşaat işçileri, tarlalarda çalışanlar ve bronzlaşmak için uzun süre güneşlenenlerin kanser riski oldukça yüksektir, insanların büyük çoğunluğu yaşam boyu alacağı ultraviyolenin %80ini 18 yaşından önce aldığından çocukluk çağında güneşten korunmanın büyük önemi vardır, Bu amaçla anne-babalar çocukların 6 aylıktan itibaren korumaya başlamalıdırlar Güneş koruyucu kremler kadar tişört, şapka gibi fiziksel koruyucularla bebekler ve çocuklar korunmaya alınmalıdır Kalıtım: Ailelerinde deri kanseri olan bireyletin deri kanserine yakalanma riski daha yüksektir Ayrıca kalıtsal olarak beyaz tene sahip olanlarda risk yine daha yüksektir, Çevresel Faktörler: Bugün yeryüzüne ulaman ultraviyole ışını 50-100 yıl öncesinden çok daha yoğundur Ozon tabakasının incelmesi süzülen ışın miktarının azalmasına neden olduğundan yeryüzüne ulaşan ışın yoğunluğu artmıştır Ayrıca yükseldik arttıkça ultraviyolenin gücü de arttığından kışın yapılan kayak tatilleri de deriye ulaşan ultraviyole miktarını artırmaktadır Bulutlar da güneş ışınlarının geçişini ancak %50 oranında azaltmaktadır DERİ KANSERİ RİSKİNİ AZALTAN TEDBİRLER · Özellikle yaz aylarında saat 1100-1600 arasında mümkün olduğunca güneş altında kalmamak · Güneş gören açık bölgelere en az 15 koruma faktörlü güneş koruyucular kullanmak · Deniz kenarında iki saat aralıkla güneş koruyucu yinelemek, hava bulutlu olsa bile koruyucu kullanmayı ihmal etmemek · Şapka ve ultraviyole filtreli güneş gözlükleri kullanmak · Solaryumlardan uzak durmak · Çocuklar güneşin zararları konusunda eğitmek · Altıncı aydan önce bebekleri güneş ışınlarına doğrudan maruz bırakmamak · Altıncı aydan itibaren güneş koruyucu kullanmak, öğle güneşinden uzak tutmak, mutlaka koruyucu bir giysi ve şapka ile sabah erken saatlerde ve saat 1600dan sonra havuz ve denizlerden yararlanmalarını sağlamak Çocukluk yaşlarında geçirilen güneş yanıkları ileriki yaşlardaki deri kanserlerinin en önemli nedenidir Deri kanserlerine erken tanı koymak için öncelikle kendi kendine muayene, edilmelidir Bunun için deri bir boy aynası önünde gözden geçirilmeli, farklı bir gelişim görüldüğü anda doktora başvurulmalıdır Doğumsal benleri olan çocuklar muntazam aralıklarla bir deri hastalıkları uzmanı tarafından kontrol edilmelidir Ailelerinde deri kanseri olanlar, sarışın, kızıl olanlar, güneşte her zaman yanan bronzlaşamayanlar, uyarıları mutlaka dikkate almalıdır Benler mutlaka yılda en az bir kez kontrolden geçirilmelidir |
|