Deri Kanseri Nedir?
 

Deri
kanseri, deri katmanlarında kanser hücrelerinin yerleşmesi ile oluşur. Derimiz,
vücudumuzu, ışık, ısı, infeksiyon ve yaralanmalardan koruyan önemli bir
organımızdır. Koruma fonksiyonu yanında su, yağ ve vitamin D depolar.


Deri
başlıca iki tabakadan oluşur ve bu tabakalarda değişik hücreler yer alır.
Derinin üst tabakası "epidermis" adım alır vs bu tabakada bazal hücreler,
boynuzsu hücreler ve derinin rengini veren melanosit hücreleri bulunur. Deri
kanserleri bu hücrelerin anarşik biçimde çoğalmasından menşe alır ve menşe
aldığı hücre tipine göre sınıflandırılır. Buna göre başlıca üç tip deri kanseri
vardır;

·

Bazal hücreli kanserler

·

Boynuzsu (skuamöz) hücreli kanserler

·

Melanom (Melanositlerden menşe alan)

·

Bazal Hücreli Kanserler:

En fazla
görülen deri kanseri türüdür. Genellikle 40 yaşın üstünde görülür. Çok yavaş
büyür ve en iyi huylu deri kanseridir. Vücudun güneş gören bölgelerinde ortaya
çıkar. En fazla yüzde görülür. Kapanmayan bir yara şeklinde ortaya çıkabileceği
gibi pembe, kahverengi veya deri renginde küçük bir yumru seklinde de
belirebilir. Çeşitli yöntemlerle tedavi edilebilir (cerrahi, dondurma işlemi,
radyoterapi gibi.) Diğer kanser türlerinden farkı çok fazla ihmal edilmemişse
tam olarak tedavi edilebilmesi ve iç organ metastazı yapmamalıdır.

Skuamöz
Hücreli Kanser:

En fazla
yüzde görülmekle beraber vücudun herhangi bir yerinde de ortaya çıkabilir.
Özellikle sigara içenlerde ve pipo kullananlarda dudaklarda ve ağız içinde de
görülebilir. Eski yanık zeminlerinde gelişebilir, Güneş ışınlarının da bu
kanserin ortaya çıkmasında önemli rolü vardır, erken tanı konduğu zaman tedavisi
mümkündür (cerrahi, radyoterapi, cerrahi+radyoterapi gibi) Geç kalınan vakalarda
daha ciddi seyir gösterebilir.


<br clear="all" style="page-break-before: always">




Melanom:

Deriye
rengim veren melanosit İsimli hücrelerden menşe alır. En fazla deride görülmekle
beraber, karaciğerde, beyinde ve diğer organlarda da oluşabilir. Genellikle 40
yaşın üzerinde görülmekle beraber çocuklarda ve gençlerde de görülebilir. Bu
yüzden doğumsal benleri olan çocuklar çok iyi takip edilmelidir. Mevcut benlerin
üzerinden gelişebileceği gibi sağlam deri üzerinde de oluşabilir. Deri
kanserleri arasında en tehlikelisi melanomdur. Ancak tümör erken evrede
yakalanırsa yayılmadan uygun olarak tedavi ve takibi yapılacak olursa metastaz
yapına riski son derece azalır.

DERİ
KANSERLERİNİN NEDENLERİ

Güneş
ışınları ve Güneş yanıkları ultraviyole oluşturacak deri kanserlerine yol
açabilmektedir. Bu yüzden yaşam boyu maruz kalınan güneş ışınlarının toplam dozu
çok önemlidir. Örneğin güneş altında çalışan denizciler, inşaat işçileri,
tarlalarda çalışanlar ve bronzlaşmak için uzun süre güneşlenenlerin kanser riski
oldukça yüksektir, insanların büyük çoğunluğu yaşam boyu alacağı ultraviyolenin
%80ini 18 yaşından önce aldığından çocukluk çağında güneşten korunmanın büyük
önemi vardır, Bu amaçla anne-babalar çocukların 6 aylıktan itibaren korumaya
başlamalıdırlar. Güneş koruyucu kremler kadar tişört, şapka gibi fiziksel
koruyucularla bebekler ve çocuklar korunmaya alınmalıdır.


Kalıtım:

Ailelerinde
deri kanseri olan bireyletin deri kanserine yakalanma riski daha yüksektir.
Ayrıca kalıtsal olarak beyaz tene sahip olanlarda risk yine daha yüksektir,



Çevresel Faktörler:

Bugün
yeryüzüne ulaman ultraviyole ışını 50-100 yıl öncesinden çok daha yoğundur. Ozon
tabakasının incelmesi süzülen ışın miktarının azalmasına neden olduğundan
yeryüzüne ulaşan ışın yoğunluğu artmıştır.

Ayrıca
yükseldik arttıkça ultraviyolenin gücü de arttığından kışın yapılan kayak
tatilleri de deriye ulaşan ultraviyole miktarını artırmaktadır. Bulutlar da
güneş ışınlarının geçişini ancak %50 oranında azaltmaktadır.



DERİ
KANSERİ RİSKİNİ AZALTAN TEDBİRLER

·

Özellikle yaz aylarında saat 11.00-16.00 arasında mümkün olduğunca güneş altında
kalmamak

·

Güneş gören açık bölgelere en az 15 koruma faktörlü güneş koruyucular kullanmak


·

Deniz kenarında iki saat aralıkla güneş koruyucu yinelemek, hava bulutlu olsa
bile koruyucu kullanmayı ihmal etmemek

·

Şapka ve ultraviyole filtreli güneş gözlükleri kullanmak

·

Solaryumlardan uzak durmak

·

Çocuklar güneşin zararları konusunda eğitmek

·

Altıncı aydan önce bebekleri güneş ışınlarına doğrudan maruz bırakmamak


·

Altıncı aydan itibaren güneş koruyucu kullanmak, öğle güneşinden uzak tutmak,
mutlaka koruyucu bir giysi ve şapka ile sabah erken saatlerde ve saat 16.00dan
sonra havuz ve denizlerden yararlanmalarını sağlamak.

Çocukluk
yaşlarında geçirilen güneş yanıkları ileriki yaşlardaki deri kanserlerinin en
önemli nedenidir.

Deri
kanserlerine erken tanı koymak için öncelikle kendi kendine muayene,
edilmelidir. Bunun için deri bir boy aynası önünde gözden geçirilmeli, farklı
bir gelişim görüldüğü anda doktora başvurulmalıdır. Doğumsal benleri olan
çocuklar muntazam aralıklarla bir deri hastalıkları uzmanı tarafından kontrol
edilmelidir.


Ailelerinde deri kanseri olanlar, sarışın, kızıl olanlar, güneşte her zaman
yanan bronzlaşamayanlar, uyarıları mutlaka dikkate almalıdır. Benler mutlaka
yılda en az bir kez kontrolden geçirilmelidir.