Tuvalet Eğitimi

Tuvalet Eğitimi
Tuvalet Eğitimi
Çoğu anne babanın da yakınen bildiği gibi, tuvalet eğitimi çocuk gelişiminin önemli aşamalarından biridir, en azından, alt bezi değiştirmenin sona ermesidir
Peki ama, tuvalet eğitiminin ne kadar süreceği konusunda bilgimiz var mı? Kimi çocuklar için sadece bir kaç gün Bazıları için ise bir kaç ay! Amacımız sizi tuvalet eğitiminin aşamaları konusunda aydınlatarak işinizi bir ölçüde kolaylaştırmak
A Çocuğunuz hazır mı?
Genellikle anne-babalar iki buçuk yaşına geldi mi, bu iş için bebeklerinin hazır olduğunu düşünürler
Oysa işin aslı bazen böyle olmayabilir Çocuğunuzun tuvalet ve banyodaki tavırlarını gözleyin, başkalarını taklit ediyor mu? Sakın onu zamanından önce, o bu işe hazır olmadan zorlamayın
Çocuğunuz tuvalet eğitimine hazır mı?
B Doğru ve uygun malzemeyi satın alın
Çocuğunuzun boyuna uygun lazımlık yada klozete uygulanabilir oturma yeri alın En önemli özellik, çocuğun otururken ayaklarının yere değmesidir Bu durumda barsak hareketleri başlayınca, yerden destek alabilecektir Bu konuda resimli bir kitap çok işinize yarayabilir
C Bir rutin oluşturun
Çocuğunuzu, günde bir kez giyinik olarak lazımlığa oturtun Bu, kahvaltıdan sonra, banyodan önce yada barsak hareketlerinin başladığı herhangi bir zaman olabilir Burda amacımız, bebeğin, lazımlığa alışması, onu günlük rutinin bir parçası olarak görmeye başlamasıdır Oturmak istemezse, bırakın Sakın onu zorla lazımlığa oturtmaya çalışmayın Hele korkmuşsa, sakın sakın zorlamayın! Bu durumda, lazımlığı bir kaç haftalığına bir kenara koyun, ardından tekrar deneyin Oturursa iyi, ama ona neden oraya oturması gerektiğini anlatmaya çalışmayın! Unutmayın, sadece onu lazımlığa alıştırıyorsunuz ve bu iş için en uygun yer neresiyse oraya gidin; oyun odası en uygun yer olabilir!
D Bezi çıkarın
Onu lazımlığa bezini çıkartarak oturtun Yine başlangıçta alıştırmak amacıyla! Bu aşamada bir takım açıklamalar yararlı olabilir; anne-babanın, varsa-diğer kardeşlerin ve herkesin bu işi yaptığını ona anlatın Soyunup tuvalete girmenin erişkince bir davranış olduğunu anlatmaya çalışın ona Bu davranış işe yarar ve etki gösterirse iyi Olumsuzluk durumunda unutmayın, zorlama yok Hazır olana ve kendi kendine tuvalete oturmaya ilgi gösterene kadar bekleyin!
E Süreci açıklayın
Çocuğa barsak hareketlerinin nereye gideceğini anlatın Bezine kaka yaptığı zaman, onu lazımlığa oturtun, bezi onun gözü önünde lazımlık içine boşaltın Bu durum, onun oturma ve kaka üretme arasındaki ilişkiyi anlamasına yardım edecektir Lazımlığı tuvalete döktükten sonra sifonu ona çektirin ?korkuyorsa yapmayın- kakanın nereye gittiğini görsün Kakadan sonra giyinmeyi ve ellerini yıkamayı öğretin
F Bağımsızca hareket etmeye teşvik edin
Sıkıştığı zaman lazımlığı kullanması konusunda ona cesaret verin Ne zaman isterse sizden yardım göreceği konusunda da emin olmasını sağlayın Ara ara bezini çıkararak kilotla dolaşmasına izin verin Bu sırada lazımlık gözönünde olsun, ona ne zaman isterse oturabileceğini söyleyin ve bunu sık sık hatırlatın
G Alt bezinden kilota geçin
Eğitim bu aşamaya gelince, kalın bir kumaştan yapılmış yada tek kullanımlık kilotlar giydirin Bezden olanlar genellikle çocuğun çişini farketmesi nedeniyle daha çok işe yarar Tek kullanımlık olanları dışarı çıkarken kullanın Önce bir kaç saatle başlayın Geceleri alt bezine devam edin Yavaş yavaş büyük çocuk kilotuna geçme vakti geliyor
H Geri dönüşlere hoşgörüyle yaklaşın
Her çocuk tuvalet eğitimi sürecinde ara ara altına kaçıracaktır Ona kızmayın, cezalandırmayın Kaslarını kullanmayı öğrenirken bu durum olağandır ve biraz zaman alabilir Bir kaza durumunda altını temizlerken, bir dahaki sefere lazımlığı kullanmasını ona hatırlatın
I Gece eğitimine başlayın
Gündüz sorunu tamamen çözülse bile, gece kontrolü aylar, bazen yıllar sonraya kalabilir Hemen alt bezini atmaya kalkmayın Bez bağlamanıza itiraz ediyorsa, çarşafın altına naylon bir örtü sermeniz temizliği kolaylaştıracaktır Bu yaşta vücudu tuvalete gitmak için uyanmak için gereken olgunluğa henüz ulaşmamıştır
Bu aşamada, akşamları sıvı alımını azaltmanız, kuru gecelerin sayısını artıracaktır Gece çişi gelir ve uyanırsa, size seslenebileceğini ona hatırlatın Lazımlığını yatağının hemen yanına koymanız da yararlı olabilir
J İşte bu kadar
İnanın tüm bunlar çocuğunuz hazır olunca gerçekleşecektir Hazır olana kadar beklemeniz, hem onun, hem de sizin işinizi kolaylaştıracaktır Bir sonraki bebeğe kadar artık rahatsınız
Birçok anne baba çocuğunun tuvalet eğitimine ne zaman başlamaları gerektiği konusunda kararsız kalırlar "Çocuk tuvaletini ne zaman söyleyecek?" , "bez bağlamaktan ne zaman kurtulacağız?", "tuvalet terbiyesine ne zaman başlamalıyız?" gibi sorularla oldukça sık karşılaşıyoruz

Oysa çocuğun tuvalet terbiyesine başlamak için belirli bir yaş yoktur Çocukların büyük çoğunluğu 18-30 aylıkken tuvalet terbiyesine başlamak için gerekli becerileri kazanırken bazı çocuklar ise 4 yaşına kadar bu beceriyi kazanamazlarGenellikle kız çocukları erkek çocuklarından daha önce mesane ve barsak kaslarını kontrol etmeyi öğrenirler ( Kızlarda genellikle 2,5 yaş civarında, erkeklerde ise 3 yaş civarında) Önemli olan çocuğunuz tuvalet terbiyesi için hazır olmadan bu terbiyeyi vermek için acele edip baskı kurmamaktır Çocuğunuzun tuvalet terbiyesine hazır olduğunu gösteren bazı belirtiler vardır:

Çocuğunuz bazı basit isteklerinizi yerine getirebiliyor mu?
Gün boyunca bezi en az iki saat kuru kalabiliyor mu?
Kısa bir uykudan sonra bezi kuru kalabiliyor mu?
Barsak faaliyetleri düzenli ve daha önceden tahmin edilebliyor mu? ( Bazı çocuklar günde 2-3 kez, bazıları ise 2-3 günde bir kez kaka yaparlar Burada önemli olan bu aralıkların düzenli olarak tekrarlanması ve daha önceden tahmin edilebilir düzeye gelmesidir)
Kendi başına tuvalete gidiyor mu? Tek başına pantolonunu indirip kaldırabiliyor mu?
Bezi ıslandığında rahatsız oluyor mu?
Lazımlık veya oturağına ilgi gösteriyor mu?
İç çamaşırı giymek istiyor mu?
Yukarıda sayılan maddelerin büyük çoğunluğuna evet yanıtını verebiliyorsanız çocuğunuz tuvalet eğitimine hazır demektir Aksi halde birçok güçlükle karşılaşabilirsiniz
ANA BABALARA ÖĞÜTLER:
Plan Yapın:
Çocuğunuza tuvalet eğitimine başlamadan önce iyi bir plan yapmalısınız Eğitime
ne zaman ve nasıl başlayacaksınız? Herhangi bir direnmeyle karşılaştığınızda
veya olası kazalarda tutumunuz ne olmalı gibi şeyleri planlamalısınız Bunun
için çevrenizdeki tecrübeli kişilerden veya profesyonel kişilerden fikirlerini
alabilir, doktorunuza danışabilirsiniz Fakat hiçbirzaman unutmayın: Çocuğunuzu
en iyi siz tanıyorsunuz

Çocuğunuzu övgülerinizle ödüllendirin:
Eğitiminizin başından sonuna dek çocuğunuzun sizden gelecek olumlu ve olumsuz
tepkileri gözleyeceğini unutmayın Onu hayal kırıklığına uğratmamalısınız Eğitiminde
ileriye gittiği her adımda ve her yeni denemede çok iyi yaptığını ve onunla
gurur duyduğunuzu ona söyleyin Ancak unutmayın ki övgüleriniz çok abartılı
olursa çocuk tekrar altına kaçırmaya, huysuz ve sinirli olmaya başlayabilir

Arada sırada kazalar olabileceğini kabul edin:
Tuvalet eğitiminiz tamamlanana dek her çocuk gerek gündüz, gerek gece kazara
altına kaçırabilir Bu gibi hallerde çocuğunuza sinirlenmeyin ve kızmayın İdrarını
tutması ve rektumunu kapatması için gereken kas gelişimi birden olmaz Çocuğun
bunu öğrenmesi zaman alacaktır Herhangi bir kaza olduğunda altını sakinlikle
temizleyin, bir dahaki seferlerde tuvalete yapmaya devam edecektir
ADIM ADIM TUVALET EĞİTİMİ

Gevşeyin Tuvalet eğitiminde sakin ve rahat yaklaşım en iyi davranış biçimidir
Tuvalette ne yapacağını çocuğunuza gösterin Çocuklar büyüklerini tuvalette görünce onları taklit etmeye başlarlar
Tuvaletle ilgili ailenizin kullandığı sözcükleri çocuğunuza öğretin ki tüm aile bireyleri çocuğun kullanacağı sözcüğü duyduğunda tuvaleti olduğunu anlayabilsin Bu arada bu yaştaki çocukların herşeyi çekinmeden heryerde yüksek sesle herkese duyurabildiğini unutmayın
Çocuğunuza tuvaletini yapmadan önce oluşan yüzde kızarma, çömelme, ıkınma gibi belirtilerin tuvaletinin geldiğini işaret ettiğini öğretin
Çocuğunuza bir lazımlık- oturak satın alın Oturarak tuvalet yapması daha kolaydır
Çocuğunuza tuvalet kullanımı hakkında kitaplar okuyun, hikaye veya masallar anlatın
Çocuğunuza tuvalette kolay indirilip kaldırılabilen giysiler giydirin
Çocuğunuz tuvalete gitmek istediğinde ona yardımcı olun, yanında kalın eline tuvalette otururken oyalanabileceği resimli kitaplar vs verin ve oturağına tuvaletini yapmasa bile birkaç dakika oturmasını sağlayın
4-5 dakikadan sonra çocuğunuzun tuvaletten kalkmasına yardımcı olun Eğer bu süre içerisinde tuvaletini yapabildiyse aşırıya kaçmamak kaydı ile onu övün ve ödüllendirin Eğer tuvaletini yapamadıysa birdahaki sefere yapabileceğini söyleyin
Tuvaletini yaptıktan sonra çocuğunuzu dikkatle silin Kız çocuklarında silinme işleminin enfeksiyon kapmayı engelleyebilmek amacıyla önden arkaya doğru yapılması gerektiğini unutmayın Tuvaletten sonra ellerin dikkatlice yıkanması gerektiğini siz de örnek olarak çocuğunuza öğretin
Tuvalet Eğitimi
Tuvalet eğitimi, çocuğun sosyal gelişiminde önemli bir basamaktır Her çocuğun tuvalet eğitimine hazır olma yaşı farklıdır Bazıları 18-24 ay arası buna hazır olma belirtileri gösterirken, bazı çocukta ise 30 aya kadar beklemek gerekecektir Çocuğun Tuvalet Eğitimine Hazır Olduğunu Gösteren İpuçları:
Çocuk, gündüzleri en az 2 saat kuru kalmaktadır
Öğle uykularından kuru kalkmaktadır
Barsak hareketleri belli zamanda gerçekleşmekte, önceden tahmin edilebilmektedir
Tuvalet ihtiyacını çeşitli hareketlerle veya sözle ifade etmektedir
Çocuk; basit talimatlara uymakta, banyoya gidebilmekte ve soyunabilmektedir
Bezi kirlenince rahatsız olmaktadır
Tuvaleti kullanmak istemektedir
Bunun dışında , çocuğun eğitime duygusal olarak ta hazır olması gereklidir Eğer direniyorsa, onu zorlamayın! Sadece biraz daha zamana ihtiyacı olabilir Zorlayıcı bir tuvalet eğitimi, çocuğun kendini kötü hissetmesine yol açar, kalıcı problemlere, kabızlığa yol açabilirEv taşıma, kardeş doğumu, ailede ölüm, ayrılık gibi stresli dönemler denemeye başlamak için uygun zamanlar değildir
Nasıl Tuvalet Eğitimi Vereceğim?
Hangi kelimeleri kullanacağınıza karar verin Ailede kullanılan, çocuğun da söyleyebileceği basit kelimeler seçin Çocukla ortak bir dilde konuşmanız önemlidir Çocuğun hazır olduğunu farkedince, bir lazımlık alın (Ayakları yere değdiği için genellikle lazımlıkta daha rahat ederler ) Önce, lazımlığı oyun oynadığı odaya yerleştirin Oyun oynarken, televizyon izlerken, üstüne oturmasına, lazımlığa alışmasına izin verin Asla, çocuğu oturması için zorlamayın!
Tuvalet ihtiyacı olunca size söylemesi için cesaretlendirin Tuvaletini yaptıktan sonra da haber verse, onu övün Bir dahaki sefere, daha erken söylemesi için cesaretlendirin Çocuk alışıp sevdikten sonra , lazımlığı banyoya yerleştirin ve denemelere başlayın 1-2 saatte bir banyoya gidin Sabah kalktığında, yemeklerden sonra ve tuvaleti geldiğine dair belirtileri farkettiğinizde, lazımlığa oturması için teşvik edin Birkaç dakika beklemesini sağlayın, sonuç yoksa ısrar etmeyinBazı çocuklar başlangıçta, çişlerini lazımlığa yapar ancak kaka için bezlerini kullanmaya devam ederler
Her başarıda onu övün, memnuniyetinizi bir gülücük veya sarılma bazen de küçük bir ödülle gösterin Unutmayın, takdir edilen davranışlar yinelenir!Arada olabilecek kazaları hoş görün Başarısızlıkta asla cezalandırmayın! Bu sadece, işi zorlaştırır ve çocuğu üzer Belki, çocuğunuz henüz hazır değildir, biraz daha sabretmelisiniz
Tuvalet Eğitimi Ne Kadar Sürer?
Her çocuk farklıdır Genellikle, önce barsak kontrolü sağlanır Çoğu çocuk, 3-4 yaş dolayında barsak kontrolü ve gündüz idrar kontrolünü başarır Geceleri kuru kalmak içinse, bazen birkaç ay ve hatta yıla daha gerek duyabilirKızların çoğu ve erkeklerin ¾' ü 5 yaşında geceleri kuru kalabilmektedir Ancak, yatak ıslatma çocukluk çağında sık rastlanan bir durumdur ve kontrol yaşı genetik etkenlerle belirlenirÇocuğunuza kızmadan önce, annenize kaç yaşında kuru kalmayı başardığınızı sorun! Çocuğunuz, büyük tuvalete geçmek istediğinde size söyleyecektir Klozet adaptörü ve klozete ulaşabilmesi için bir basamak veya tabure sağlayın
Yardımcı Olacak İpuçları :
Tuvalete alışma ile ilgili kitaplar okuyun
Lazımlıkta otururken, yanında olun, sohbet edin
Anne, baba veya büyük kardeşlerin tuvaleti nasıl kullandıklarını göstermesi yararlı olur
Kızlara, idrar yolu enfeksiyonlarından korumak için, temizliği önden arkaya yapması öğretilmelidir
Her tuvalet sonrası elleri yıkaması öğretilmelidir

Kaynak: Pediatriportal