Prof. Dr. Sinsi
|
Çocuğunuz Astım Mı?
Astım, 3 yaş altında oyun aktivitesini, 3 yaş üstünde ise öğrenme eylemini bozan ve en sık okula devamsızlık nedeni olan, çocukluk çağı hastalığıdır Hastalık, sağlıklı nefes almamızı sağlayan, bronşlarımızı tutan ve mikrobik olmayan bir yangıdan kaynaklanır Bu yangı nedeniyle çocuğunuzun bronşlarında kasılmalar olur Bu da, nefes verirken çocuğunuzun zorlanmasına ve tekrar nefes alışında, temiz hava girişinin önlenmesine neden olur Doç Dr Hasan Yüksel: "Astım, çocuğunuzun nefes verirken yaşadığı zorlanma; tekrarlayan hırıltı veya hışıltı olarak belirir Hava yolunda yangının tekrar tetiklendiği nezle-grip durumu, sigara dumanı ile karşılaşma, kirli hava soluma ve stres durumlarında hırıltı daha da artar " diyor ve bu hırıltının bazen çocuğunuzun sık ve zor nefes almasına neden olacağını, hatta yürümesine bile engel olabileceğini söylüyor Bazı anneler, bebeklerini kucaklarına aldığında onun "kedi mırıltısı" gibi bir ses çıkardığından yakınırlar Sıklıkla çocuklarda nezle, annelerin tarifiyle; "bronşlarına inmişçesine" boğuk öksürük atakları, balgam çıkarma ve hışıltılar duyulur Hareket, bu yakınmaları artırdığından, çocuğunuz yürümek, hatta konuşmak bile istemez Bu nedenle çocuğunuz sakinse, yerinde durmayı seviyor ve aynı zamanda öksürüyorsa astım olduğundan şüphelenebilirsiniz Zaman zaman bu çocuklara bronşit, bronşit başlangıcı veya zatürree başlangıcı teşhisleri konur, ancak bu teşhisi alan çocukların çoğunda astım çıkar Bu nedenlerle yineleyen hırıltı-hışıltı, nezle-grip ardından gelen sık nefes alma, balgamlı-boğuk öksürük yakınmaları olan çocuğunuzun astım olabileceğini düşünmeniz gerekir Astım bulguları, ilk 1 yaşta % 70, ilk 5 yaşta % 90 oranında görülür Bebeklik çağındaki astım belirtileri
Bebeklerde astım belirtileri daha siliktir, ancak dikkat ederseniz astımın çok çarpıcı bulgularını fark edebilirsiniz Bebeğinizin bronş ve bronşiyol çapları erişkine göre çok dar olduğu için bahsedilen yangıya dirençleri daha azdır Bu nedenle nefes darlıkları daha hızlı ve ağır gelişir Bebeğinizin karnı hızla inip-kalkar, burun kanatları oynamaya başlar ve iştahı azalır Hatta beslenince midesi diyaframına baskı yaptığı için kusar Bazen bu bulgular çok belirgin olmaz, bebeğinizin göğsünden bir cızıltı sesi de duyabilirsiniz Hatta çocuğunuza sık sık zatürree başlangıcı, bronşit başlangıcı ve bronşit teşhisi konup öksürük şurupları verilir Eğer bu bulgular bebeğinizde yineleniyorsa mutlaka aksi ispatlanıncaya kadar astım olabileceğini düşünmelisiniz Her hırıltı ya da hışıltı astım değildir
Astım en sık rastlanan durum olduğu için ilk akla gelen rahatsızlıktır; ancak astımdaki hırıltıyı taklit eden birçok çocukluk çağı akciğer hastalığı vardır Örneğin bağışıklık sistemi yetmezlikleri, kistik fibrozis, mide-yemek borusu arasında reflü hastalığı, doğumdan gelen akciğer ve akciğer damar anormallikleri sayılabilir Bu hastalar genelde astım tedavisine direnç gösterirler Astım çocuğunuzun yaşamını etkiliyor
Bugünkü koşullarda astım, çocuklarımız için eğer bir uzman denetiminde tanı konulup izlenirse, ölümcül özelliğini kaybetmiştir; ancak astım, çocuklarımızın hala "yaşam kalitelerini ve psiko-sosyal hayatlarını" bozuyor Eğer uygun tedavi ve izleme şansı oluşturulamazsa bebeklerin sık sık hastaneye yatmasını gerektiriyor Bu da bebeğinizin gelişimini, davranışlarını bozuyor ve anne-baba olarak sizlerde de ciddi bir sosyoekonomik ve psikolojik kayba yol açıyor Okul öncesi yaşta ise, sık nefes darlığı atakları, çocuğunuz arkadaşları ile oyun oynamasını bile engelliyebiliyor Okul döneminde ise, hırıltılı nefes alma, sık hastaneye başvurma zorunluluğu, çocuğunuzun okula devamını engeller ve akademik performanslarını alt üst ederek psikolojik yapısını bozar Astım çocuklarda daha sık görülür
Çocuğunuzun bronş çapları erişkinlere göre daha dardır Bu nedenle aynı miktardaki yangı, yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi çok daha fazla daralmaya neden olur Çocuğunuz büyüdükçe bronşları genişleyip daralırken, dirençleri de artar ama bu, hastalığın bittiği ya da azaldığı anlamına gelmez Ayrıca çocuğunuz için en önemli astım nedeni, alerjidir Erişkinlerde, alerjik hastalıklar doğasını tamamladığından azalırlar, ancak astım, kronik bronşitin yerini aldığında, geriye dönüşümsüz KOAH isimli hastalığa dönüşür Astımın görüldüğü yaşlar
Çocuğunuzda astım bulguları genel olarak okul öncesi çağda başlar En sık astım teşhisi konulan yaş; 5?7 yaş grubudur, ancak bu, astım bulgularının ilk kez bu yaşta görüldüğü anlamına gelmez Astım bulguları, çocukların büyük bir bölümünde, ilk okula başladıkları dönemde en az bir kez görülmüştür Bu nedenle astım, okula başlamadan fark edilmeli ve tedavisine başlanmalıdır, ancak bu şekilde çocuğunuzu astımın miras bırakacağı bozukluklardan koruyabilirsiniz Çocukluk çağında önemli olan alerjenler
Çocukluk çağında en sık astıma neden olan alerjenler; % 80 oranında ev içinde bulunan, kalın halı, kilim gibi yerlerde yaşayan ev tozu akarlarıdır (mite) Bu akarlar, gözle görülmeyen parazitledir Halı ve benzeri tüylü materyallerin derin bölgelerinde, insanların deri döküntülerinden beslenerek yaşarlar Buraya bıraktıkları dışkılar, halının üzerinde yürürken havaya kalkar ve insan bu havayı soluyunca bronşlara gider Ev tozu akarları dışında ot ve ağaç polenleri, daha az oranda mantar sporu alerjenleri ve çok nadiren de kedi ve köpek alerjenleri etken olabilir 10 01 2008
'
Kaynak: Anneyiz
|