Çocuklarda Kazalar |
07-25-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Çocuklarda KazalarBir yaşından sonra çocuklarda en çok ölüm nedeni olan yaralanma, incinme, travma veya (injury) olarak isimlendirilen olaylar, çocuk ölüm ve sakatlıklarının önlenebilir en önemli nedenlerindendir Bu kavram, geniş kapsamlıdır Hem kazaları, hem de istemli travmaları içine almaktadırİstemli travmalar, adölesan ve genç erişkinlerde gittikçe artan bir önem taşımaktadır Bazı toplumlarda bu yaş gruplarındaki çocuklarda en önemli ölüm nedeni olmaktadırKazalar ise şekli, nerede ve nasıl olacağı tahmin edilemeyen tesadüfi olaylardır Gelişmiş ülkelerde, çocuklarda çok önemli ölüm ve sakatlık nedenidirlerAmerika Birleşik Devletlerinde (ABD), Ulusal Sağlık İstatistikleri Merkezinin 1990-1998 ve 1999-2000 sonuçlarına göre bir yaş altındaki çocuk ölüm sıralanmasında 1 sırada konjenital anomaliler, 1-18 yaş arasındaki çocuklarda ise istemsiz travmalar (kazalar) yer almaktadır Kazalara bağlı ölüm nedenleri içinde ise yine aynı senelerde bir yaş altında boğulmalar, 1-18 yaş arasındaki çocuklarda ise trafik kazaları gelmektedirÖldürücü olmayan (Non-fatal) travmaların dağılımı ise çok farklıdır ABD'de hem bir yaş altında, hem de 1-14 yaş grubu çocuklarda düşmeler ilk sıradadır Öldürücü olmayan travmalar 10000/2239 görülmekte, anoksik beyin hasarı, skar, yanık sekelleri, nörolojik bozukluklar gibi çok ağır sakatlıklar ile sonuçlanmaktadırÜlkemizde il ve ilçeleri içeren Devlet İstatistik Enstitüsü 2000 raporunda 14 yaş altında çeşitli kazalara bağlı 974 ölüm meydana gelmiştir Bunların 334 (%3429)'u motorlu taşıt kazalarına bağlıdır Geri kalanını ise diğer taşıt kazaları, zehirlenmeler, düşmeler, yangın, boğulma, ateşli *****lar, intiharlar, öldürme gibi diğer kazalar oluşturmaktadırTravmaya uğrayan çocukların ancak % 20-25'i hastane acillerine ulaşabilmektedir Büyük çoğunluk hekim muayenelerinde takip edilmektedir %5'inde geçici sakatlık kalmaktadır Tüm travmaların % 25'i çocukluk yaş grubunda görülmektedir Çocuk travmalarının 2/3 ü erkek çocuklardadır Özellikle 4-12 yaşlarda daha fazladırBebek ölümlerinin de %30 u kazaya bağlı travmalar nedeniyledir Motorlu taşıt kazaları, travmaya bağlı ölümlerin en önemli nedenidir Tüm ölümlerin % 40'nı oluşturur Araba kazalarında yaralanan çocukların büyük kısmı yayalardır Motorlu taşıt kazalarında sürücü ölümleri 13 yaşında başlamakta, 18 yaşında en yüksek düzeye ulaşmaktadır 5-9 yaş arasındaki çocuklar ise en fazla yaya travmalarına uğramaktadır Çocuk yaya travmaları, motorlu taşıt kazalarının % 46'sıdır Kent çocukları daha fazla risk altındadırTravmalara bağlı ölümler azaltılabilir mi? EvetTravmaya bağlı ölüm ve sakatlıkların azaltılması yalnız 1 basamak önleme metodları ile değil, fakat 2 ve 3 basamak önlemler ile mümkündür Travmaya uğramış çocuklar için uygun acil tıbbi servisler, çoklu travmalar için bölgesel travma bakım merkezleri, ağır yanık veya kafa travmalı çocuklar için uzmanlaşmış hekimler ve rehabilitasyon servisleri gereklidirTravma türlerine göre önleme yöntemleri geliştirilebilir mi? EvetMotorlu Taşıt Kazaları İçin : Yasal düzenlemeler, eğitim Çocuklar için araba koltukları Emniyet kemerleri Yaya eğitimi, trafik ışıkları *****lü araba kullanılmasının yasaklanması Hız kısıtlanması Çocukların arabada yalnız bırakılmaması Etkin trafik kontrolü, trafik işaretleri uygun yollar Bisiklet Kazaları İçin : 8 yaşından önce iki tekerlekli bisiklete bindirilmemeli Bisiklet için ayrı yollar Başlık kullanılması Yaya Kazaları İçin : Özellikle okul giriş-çıkış saatlerinde çocuklara yardım Trafik işaretleri Aydınlatıcı giysiler Yabancı Cisim Aspirasyonu ve Yutmalar İçin : Katı gıda, fındık, fıstık, çekirdek verilmemesi Etkin gözlem Yangın - Yanık Kazaları İçin : Alev geciktiren giysiler Duman algılayıcı cihazlar Sıcak su ısısının kontrolü Alev ateşleyici cihazların kullanımı Sigara içilmesinin önlenmesi Elektrik fişlerinin yüksek konumda ve kapalı olması Ev elektrikli aletlerinin dikkatli kullanılması Yangın söndürücülerin bulundurulması gibi Sobalara dikkat edilmesi Ateşli ***** ve kesici aletler kilitli dolaplarda olmalı ve mümkünse ev dışında tutulmalıdır Suda Boğulma : Üç yaş üstünde yüzme öğretilmelidir Havuz etrafına koruyucu konmalıdırDüşme : Altı yaş altında ranzada yatırılmamalı Yürüteç kullanılmamalı Tramplenden atlatılmamalı Pencere ve merdiven başlarına koruyucu konulmalıdır Zehirlenmeler İçin : Zehir ve toksik maddelerin güvenli paketleme ve muhafazası Zehir etkisinin kontrolü Çevrenin düzeltilmesi Zehirlerin ev dışında muhafazası Ürünlerin emniyetli depolama ve kullanılması Etkin gözlem Sosyal,psikolojik ve ekonomik faktörlerin değişmesi Eğitim Farkında olmayı arttırmak Bilgiyi arttırmak Tavır ve davranışları değiştirme Kişisel danışmanlık Grup eğitimi Yazılı ve sözlü basın araçları ile yoğun kampanyalar Zehir Danışma Merkezi telefonlarının öğrenilmesi ve kullanılması Kazaların önlenmesinde çocuğun gözlenmesi önemli midir? Evet, hemen hemen tüm travmaların önlenmesinde etkin gözlem çok önemlidir Anne ve babalar çocuklarını yakından izlemeli, yalnız bırakmamalıdır ve anlayabilecekleri yaştan itibaren onlara devamlı eğitim yapmalıdırlarTravmaları önlemek için genelde üç kural vardır : Koruma, eğitim ve yasalardır Bunda başarı ancak ; Eğitim - inandırma Ürün hazırlanmasında değişiklik Çevrenin (sosyal, fizik)değiştirilmesi ile sağlanır Kaynak :Prof Dr Fikriye Sarıkayalar ' Kaynak: Anneyiz |
|