Hayatınız Değişmeye Başlamadan Önce......

Bebek sahibi olmanın gerçekten en büyüleyici yanının sevgi olduğunu bilmenizi isteriz, basit ve saf sevgi Eşinizi, kendinizi ve bebeğinizi sevmeniz gerekiyor Esasında, bebek sahibi olmak insanlarda bir sürü özel, hatta sihirli, başka şartlarda ulaşılamayacak duyguları harekete geçiriyor Neler mi yaşayacaksınız? Sabırlı olmayı öğreneceksiniz Takım ruhuyla çalışma becerileriniz gelişecek Kendinizi değişen şekillerde genç, bitkin ve enerjik hissedeceksiniz Çok şey öğreneceksiniz Ellerinizi bir sanat gibi kullanmayı öğreneceksiniz, çocuğun altını değiştirmek gerçekten sanattır! Kendinizi adayarak kişiliğinizin gelişmesine katkıda bulunacaksınız Size ya da eşinize benzeyen minik bir yaratığa bağlanacaksınız Zamanınızı yeni ve yaratıcı şekillerde değerlendireceksiniz Vermeyi ve paylaşmayı öğreneceksiniz Bir öğretmen olacaksınız Sevgi, sevilme ve sevme kavramları asla açıklığa kavuşmayacak Çok yorgun olduğunuzda bile gülümsemeyi öğreneceksiniz Televizyonda çok ama çok geç saatlerde yayımlanan, her zaman merak ettiğiniz şovları izleme şansını yakalayacaksınız Çünkü o saatte uyanık olacaksınız Eşinizi başka şekilde sevmeye ve takdir etmeye başlayacaksınız, çünkü dünyanın en güzel varlığını ikiniz birlikte yaratacaksınız Birbirinize destek olacaksınız Eğer hazırım diyorsanız




Şimdi aynanın karşısına geçin ve kendinize "HAZIRIM" deyin



Hamilelik öncesi muayene




Günümüzün giderek hızlanan ve karmaşıklaşan yaşam koşullarında gebe kalmayı planlıyorsanız, bebeğin yaşantınızın büyük kısmına hakim olacağını bilmelisiniz Jinekolog Op Dr Meltem Eğilmez Candangil: “Gebelik ve doğum, başlı başına ciddi bir görev olarak kabul edilmelidir” diyor ve özellikle eşlerin her ikisinin de çalıştığı ailelerde, bebeğin bakımı ve duygusal ihtiyaçlarının karşılanması gerekliliğinin bilincinde olunmasını, söylüyor


Hamilelik öncesi


Gebeliğinizi planlarken, genel sağlık durumunuz son derece önemlidir Dinlenme ve uyku saatleriniz yeterli olmalı, ***** ve sigara tüketmemelisiniz Sigara, bilindiği gibi tüm olumsuz etkilerini, damar sistemi üzerinden gösterir Bebeği anne ile ilişkilendiren, onun beslenmesini, oksijenlenmesini sağlayan ve atıklarını boşaltan sistem olan plasentanın, tamamen bir damar sistemi olduğu düşünüldüğünde, sigaranın gebeliğiniz üzerindeki zararları açıkça görülebilir Doğurganlık çağında bir bayanın hiç sigara içmemesi ideal olmakla birlikte, en azından gebeliğin fark edilmesiyle hemen sigara kullanımı bırakılmalıdır Sigarayı azaltmak çözüm değildir ve önerilmez


Muayene


Normal koşullarda, düzenli olarak yılda bir kez jinekolojik muayeneden geçmelisiniz Bunların başında, ******l smear testi ve meme ultrasonografisi gelmektedir Gebeliğinizi planlandığınız tarihten yaklaşık 3 ay önce, kapsamlı bir muayeneden geçmelisiniz


Hamilelik öncesi muayene aşamaları


Hamilelik öncesi ilk muayene, adet döneminizin hemen bitiminde olmalıdır Bu ilk görüşmede hem sizin hem de eşinizin aile geçmişleri sorgulanır ve ailenizde genetik herhangi bir anomali ya da hastalığın olup olmadığı araştırılır Sonrasında ise, kalp hastalığı, diabet, karaciğer, böbrek hastalığı gibi kronik, sistemik hastalıklar olup olmadığı sorgulanır Bu hastalıkların varlığı, hamileliğinize zarar verebileceği gibi bebeğinizin sağlıklı gelişimine de engel olabilir Fizik muayenesini takiben, jinekolojik muayeneniz yapılır ve bu sırada smear testiniz alınır Yapılacak muayenede dikkati çeken noktalar (rahimde şekil anomalisi, vajinismus, pelvis darlığı, polikistik over) var ise, bunlar kaydedilir ve incelemeye alınır Ayrıca miyom, yumurtalık kisti, endometriozis gibi hamileliğe engel olabilecek durumların varlığına yönelik ipuçları aranır Bazı jinekolojik hastalıklar ve enfeksiyonlar, hamile kalmada güçlüğe ya da düşüklere neden olabildiğinden, jinekolojik öykünüz son derece önemlidir Daha önce yaşamış olduğunuz hamilelikler ile ilgili bilgiler de önemli ipuçları verebilir Eğer daha önce doğum yaptıysanız, bebeklerin doğum haftaları, doğum kiloları, doğum şekilleri ve doğum sırasında yaşanan özel durumlar değerlendirilir Daha önceden tekrarlayan düşükler, sakat ya da ölü doğumlar varsa, yeniden hamile kalmadan önce, bunların nedenlerini araştırmalısınız ve gerekli tedavileri uygulamalısınız Ayrıca, düzenli ya da düzensiz kullandığınız ilaçları hekim ile paylaşmalı ve bunların gebeliğinize etkilerini sorgulamalısınız


Uygulanacak testler


• Kan grubu


• Tam kan sayımı


• Tam idrar tahlili


• Açlık kan şekeri, üre, kreatinin, AST, ALT


• TSH


• TORCH (Toxoplazma, rubella,cytomegalovirus, herpesvirus antikorları)


• Hepatit B antijen ve antikor


• Varicella Zoster (suçiçeği) antikor


Bu tetkikler gebeliğinizden 3 ay önce yaptırılmalıdır; çünkü aşı ile korunabilecek hastalıklara karşı, direnç durumunuzu saptamak ve aşılama için zaman kazanmak gerekir Rubella (kızamıkçık), cytomegalovirus, hepatit B ve suçiçeği direnç kazanılacak hastalıklardır Özellikle Rubella aşısı, canlı zayıflatılmış virüs kullanılarak yapıldığından, aşı sonrası 3 ay gebe kalınmamalıdır


Muayene sonrası


Tüm incelemeler yapıldıktan sonra hamile kalmanıza engel bir durum mevcut ise, var olan patolojiler tedavi edilir Hamileliğinizi engelleyecek tüm sorunların giderilmesiyle birlikte, hamile kalabilmeniz için uygulanabilecek yöntemler belirlenir


Öneriler


• Gebe kalmadan 3 ay öncesinden, günde 400 microgram folic asit almaya başlayın Bu miktar dünya sağlık örgütünce önerilmiş olup, bebeğin beyin-omurilik sakatlıkları riskini azalttığı bilinmektedir


• Gebeliğinizi planlarken, diş kontrollerinize önem verimeli ve var olan diş sorunlarınızı gidermelisiniz Hamileliğiniz sırasında da düzenli diş kontrollerinizi yaptırmalısınız


• Gebeliğinizin ilerleyen aylarında, sizi rahatsız edebilecek sağlık sorunlar arasında, hemoroid (basur) ve anal fiisür (makat yırtığı) vardır Gebelik öncesinde bu tür sorunlar yaşıyorsanız, bu hastalıkların tedavilerini olmanız şarttır


• Gebelik için cinsel korunmayı bıraktığınızda, ilaç kullanımı, adet dönemi ve röntgen filmi çekimi konusunda azami dikkat göstermelisiniz Erken gebelik döneminde, bazı ilaçlar ve röntgen ışınlarına maruz kalmak, düşük ve özürlü bebek gibi pek çok soruna yol açabilir


• Eğer kilo fazlalığınız varsa, gebelik öncesinde kilolarınızdan kurtulun Bayanlarda ortalama ideal vücut kitle indeksi (BMI) 20–25 arasındadır Gebelik öncesi bu sınırlar içerisinde olan ya da en azından yakınında olan bayanların, gebelikte kilo kontrolü ve sorunlarına bağlı komplikasyon oranları daha az olur


• Sigara, düşük ya da erken doğum riskinizi arttırır Ayrıca, gebe kalma şansınızı da azaltır Bu nedenle gebelik öncesi ya da sırasında kesinlikle sigara içmemelisiniz


• Yine aynı şekilde ***** de, gebe kalma şansınızı azaltan faktörler arasındadır Bebeğiniz *****e maruz kalır ise, uzun dönemde zeka geriliği, öğrenme, davranış bozuklukları görülebilir


• Gebe kalmaya karar verdikten sonra beslenmenize de özen göstermelisiniz Suni tatlandırıcılar, kafein gibi birçok maddenin kullanımını azaltın Doğal besinler tüketmeye gayret edin


Bedeniniz hamile kalmaya hazır mı?




Hamileliğinizi önceden planladıysanız, çok şanslısınız; çünkü hazırlıksız yakalanılan her ekonomik kriz gibi gebe kalmak da sizi sarsabilir


Sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek için, ruhen ve bedenen hazır olmanız gerekir Sağlıklı yaşamın temeli, doğru beslenmedir Öyleyse; sorunsuz bir gebelik geçirmenizin ve sağlıklı bir bebek dünyaya getirmenizin birinci şartı da, sağlıklı beslenmedir

Şimdi sıra sizde, aşağıdaki adımları izleyerek, kendinizi değerlendirin Her adımda, yaptıklarınızı ve önerilerimi karşılaştırın; değişime hazırlanın


1 Adım:

Kaç kilosunuz? Zayıf mısınız? Normal misiniz? Şişman mısınız? Gebelik döneminizin sorunsuz geçmesi, sizin ideal kiloda olmanızla doğrudan bağlantılıdır Bu nedenle, önceliğiniz ideal kilonuza ulaşmak olmalı Aksi halde, gebeliğiniz süresince birçok risk faktörü kapınızı çalabilir Bunlardan en önemlileri; düşük doğum riski ve sakat çocuk dünyaya getirme olasılığıdır Erken doğum, aşırı kilolu veya çok zayıf annelerde daha çok görülür


İdeal kilonuzu hesaplayın

Beden kitle indeksi (BKİ) ve Bel kalça oranınızı (BKO) tespit ederek zayıf mı, şişman mı yoksa normal kiloda mı olduğunuzu öğrenebilirsiniz


BKİ=kilo/boy2


Siz de kendinizi değerlendirin ve gebeliğe hazırlandığınız şu günlerde, ideal kilonuza ulaşmaya gayret edin Kilo eksiğiniz ya da fazlanız, 8 kilodan fazlaysa, mutlaka bir diyetisyenden yardım almaya başlayın


2 Adım: Nasıl beslenmelisiniz?

Doğru beslenebilmek için, en az 3–4 günlük beslenme günlüğü tutun Bu günlüğe, yediklerinizi ayrıntısıyla not edin Günde kaç saat uyuduğunuzu, kaç saat ayakta iş yaptığınızı, kaç bardak su, çay, kahve gibi içecekler içtiğinizi, kaç saat oturarak çalıştığınızı ve dinlendiğinizi de not almayı ihmal etmeyin; çünkü bunlar, sizin sürekli alışkanlıklarınızdır ve beslenme düzeninizi, bunlardan yola çıkarak ayarlarsanız


Birçok sorunun cevabı besin günlüğünüzde saklıdır

Günlük besin harcamanızı, yorumlamayı öğrenin Hangi besinleri aşırı tükettiğinizin, hangi besinlerden yeterince vitamin aldığınızın veya alamadığınızın cevabını verebiliyorsanız, eksiklerinizi de bulmuşsunuz demektir


Süt Tüketimi

Günde, en azından 1 bardak süt içmeye şimdiden başlayın


Çok fazla abur cubur tüketmeyin

Atıştırmalarınızı yasal hale getirin, yani ara öğün adı altında, sağlıklı atıştırmalara yönelin Örneğin meyve, sandviç, ayran, meyveli yoğurt türü besinler sağlıklı atıştırmalardır


Gece fazla yemeyin

Sabah kahvaltılarınızı kontrol edin Düzenli kahvaltı etmeyen kişilerin, gece daha fazla yedikleri bilimsel olarak kanıtlanmıştır Güne güzel bir kahvaltı ile başlarsanız, gece yemeleriniz gözle görülür bir şekilde azalır


3Adım: Kendi planınızı oluşturun

Beslenme şekilleri kişiye göre değişir; çünkü her bireyin farklı özellikleri kati kurallar ile belirlenemez ama temel öneriler üzerinden; siz de kendi planınızı oluşturabilirsiniz


Öğünlerinizin İçeriği

Her öğününüzde, mutlaka temel 5 besin grubundan yeteri kadar besin bulundurun Günde 5–6 öğün, az ve sık beslenmeyi ihmal etmeyin


Örneğin; öğle veya akşam yenebilecek bir ana öğün planlayalım


Izgara balık, tavuk, hindi veya et (et grubu)


Zeytinyağlı sebze yemeği (sebze grubu, yağ grubu)


1–2 dilim ekmek (tahıl grubu)


Yoğurt (süt grubu)


Gördüğünüz gibi, her besin grubundan yeterince yiyerek, dengeli bir menü planlamış olduk


4 Adım: Yetersiz beslenmeye bağlı sağlık sorunu

Yetersiz beslenme sonucu; vitamin ve mineral yetersizlikleri, zayıflık, şişmanlık, yüksek kolesterol, anemi gibi sağlık sorunları ortaya çıkabilir Gebe kalmadan önce mutlaka doktorunuza giderek, sağlık kontrollerinizi yaptırın Bu tür sağlık problemlerinizin olup olmadığını araştırın ve gerekli önlemleri mutlaka alın Eğer kansızlık probleminiz varsa, doktorunuzun vereceği tedaviye ek olarak, demirden zengin olan kırmızı et, tavuğun kahverengi eti, balık, hindi eti gibi besinlere, her gün öğünlerinizde mutlaka yer verin Bu besinlerle beraber tüketeceğiniz, C vitamini içeren taze sebze ve meyveler, demirin emilimini sağlayarak, bu besinlerin yararını artıracaktır


5 Adım: Kötü alışkanlıklarınızdan vazgeçin

Eğer sigara, *****, kafein kullanıyorsanız ve fazla yiyerek sağlıksız besleniyorsanız, alışkanlıklarınızı bir an önce değiştirin Öncelikle gün içerisinde, bol bol su için, öğün atlamayın ve fast food yiyeceklerden uzak durun Yemekten sonra kusma hastalığınız varsa; diyetisyen, psikolog ve gerekirse doktordan yardım alın


Soru: Bir arkadaşım, hamile kalmadan önce folik asit tabletleri kullanıyordu Ben de kullanmalı mıyım?

Evet, kullanmalısınız; çünkü hamilelik döneminde, vücudunuzun folik asit ihtiyacı normalden daha fazla olduğundan, yenilen, içilen besinlerle, folik asit ihtiyacı, yeteri kadar sağlanamaz Folik asit eksikliğiyle doğacak olan bebeğiniz, nöral tüp defektleri dediğimiz, ciddi bazı rahatsızlıklarla dünyaya gelebilir veya ölü doğabilir Ayrıca düşük yapma riskinde artış ve annede megaloblastik anemi oluşabilir Nöral tüp defektleri, en ağır sağlık sorunlarındandır


Anne karnında, 4 haftanın sonuna kadar kapanması gereken nöral tüpün, açık kalması sonucu; bebeğin kafatası kemiklerinin bir kısmının olmaması, beyninin gelişmemiş veya omurga üzerinden meninksin kist şeklinde dışarı gelişmiş olması gibi bozukluklar görülebilir Bu gibi sorunlarla karşılaşan hastalar, erken yaşlarda kaybedilir ya da tekerlekli sandalyeye bağlı kalırlar Nedenleri, çevresel ve genetiktir Ülkemizde de, ne yazık ki görülme sıklığı çok fazladır Önleyebilmek için ise, folik asit depolarının yeterli düzeyde olması sağlanmalıdır


Yeterli ve dengeli beslenme ile günlük folik asit ihtiyacınızı karşılamanız mümkündür Kullanmanız gereken miktar, beslenme alışkanlıklarınıza ve kandaki folik asit seviyenize göre, doktorunuz tarafından belirlenmelidir Kendi belirlediğiniz şekilde bu tabletleri kullanmanız yarar yerine zarar getirebilir



Spiral koruyuculuğu




Spiral koruyuculuğu oldukça yüksek bir yöntemdir, ancak her yöntemde olduğu gibi spiral kullanımı esnasında da gebe kalma riski vardır


Sizin yakınlarınızdan veya arkadaşlarınızdan "spiralle gebe kaldı" ifadesini nispeten sık duymanızın nedeni spiralin toplumda oldukça sık kullanılan bir yöntem olması ve insanlarda "hayret yaratan bu durumun" dilden dile hızlı bir şekilde aktarılmasıdır


Doğum yapmamış kadınlara takılamaz

Diğer yöntemler gözden geçirildikten sonra etkili başka bir yöntem bulunamadığında daha önceden doğum yapmamış olan kadınlara da spiral takılabilir


Mutlaka adet kanaması döneminde takılmalıdır

Spiralin adet kanaması döneminde takılmasının tercih edilme nedeni adet görmenin bir anlamda gebe olunmadığının bir göstergesi olarak kabul edilmesidir


Yine adet görme esnasında rahim ağzı hafifçe açılmış olduğundan takılması da daha kolay olmaktadır


Kadının gebe olmadığından emin olunduğunda, spiral herhangi bir günde takılabilir



-alıntıdır