![]() |
Hareket Sistemi |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Hareket SistemiHareket sistemi vücut şeklinin ortaya çıkmasını ve hayati öneme sahip organların korunmasını sağlar ![]() Hareket, omurgalı hayvanlarda ve insanlarda bir iskelet ve onun etrafındaki kas dokusu yardımı ile gerçekleşir ![]() Hareket sistemi iskelet ve kas sistemi olmak üzere iki kısımda incelenir ![]() İskelet sistemi Kemiklerden meydana gelen, vücuda şeklini veren, iç organları koruyan ve kaslara tutunma yeri olan yapıya iskelet adı verilir ![]() İskelet sistemi vücudu destekleyen, dış uyaranlara karşı direncini sağlayan dokular bütünüdür ![]() Yerçekimine karşı gelerek kasların da yardımı ile vücudun hareketini sağlar, organları korur ![]() ![]() Kemik sürekli değişen ve pek çok fonksiyonu olan vücut dokusudur ![]() ![]() İskeleti oluşturan kemikler genel olarak 5 grupta incelenir ![]() 1- Uzun kemikler 2- Kısa kemikler 3- Yassı kemikler 4- Düzensiz kemikler Kemik yapısı Yapısında inorganik madde bulunan tek dokudur ![]() ![]() Kollajen teller gerilmeye karşı direnç sağlar ![]() ![]() ![]() ![]() Yetersiz kalsiyum ve fosfor alımı kemiğin sağlamlığının azalmasına, kolay kırılabilir olmasına ve bazı kemik hastalıklarının oluşmasına sebep olur ![]() Kemiğin içinde bulunan kemik iliğinin yumuşak ve gözenekli bir yapısı vardır; burada kan hücrelerinin üretildiği hücreler bulunur ![]() ![]() Kemik dokusu tipleri Kompakt kemik dokusu : kemiklerin oldukça sert olan en dış tabakasıdır ![]() Spongioz kemik dokusu : kısa ve uzun kemiklerin metyafiz ve epifizlerinin iç kısımları ve yassı kemiklerin iç yüzeylerinde bulunur ![]() İskeleti oluşturan kemikler 4 grupta incelenir ![]() Baş kemikleri (ossa cranii) Baş kemiklerinin en temel fonksiyonu hayati önemi olan beyni korumaktır ![]() Kafatası kemikleri baş ve yüz kemikleri olmak üzere 2 kısımda incelenir ![]() Baş kemikleri Oksipital kemik (artkafa kemiği): Kafatasının alt ve arka kısmında bulunur ![]() Sphenoid kemiği (temel kemik): Kafatasının tabanında bulunan kemiktir ![]() Frontal kemik (alın kemiği): Kafatasının ön yüzünde ve göz yuvalarının (orbita) üst bölümünde yer almıştır ![]() Parietal kemik (yan kafa, çeper kemiği): Kafa boşluğunun yan bölümlerini kaplayan, geniş yüzeyli bir çift kemiktir ![]() Temporal kemik (şakak kemiği): Parietal, sphenoid ve occipital kemikler arasında yer alan bir çift kemiktir ![]() ![]() Etmoid kemik (kalbur kemiği) : Sfenoid kemiğin önünde ve frontal kemiğin arkasında arda bulunan kemiktir ![]() Yüz kemikleri Maxilla ( üst çene kemiği) : Hareketsiz olan çene kemiğidir ![]() ![]() Os lacrimale (gözyaşı kemiği) : İnce bir kemik olup, göz çukurunun iç duvarının ön parçasını oluşturur ![]() Os palatinum (damak kemiği) : Burun boşluklarının arkasında yer alır ![]() Os nasale (nazal kemik, burun kemiği) : Ortada bir çizgi boyunca bağlanmıştır ![]() ![]() Os zygomaticum (elmacık kemiği) : Göz çukurlarının dış alt kısımlarında bulunur ![]() Mandibula (alt çene kemiği) : Yüz kemiklerinin en büyüğüdür ![]() ![]() Os hyoideum (dil kemiği) : Dil kökünün aşağısında ve gırtlağın üst kısmında yer alır ![]() Vomer (sapan kemiği) : Burun boşluklarını birbirinden ayıran kemiğin arka ve alt parçasını yapan, ince dikdörtgen şeklindeki kemiktir ![]() Omurga Vücudun dorsalinde (arkada, sırtta) omurlardan meydana gelmiş, vücudun ağırlığını taşıyan ve destekleyen iskelet bölümüdür ![]() ![]() ![]() ![]() Omurga beş bölümde incelenir ![]() Boyun bölgesi (servikal) omurlar : Boyun bölgesi 7 omurdan meydana gelmiştir ![]() Göğüs (torasik) omurlar : Göğüs omurları 12 tanedir ![]() Bel (lumbar) omurları : Bel omurları 5 tanedir ![]() ![]() ![]() Kuyruk sokumu (sakral) omurları : Çocukta 5 ayrı omur, ergenlikte birleşerek tek omur haline gelir ![]() Kuyruk (koksik) omurları : Sayısı 3-5 arasında değişen kuyruk omurları erginde tek kemik haline gelir ![]() Göğüs iskeleti (toraks) Göğüs iskeleti, kaburgalar (costae) ve göğüs kemiği (sternum) olmak üzere iki kısımda incelenir ![]() Omurga dışında göğüste 25 tane kemik bulunur ![]() ![]() Sternum önde ve yassıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kaburgaların sternuma birleştiği yerde kıkırdak doku yer alır ![]() ![]() Üst taraf kemikleri Köprücük kemiği (clavicula) Sternum ve kürek kemiği ile eklem yapar ![]() ![]() Kürek kemiği (scapula) Üçgen şekilli yassı iki kemiktir ![]() ![]() ![]() Kol yada pazu kemiği (humerus) Vücudun üst kısmına ait en uzun kemiktir ![]() ![]() Dirsek kemiği (ulna) Üst ucu kalın, alt ucu incedir ![]() Radius (önkol kemiği) Önkolun dış yan tarafında bulunan kemiktir ![]() ![]() El kemikleri Toplam 27 kemikten oluşur ![]() ![]() Alt taraf kemikleri Kalça kemiği (os coxae) Kalça kemiği kanadı (os ilii), oturga kemiği (os ischii) ve çatı kemiğinin (os pubis) ergenlik çağında birleşmesi ile oluşur ![]() Leğen kemiği (pelvis) Arkada sakrum ve koksik, yanlarda ise kalça kemiklerinin aralarında eklemleşmesinden meydana gelir ![]() ![]() Pelvis çapları önemlidir ![]() ![]() ![]() ![]() Uyluk kemiği, femur (os femoris) İskeletin en uzun, en kalın ve en sağlam kemiği olup kalça kemiği ve tibia ile eklem yapar ![]() Diz kapağı kemiği (Patella) Tabanı yukarda olan bir üçgen gibidir ![]() ![]() Kaval kemiği (tibia) Vücudun en uzun ikinci kemiğidir ![]() ![]() ![]() Baldır ,kamış kemiği (fibula) Yaklaşık olarak tibia ile aynı boyda fakat daha ince olan bacak kemiğidir ![]() Ayak kemikleri Toplam 26 tanedirler ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Eklemler İskeleti oluşturan kemikleri birbirine bağlayan anatomik oluşumlardır ![]() Eklemlerde iki kemiğin uç noktaları, yumuşak, yoğun, koruyucu ve sürtünmeyi azaltıcı görev üstlenen kıkırdakla kaplıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Komşu eklem yüzleri arasındaki büyüklük ve şekil farklılığı fazla ise bu yüzlerin birbirine uyumunu sağlayan iki eklem yüzü arasına sokulan menisküs ve disküs denen oluşumlar bulunur ![]() Menisküsler, eklem yüzlerinin yan kısımlarında bulunur ve eklem yüzlerini büyütürler ![]() ![]() Diskuslar, şekil ve durum değiştirme yeteneği daha fazla olan ve çeşitli hareketlerin meydana gelmesini sağlayan oluşumlardır ![]() Eklemlerin diğer parçaları stabilizasyonu ve sürekli kullanımdan oluşabilecek aşınmanın azaltılmasını sağlar ![]() Eklemlerde ayrıca eklem kapsülünü oluşturan ince ve yumuşak bir zar (sinoviyal zar) mevcuttur ![]() ![]() ![]() ![]() Eklem bağları (ligamentler) eklemleri sarar ve kemikleri birbirine bağlar ![]() ![]() Bursalar, hareket sisteminin komşu yapıları arasında tampon işlevi gören içi sıvı dolu keselerdir ![]() ![]() ![]() Eklemler fonksiyonlarına göre 3 sınıfta incelenir ![]() Oynamaz eklemler Kafatası kemikleri arasında bulunan ve sutura adı verilen eklemler bu türdendir ![]() ![]() Yarı oynar eklemler Bu tip eklemlerde hareket önemsiz seviyededir ![]() ![]() ![]() Oynar eklemler Tam oynar eklemler (sinoviyal eklemler): Eller, ayaklar, kollar ve bacaklarda bulunurlar ![]() ![]() ![]() ![]() Kaynak: Sağlık Rehberi |
![]() |
![]() |
![]() |
Hareket Sistemi |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Hareket SistemiHareket sistemi vücut şeklinin ortaya çıkmasını ve hayati öneme sahip organların korunmasını sağlar ![]() Hareket, omurgalı hayvanlarda ve insanlarda bir iskelet ve onun etrafındaki kas dokusu yardımı ile gerçekleşir ![]() Hareket sistemi iskelet ve kas sistemi olmak üzere iki kısımda incelenir ![]() İskelet sistemi Kemiklerden meydana gelen, vücuda şeklini veren, iç organları koruyan ve kaslara tutunma yeri olan yapıya iskelet adı verilir ![]() İskelet sistemi vücudu destekleyen, dış uyaranlara karşı direncini sağlayan dokular bütünüdür ![]() Yerçekimine karşı gelerek kasların da yardımı ile vücudun hareketini sağlar, organları korur ![]() ![]() Kemik sürekli değişen ve pek çok fonksiyonu olan vücut dokusudur ![]() ![]() İskeleti oluşturan kemikler genel olarak 5 grupta incelenir ![]() 1- Uzun kemikler 2- Kısa kemikler 3- Yassı kemikler 4- Düzensiz kemikler Kemik yapısı Yapısında inorganik madde bulunan tek dokudur ![]() ![]() Kollajen teller gerilmeye karşı direnç sağlar ![]() ![]() ![]() ![]() Yetersiz kalsiyum ve fosfor alımı kemiğin sağlamlığının azalmasına, kolay kırılabilir olmasına ve bazı kemik hastalıklarının oluşmasına sebep olur ![]() Kemiğin içinde bulunan kemik iliğinin yumuşak ve gözenekli bir yapısı vardır; burada kan hücrelerinin üretildiği hücreler bulunur ![]() ![]() Kemik dokusu tipleri Kompakt kemik dokusu : kemiklerin oldukça sert olan en dış tabakasıdır ![]() Spongioz kemik dokusu : kısa ve uzun kemiklerin metyafiz ve epifizlerinin iç kısımları ve yassı kemiklerin iç yüzeylerinde bulunur ![]() İskeleti oluşturan kemikler 4 grupta incelenir ![]() Baş kemikleri (ossa cranii) Baş kemiklerinin en temel fonksiyonu hayati önemi olan beyni korumaktır ![]() Kafatası kemikleri baş ve yüz kemikleri olmak üzere 2 kısımda incelenir ![]() Baş kemikleri Oksipital kemik (artkafa kemiği): Kafatasının alt ve arka kısmında bulunur ![]() Sphenoid kemiği (temel kemik): Kafatasının tabanında bulunan kemiktir ![]() Frontal kemik (alın kemiği): Kafatasının ön yüzünde ve göz yuvalarının (orbita) üst bölümünde yer almıştır ![]() Parietal kemik (yan kafa, çeper kemiği): Kafa boşluğunun yan bölümlerini kaplayan, geniş yüzeyli bir çift kemiktir ![]() Temporal kemik (şakak kemiği): Parietal, sphenoid ve occipital kemikler arasında yer alan bir çift kemiktir ![]() ![]() Etmoid kemik (kalbur kemiği) : Sfenoid kemiğin önünde ve frontal kemiğin arkasında arda bulunan kemiktir ![]() Yüz kemikleri Maxilla ( üst çene kemiği) : Hareketsiz olan çene kemiğidir ![]() ![]() Os lacrimale (gözyaşı kemiği) : İnce bir kemik olup, göz çukurunun iç duvarının ön parçasını oluşturur ![]() Os palatinum (damak kemiği) : Burun boşluklarının arkasında yer alır ![]() Os nasale (nazal kemik, burun kemiği) : Ortada bir çizgi boyunca bağlanmıştır ![]() ![]() Os zygomaticum (elmacık kemiği) : Göz çukurlarının dış alt kısımlarında bulunur ![]() Mandibula (alt çene kemiği) : Yüz kemiklerinin en büyüğüdür ![]() ![]() Os hyoideum (dil kemiği) : Dil kökünün aşağısında ve gırtlağın üst kısmında yer alır ![]() Vomer (sapan kemiği) : Burun boşluklarını birbirinden ayıran kemiğin arka ve alt parçasını yapan, ince dikdörtgen şeklindeki kemiktir ![]() Omurga Vücudun dorsalinde (arkada, sırtta) omurlardan meydana gelmiş, vücudun ağırlığını taşıyan ve destekleyen iskelet bölümüdür ![]() ![]() ![]() ![]() Omurga beş bölümde incelenir ![]() Boyun bölgesi (servikal) omurlar : Boyun bölgesi 7 omurdan meydana gelmiştir ![]() Göğüs (torasik) omurlar : Göğüs omurları 12 tanedir ![]() Bel (lumbar) omurları : Bel omurları 5 tanedir ![]() ![]() ![]() Kuyruk sokumu (sakral) omurları : Çocukta 5 ayrı omur, ergenlikte birleşerek tek omur haline gelir ![]() Kuyruk (koksik) omurları : Sayısı 3-5 arasında değişen kuyruk omurları erginde tek kemik haline gelir ![]() Göğüs iskeleti (toraks) Göğüs iskeleti, kaburgalar (costae) ve göğüs kemiği (sternum) olmak üzere iki kısımda incelenir ![]() Omurga dışında göğüste 25 tane kemik bulunur ![]() ![]() Sternum önde ve yassıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kaburgaların sternuma birleştiği yerde kıkırdak doku yer alır ![]() ![]() Üst taraf kemikleri Köprücük kemiği (clavicula) Sternum ve kürek kemiği ile eklem yapar ![]() ![]() Kürek kemiği (scapula) Üçgen şekilli yassı iki kemiktir ![]() ![]() ![]() Kol yada pazu kemiği (humerus) Vücudun üst kısmına ait en uzun kemiktir ![]() ![]() Dirsek kemiği (ulna) Üst ucu kalın, alt ucu incedir ![]() Radius (önkol kemiği) Önkolun dış yan tarafında bulunan kemiktir ![]() ![]() El kemikleri Toplam 27 kemikten oluşur ![]() ![]() Alt taraf kemikleri Kalça kemiği (os coxae) Kalça kemiği kanadı (os ilii), oturga kemiği (os ischii) ve çatı kemiğinin (os pubis) ergenlik çağında birleşmesi ile oluşur ![]() Leğen kemiği (pelvis) Arkada sakrum ve koksik, yanlarda ise kalça kemiklerinin aralarında eklemleşmesinden meydana gelir ![]() ![]() Pelvis çapları önemlidir ![]() ![]() ![]() ![]() Uyluk kemiği, femur (os femoris) İskeletin en uzun, en kalın ve en sağlam kemiği olup kalça kemiği ve tibia ile eklem yapar ![]() Diz kapağı kemiği (Patella) Tabanı yukarda olan bir üçgen gibidir ![]() ![]() Kaval kemiği (tibia) Vücudun en uzun ikinci kemiğidir ![]() ![]() ![]() Baldır ,kamış kemiği (fibula) Yaklaşık olarak tibia ile aynı boyda fakat daha ince olan bacak kemiğidir ![]() Ayak kemikleri Toplam 26 tanedirler ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Eklemler İskeleti oluşturan kemikleri birbirine bağlayan anatomik oluşumlardır ![]() Eklemlerde iki kemiğin uç noktaları, yumuşak, yoğun, koruyucu ve sürtünmeyi azaltıcı görev üstlenen kıkırdakla kaplıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Komşu eklem yüzleri arasındaki büyüklük ve şekil farklılığı fazla ise bu yüzlerin birbirine uyumunu sağlayan iki eklem yüzü arasına sokulan menisküs ve disküs denen oluşumlar bulunur ![]() Menisküsler, eklem yüzlerinin yan kısımlarında bulunur ve eklem yüzlerini büyütürler ![]() ![]() Diskuslar, şekil ve durum değiştirme yeteneği daha fazla olan ve çeşitli hareketlerin meydana gelmesini sağlayan oluşumlardır ![]() Eklemlerin diğer parçaları stabilizasyonu ve sürekli kullanımdan oluşabilecek aşınmanın azaltılmasını sağlar ![]() Eklemlerde ayrıca eklem kapsülünü oluşturan ince ve yumuşak bir zar (sinoviyal zar) mevcuttur ![]() ![]() ![]() ![]() Eklem bağları (ligamentler) eklemleri sarar ve kemikleri birbirine bağlar ![]() ![]() Bursalar, hareket sisteminin komşu yapıları arasında tampon işlevi gören içi sıvı dolu keselerdir ![]() ![]() ![]() Eklemler fonksiyonlarına göre 3 sınıfta incelenir ![]() Oynamaz eklemler Kafatası kemikleri arasında bulunan ve sutura adı verilen eklemler bu türdendir ![]() ![]() Yarı oynar eklemler Bu tip eklemlerde hareket önemsiz seviyededir ![]() ![]() ![]() Oynar eklemler Tam oynar eklemler (sinoviyal eklemler): Eller, ayaklar, kollar ve bacaklarda bulunurlar ![]() ![]() ![]() ![]() Kaynak: Sağlık Rehberi |
![]() |
![]() |
|