Guatr (Goiter) Nedir? |
07-23-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Guatr (Goiter) Nedir?Boyun ön kısımda bulunan tiroid (kalkan) bezinin iltihap ve kanser dışındaki bir sebeble büyümesine guatr denir Guatr nasıl bir hastalıktır? Ben guatr hastasıyım' denilince ne anlamak gerekir?Guatr tek bir hastalık değildir Belirtileri ve tedavileri birbirinden farklı hastalıklar grubudur Bu sebeble guatr hastasıyım demek, biz hekimler için yetersiz bir tanımlamadır Tiroid bezinin iltihaplarını ve kanserlerini bir kenara bırakırsak, guatr hastalıklarını üç ana gruba ayırabiliriz Bu gruplar da kendi içinde alt gruplara ayrılırBunlar:1 Tiroid bezinin az hormon salgıladığı durumlar; hipotiroidi hastalığı Daha çok iç hastalıkları veya endokrinoloji uzmanlarının tedavi ettiği hastalıklardır Bezin salgıladığı hormon yetersiz olduğu için vücudun hızı yavaşlar, hareketler ağırlaşır, duygular küntleşir Bu hastalara gereken hormon ilaç şeklinde verilerek tedavi edilir 2 Hormon dengesizliği olmayan guatr hastaları Bu grupta üç çeşit guatr bulunur Birincisi tiroid bezinin dengeli şekilde tamamının büyüdüğü (diffüz guatr); ikincisi, tiroid bezinde tek bir yumrunun (nodül) olduğu (soliter tiroid nodülü) ve üçüncüsü tiroidde çok sayıda yumrunun olduğu (multinodüler guatr) hastalıklar3 Tiroidin fazla hormon salgıladığı hastalıklar Bu gruba zehirli guatr da denilir Vücutta fazla tiroid hormonu bulunması sebebiyle vücudun çalışma hızı artmıştır Ellerde titreme, kalp çarpıntısı görülür Bu grupta da üç tip guatr vardır Birincisi bezin tamamının büyüdüğü (Basedow Hastalığı), ikincisi fazla hormon salgılayan tek bir yumrunun olduğu (Toksik Adenom), üçüncüsü irili ufaklı çok sayıda yumrunun olduğu (Plummer Hastalığı) hastalıklar Hastalığın belirtileri nelerdir?Yukarıda saydığımız hastalık çeşitlerine göre guatr hastasının şikayetleri de değişir Hormonların fazla üretildiği (zehirli guatr) tiplerde, ellerde titreme-terleme, kalp çarpıntısı, sinirlilik, gözlerin yuvalarından taşması, ishal, iştah artması ama kilo alamama, adet düzensizlikleri görülür Hormonların az üretildiği durumlarda ise hareketlerde ve duygularda yavaşlama, ellerde kuruma, saçlarda kuruma-dökülme, adet düzensizlikleri görülür Hormonal dengesizliğin olmadığı tiplerde sadece tiroid bezinde büyüme veya nodül oluşumu Bu hastalıkların hepsinde tiroid bezi büyüyebilir, nodül oluşabilir Guatr hastalıklarının iyot ile ilgisi nedir? İyot alsak hastalığı engeller miyiz?Tiroid bezi İyot elementini kullanarak hormon üretir Bu elementin eksik olduğu yerlerde guatr çok görülür İyot eksikliğinin giderilmesiyle guatr hastalığı engellenir Guatr hastalığı olduğundan şüphelenen kişiye hangi testler yapılıyor?Basitçe kandaki hormon miktarlarını kontrol etmek ve tiroid bezinin yapısını görmek için ultrason yaptırmak genellikle teşhiste yeterlidir Bu iki testten sonra gerekli görülürse sintigrafi ve iğne biopsisi gibi başka testler de yapılırGuatr hastalıkları teşhis edildikten sonra nasıl tedavi ediliyor?Tedavide üç durum söz konusudur1Hormon yetersizliği olan guatr hastalarına bu hormon ilaç şeklinde verilir 2Hormon fazlalığı olan hastalara hormon yapımını engelleyecek ilaçlar verilir Hormon seviyesi normale inince ameliyat veya radyoaktif iyot ile nihaî tedavi yapılır3 Hormon dengesizliği olmadığı ama tiroid bezinde nodüllerin olduğu durumda da genellikle ameliyat gerekirHer guatr hastalığı ameliyat gerektiriyor mu?Tiroid bezinin tamamen büyüdüğü ya da içinde nodüllerin olduğu durumda ameliyat bir tedavi seçeneğidir Her guatr hastalığı ameliyat gerektirmez Bir guatr hastasını ameliyat etmek için dört sebeb vardır:1Boynunda büyümüş guatrın oluşturduğu estetik problem2 Büyümüş guatrın ya da nodüllerin yemek borusunu ve soluk borusunu sıkıştırmalarından kaynaklanan şikayetler olması3 Büyümüş guatrın hormon dengesizliği yapması4 Guatrda kanser tesbit edilmesi veya kanser şüphesi Kaynak: cocukkbb |
|