Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları

Üst solunum yolu enfeksiyonları
Çocuğun kreşe ya da okula başlamasıyla üst solunum yolu enfeksiyonlarında da bir artış yaşanıyor Nezle, grip, orta kulak iltihabı, rinit, sinüzit, bademcik ve geniz eti iltihapları gibi bu dönemde çocuğu bekleyen üst solunum yolu hastalıkları bazen ciddi sonuçlar doğurabiliyor Anadolu Sağlık Merkezi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op Dr Anıl Güngör, üst solunum yolu enfeksiyonlarıyla ilgili merak edilenleri anlatıyor



: Üst solunum yolu hastalıkları neden olur?

Op Dr Anıl Güngör: Üst solunum yolu hastalıklarının yüzde 70 inin nedeni virüsler Yani antibiyotik kullanmaya gerek kalmaksızın, çocuğun beslenmesine, sıvı alımına ve ateşine dikkat ederek atlatılabiliyorlar Korunma için de, kreşe ve okula giden çocuklara grip aşısı yaptırılabiliyor Üst solunum yolu enfeksiyonlarının yüzde 30 unun sorumlusu ise bakteriler Ve bu hastalıkların yüzde 90 lık kısmına da üç önemli bakteri sebep oluyor Bunun bir tanesi hemofilus influenza B (HİB), diğeri pnömokoklar grubu, üçüncüsü de moraksella adı verilen bir mikrop



: Aşı nasıl bir koruma sağlıyor?

Op Dr Anıl Güngör: Aşılama, bakteriyel enfeksiyonlardan korunmak için de son derece önemli bir yöntem Aşılama enfeksiyonları tamamen engellemese de, enfeksiyonların daha az sayıda ve daha hafif geçirilmesini sağlıyor (HİB) hemofilus influenza B (HİB) ye karşı pek çok ülkede rutin aşı çizelgesine dahil edilmiş olan aşı var Pnömokok aşısı ise risk grubundaki çocuklara yapılıyor



: Kimler risk grubundadır?

Op Dr Anıl Güngör: Kreşte, kalabalık ortamlarda uzun süre tutulan çocuklar, prematüreler; büyüme gelişme geriliği, kalp hastalığı, bağışıklık eksikliği olan çocuklar ve ailesinde yatalak hasta olan, evde kemoterapi gören yakını bulunan çocuklar, sağlık personelinin çocukları risk grubunu oluşturuyor



: Orta kulak iltihabı neden olur?

Op Dr Anıl Güngör: Çocuklarda nezle ve gripten sonra en sık rastlanan üst solunum yolu hastalıklarından biri de tedavi edilmediği takdirde ciddi sonuçlara neden olabilen orta kulak iltihabıdır Özellikle kreşe veya okula giden çocuklar, bu dönemde hem bağışıklık sistemleri çok iyi gelişmediği, hem anatomileri çok iyi oluşmadığı, hem de çok sık mikroplarla karşılaştıkları için sık sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirebiliyorlar Bu enfeksiyonlar, orta kulakta sıvı toplanmasına ve orta kulak iltihaplarına neden oluyor
Orta kulak iltihaplarını çoğunlukla çocuğun son 10 gün içinde geçirdiği bir soğuk algınlığını takiben gelişiyor Çocuğun sürekli kulaklarını çekiştirmesi ve kaşıması, huzursuzlaşması, iştahının azalması ve uyku düzeninde değişiklik; kulak akıntısı, yüksek ateş, uzun süren durumlarda denge bozuklukları, sık sık düşme, çarpma, sakarlık, yürümede- konuşmada gecikme, çocuğun konuşmalarının anlaşılmaması orta kulak iltihabını düşündürmelidir Orta kulak iltihapları tedavi edilmediği takdirde çocuğun dil gelişimini ve sosyal gelişimini olumsuz yönde etkiler ve kalıcı işitme kayıplarına yol açabilir



: İşitme kaybı dışındaki etkileri nelerdir?

Op Dr Anıl Güngör: İşitme kaybının yanı sıra, orta kulağın beyine, yüz sinirine, denge organına çok yakın olması nedeniyle enfeksiyonun bu organlardan herhangi birine atlaması olasılığı çok ciddi komplikasyonlara neden olabilir Örneğin beyne atlaması durumunda, menejit, denge organına gittiği takdirde kalıcı denge bozukluğu, yüz sinirine atladığı takdirde yüz felçleri meydana gelebilir Bu nedenle çocuk ne kadar çok kulak iltihabı geçirirse, o kadar risk yüklenmiş oluyor Uluslararası kriterlere göre altı ayda dördün üstünde, yılda altının üstünde orta kulak enfeksiyonu geçiren çocuğun enfeksiyonun kontrol altına alınması, aşılarının tamamlanması ve kulaklarına tüp takılması gerekir



: Çocuklarda sinüzit görülür mü?

Op Dr Anıl Güngör: Rinit olmadan (burun iltihabı) sinüzit (sinüs iltihabı), sinüzit olmadan da rinit olmaz Aslında burun da sinüsler de aynı dokularla kaplı Birinin iltihabı ötekinin de etkilenmesi ile sonuçlanıyor Onun için biz bunlara rinosinüzit diyoruz Toplumda çocukların sinüslerinin bulunmadığı ve bu nedenle sinüzit olamayacakları şeklinde yanlış bir kanı var Oysa çocuklar doğduklarında yanak sinüsleri gelişmiştir Kreşe giden çocuklarda özellikle kış aylarında çok sık rinit ve sinüzit görülür Burunları akar Çoğunlukla buna izin veririz Çünkü her enfeksiyon geçiren, her burnu akan çocuğun bir an evvel tedavisine kalkışırsak, bir sonraki enfeksiyon çocukta yine aynı şeyi yaratacaktır Kreşte burnu akmayan çocuğun ilkokulda burnu akacaktır Rinosinüzitin uzun sürmesi durumunda antibiyotik tedavisi verilir Tedaviye cevap vermeyen rinosinüzitlerde ise cerrahi müdahale gerekebilir



: Bademcikler ve geniz eti alınmalı mıdır?

Op Dr Anıl Güngör: Henüz bağışıklık sisteminin yeterince gelişmediği çocukluk döneminde burundan ve ağızdan alınan mikropların ilk karşılaştığı defans sistemi bademcikler ve geniz etidir Bağışıklık sisteminin boğaz bölgesindeki askerleri olarak tanımlayabileceğimiz bademcikler ve geniz eti, bağışıklık sistemi geliştikten sonra yavaş yavaş küçülerek kaybolurlar Ancak bazen, bu iki yapının kendisi hastalık kaynağı haline gelebilir ve ameliyatla alınması gerekebilir Günümüzde yeni antibiyotiklerin ortaya çıkışı ile bademcik ve geniz eti ameliyatı ihtiyacının eskiye azalmıştır Bademcik ve geniz etinin çok fazla büyümesi veya kendisinin mikropları tutan, üreten bir yer haline gelmesi durumunda alınması gerekir

Kaynak: Bebek