Orta Kulak İltihabı Çocukları Tehdit Ediyor

Orta Kulak İltihabı Çocukları Tehdit Ediyor
Bebeklik ve çocukluk çağında en sık rastlanan hastalıklardan biri de orta kulak iltihabı Beş yaşının altındaki çocuklarda, erkeklerde, biberonla beslenen bebeklerde, yuvaya giden çocuklarda orta kulak iltihapları daha sık görülüyor İnternational Hospital İstanbul KBB Hastalıkları Uzmanı Prof Dr Mehmet Ada konuyla ilgili merak edilenleri anlatıyor

: Orta kulak iltihabını tanımlar mısınız?
Prof Dr Mehmet Ada : Otitis media, orta kulak boşluğunda sıvı (efüzyon) biriktiğini belirten bir tanımlamadır Orta kulak sıvısının yanı sıra ateş, ağrı gibi ani belirtiler eşlik ediyorsa akut otitis media (AOM), Son 6 ay içinde 3, veya son 1 sene içinde 4 AOM atağı geçiren çocuklar rekürran (yineleyen) akut otitis media (RAOM) olarak tanımlanmaktadır Antibiyotik tedavisine rağmen ilk 72 saat içinde AOM belirtilerinin devam etmesi â??tedavi başarısızlığıâ? olarak tanımlanır Orta kulakta üç aydan fazla sıvı bulunmasına, Orta kulakta kronik sıvı birikimi olarak da tanımlayabileceğimiz Seröz otitis media denir Bu durumda genellikle bir ateş ve ağrı olmaksızın sadece işitme kaybı esas belirtidir

: Hastalığın Nedenleri Nedir?
Prof Dr Mehmet Ada : Orta kulak, kulak zarının arkasında bulunan bir boşluktur İçindeki basınç sürekli değişerek zarın dış kulak yoluna bakan tarafıyla eşitlenir Zarın her iki tarafındaki basınç eşitlendiğinde zar tam esnek hale gelir ve işitme normal şartlarda gerçekleşir Ancak orta kulağın içindeki basınç düşerse sorunlar oluşur Bu durum genellikle orta kulağı boğaza bağlayan östaki borusu olarak adlandırdığımız dar kanalda meydana gelen sorunlarla ilişkilidir Küçük çocuklarda bu kanal hem kısadır hem de düzdür, ancak yedi yaşına gelmiş bir çocukta bu kanal fonksiyonlarını tam sağlayacak bir anatomiye kavuşur Orta kulak enfeksiyonları genellikle bir bakteri veya bir virüs tarafından oluşturulur Yakın zamanda geçirilmiş bir soğuk algınlığı veya buna eşlik eden alerjik problemlerle ilgili olabilir Hastaların çoğunda her iki kulakta etkilenmiştir Çocuklarda daha kısa ve yatay olan östaki kanalı yoluyla bu ajanlar kolaylıkla boğaz ve burundan orta kulağa taşınırlar Orta kulağa bir kez ulaşan mikroplar burada yerleşir ve ürer bu ise hem orta kulakta hem de burası ile yakın ilişkide olan östaki kanalını etkileyerek tüpün içinde uzanan mukozanın şişmesine yol açar Bloke olan tüp nedeniyle basınç düşer ve kulak zarı içe doğru çekilir Esnekliğini kaybeden zarın ses iletimi düşer Diğer taraftan içeride bulunan yerleşmiş mikropların ürettikleri sıvı orta kulakta birikerek zarı dışa doğru iter ve ağrı oluşumuna yol açar

: Kimlerde daha sık görülür?
Prof Dr Mehmet Ada : Beş yaşının altındaki çocuklar, erkekler, biberonla beslenen bebekler,yuvaya giden çocuklarda orta kulak iltihapları daha sık görülür Orta kulak enfeksiyonları ergenlik çağı ve erişkinlerde daha az sıklıkta olmakla birlikte, genellikle üst solunum yolu enfeksiyonları sonrasında ya da enfeksiyonlu bir şekilde basınç değişikliklerine maruz kalındığında meydana gelir (uçak seyahati, yükseğe çıkma ya da dalma gibi)

: Hastalığın Belirtileri Nelerdir?
Prof Dr Mehmet Ada : Orta kulak enfeksiyonları ağrılıdır ve bunun sonucunda uykusuzluğa yol açarlar Çocuğunuz daha kırmızı tenlidir, ter içinde ve sürekli ağlar gün boyu huzursuzluk içindedir ve sürekli bir kulağıyla oynar, Bir kulağının devamlı ses yaptığını söyleyebilir Orta kulak enfeksiyonları kulak zarında ve orta kulaktaki iltihap nedeniyle çocuğunuzda işitme kaybına yol açarlar Eğer kulak zarı yırtılıp bu sıvı dışarı akmaz ve östaki kanalı tıkalı kalırsa buradaki sıvı kronikleşir Eğer bu sıvı uzaklaştırılamazsa kulak zarının esnekliği azalır ve işitme etkilenir Çok sayıda geçirilen orta kulak iltihabı çocuğunuzun konuşmaya başlamasında gecikmeye yol açabilir İşitme probleminin başlangıç zamanına, ne kadar sürdüğüne bağlı olarak çocuğunuzun öğrenme yeteneği de etkilenebilir Bunların değerlendirmesinde ve yapılacak müdahalenin zamanı ve seçiminde doktorunuz tüm bu faktörleri göz önünde tutarak karar verecektir Bazı çocuklarda tekrarlayan kulak iltihapları sonrasında ya da geçirilen üst solunum yolları sonrasında tedavilere rağmen orta kulakta sıvı birikimi olur(Seröz Otitis Media) Bu çocuklarda genellikle TV sesinin yükseltilmesi, okulda başarısızlık, iletişimde, konuşma ve telaffuzda bozukluk şeklinde kendini gösterebilir Bu orta kulak iltihabı çeşidinin özelliği yukarda belirttiğimiz ani orta kulak iltihabındaki belirtilerin aksine ağrı olmaksızın sadece işitme kaybı tek belirtidir

: Tanı nasıl konur?
Prof Dr Mehmet Ada : Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi uzmanınız bir orta kulak probleminden şüphelendiğinde otoskop, alın aynası, mikroskop gibi araçları kullanarak muayeneyi yapar Muayene için kısa bir süre yeterlidir ve ağrıya neden olmaz Çocuğunuza muayeneye gelmeden önce bunları anlatırsanız muayene daha rahat olacaktır Eğer çocuğunuz birkaç dakika için sakin oturabiliyorsa timpanometri ve akustik refleksi ölçen özel bir cihazla odiometri uzmanımız orta kulak testlerini yapacak ve rapor verecektir Timpanometri ile orta kulaktaki basınç tayin edilirken akustik refleks ölçümü ile yüksek seslerde orta kulak kaslarının fonksiyonları ölçülmektedir Bu testlerde amaç kulak zarının esnekliğinin ve yüksek seslere cevabının ölçülmesidir

: Tedavi seçenekleri nelerdir?
Prof Dr Mehmet Ada : Tedaviyi belirleyen faktörler şunlardır;enfeksiyonun sıklığı ve enfeksiyonların aktif olduğu süre Doktor ilaçları belirlerken yukarda bahsettiğimiz faktörleri de düşünerek belirler ve iyileşme sürecini takip eder Pek çok çocukta ilaçla tedavi ve risk faktörlerinin ortadan kaldırılması tedavi için yeterlidir

: İlaçsız tedavi mümkün müdür?
Prof Dr Mehmet Ada : Ani orta kulak iltihaplarının bir kısmında herhangi bir antibiyotik kullanmadan iyileşme olabilmektedir Doktorunuz bazen böyle bir tedavi yolu seçebilir, ancak bu durumda üç gün süreyle çocuğunuzu takip edecek ve karar verecektir

: İlaçla tedavi nasıl yapılır?
Prof Dr Mehmet Ada : Ani gelişen orta kulak enfeksiyonu saptandığında ilaçsız izlem yeterli değilse çocuğunuzun yaşı ve enfeksiyonun ciddiyetine göre bir tedavi düzenlenmesi gerekir Doktorunuzun tedavi planında antibiyotikler ve gelecekteki enfeksiyonların önlenmesi amacıyla başka ilaçlar bulunabilir Ayrıca bu durumun oluşmasına neden olacak başka hastalıklar yönünden çocuk doktorunuzla iletişim kurabilir
İlaçların yazılmasının ardından doktorunuz çocuğunuzu orta kulaktaki sıvının akibetini belirlemek için takibe alacaktır Pek çok vakada orta kulak enfeksiyonunu takiben 2 veya 3 haftada orta kulakta biriken sıvı kaybolur Eğer biriken sıvı kronikleşirse aylara varan bir takip gerekebilir

: Risk faktörlerini azaltmak için ne yapmak gerekir?
Prof Dr Mehmet Ada : Eğer çocuğunuz yuva veya kreşe gidiyorsa daha büyük bir risk altındadır Ona ellerini yıkamayı öğretmeniz ve gün içinde daha sık ellerini yıkamasını sağlayınız Çocuğunuzun nelere karşı alerjisinin olduğunu belirlemek için doktora başvurun Çocuğunuzun alerjiye eğilimi varsa çocuğunuzu tozdan veya diğer alerjenlerden koruyunuz Ev içinde sigara içilmemesini ve ayrıca sigara dumanı ile temas etmemesini sağlayınız

Kaynak: Bebek