07-22-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Zarların Erken Açılması-Suların Erken Gelmesi...
Doğum sancısı olmadan kesenin açılması "zarların erken yırtılması" olarak tanımlanır
Normalde gebelik ürünü bir zar tabakası tarafından kaplanalan bir kese içinde bulunur Bu keseye amniyon kesesi, çevreleyen zara amniyon zarı, içindeki sıvıya da amniyon mayii adı verilir
Amniyon kesesinin ve sıvısının sağlıklı bir gebelik ve bebek gelişimi için büyük önemi vardır Bu kese gelişen bebeği dış etkenlere karşı korur, içerdiği sıvı bebeğin rahat hareket etmesine olanak sağladığından kas gelişimine yardımcı olur, bebeğin sabit sıcaklıkta bulunmasını sağlar, travmalara karşı yumuşak bir yastık görevi görür Bebeğin normal fonksiyonları, büyüme ve gelişimi ve rahat hareket etmesini sağlamak için amniyon sıvısı gereklidir Bu sıvı, amniyon ve koryon adı verilen zarlarla çevrilidir ve gebelikte oldukça önemli işlevleri olan dinamik bir sıvıdır
Doğum sancılarının başlamasından sonra rahim ağzı tam açık oluğunda yani 10 cm açıldığında amniyon kesesi yırtılır ve sonra doğum gerçekleşir Kesenin doğum sancıları başlamadan önce açılmasına erken membran rüptürü (EMR) adı verilir Halk arasında "suları geldi" deyimi bu olayı anlatmak için kullanılır Kesenin sancılar başladıkltan sonra, ancak rahim açıklığı 10 cm olmadan önce açılmasına ise vakitsiz membran rüptürü adı verilir Bu durum klinik olarak bir öneme sahip değildir Tüm gebeliklerin yaklaşık %10'unda görülen erken membran rüptürü (zarların erken acılması) nedeni bazı hallerde saptanamaz En sık suçlanan nedenler enfeksiyonlardır Özellikle idrar yolu enfeksiyonu ve vajinal (rahim) enfeksiyonlar buna neden olabilir Ayrıca rahim hacminin aşırı arttığı polihidramniyos, çoğul gebelik gibi durumlarda ya da rahime ait şekil bozukluklarında da görülebilir
Annenin beslenme bozukluğu, düşük sosyoekonomik düzey, karına gelen direk travmalar, cinsel ilişki gibi faktörler de EMR'nin muhtemel sebepleri arasındadır
Anne adayları genelde zarların yırtıldığını aniden sıvı boşalması şeklinde fark ederler, bazı durumlarda zar rahimin üst kısımlarından yırtıldığında az miktarda idrar kaçırır tarzda hafif akıntılar olabilir Bu tür şikayetler ile gelen gebelerde yapılan vajinal muayenede rahim ağzından sıvı kaçağının görülmesi ile tanı konur Az miktarda akıntı varsa emin olmak için gelen sıvını asitlik derecesine bakılarak teşhise gidilir Ayrıca ultrasonografide amniyon sıvısının azalmış olması tanıya yardımcıdır
Vakaların %60-80 inde sular geldikten sonra 24 saat içinde doğum sancıları başlar Bu nedenle EMR erken doğum tehdidinin önemli bir sebebidir Bu mekanizmaya göre normal doğum olarak takip edilen gebelerde bazı hallerde doktor doğumu hızlandırmak için amniyon kesesini suni olarak açabilir Zarlar açıldığında dış dünya ile temas sağlayan gebelik ürünü enfeksiyonlara açık hale gelir Bu durum anne ve bebeğin hayatını tehlikeye atabilecek sonuçlar doğurabilir Yine bu hastalar abruptio plasenta açısından risk altındadır Bebek açısından bakıldığında ise kordon vajinadan (rahim) dışarı sarkabilir Bu oldukça tehlikeli ve acil sezaryen gerektiren bir durumdur Küçük gebeliklerde eğer bebekte bir duruş bozukluğu var ise bebeğin kolu dışarı sarkabilir 
Erken membran rüptürü (EMR); amniyon kesesinin doğum henüz başlamadan yırtılması ve suların gelmeye başlamasıdır Amniyon kesesinin yırtılmasının ardından bebekle dış dünya arasındaki mikrop geçişini engelleyici filtre mekanizması artık ortadan kalkmış olur 37 gebelik haftasından önce amniyotik membran yırtılmış ile prematüre EMR denir Erken membran rüptürü, erken doğumun en önde gelen nedenlerindendir
Tüm gebeliklerin yaklaşık %10'unda görülmektedir Anne adayları aniden vaginadan boşalan bir sıvıdan bahsederler Ancak bu sıvı boşalması her zaman çok belirgin olmayabilir ve aralıklı olarak az miktarda gelebilir
Nedenleri çeşitlidir; en çok enfeksiyonlar sorumlu tutulmaktadır Özellikle idrar yolu enfeksiyonları ve vaginal enfeksiyonlardan şüphelenilmektedir
Enfeksiyonların dışında servikal yetmezlik (rahim ağzı yetmezliği), çoğul gebelik, polihidramniyos, annenin yetersiz beslendiği durumlarda, sigara kullanımında da EMR görülebilmektedir
Tanı; şüphelenmekle başlar Anne adayının su gelmesi ile ilgili şüphesi olduğunda, ultrason ve muayene uygulanır Serviksi (rahim ağzı) görmek için yapılan spekulum muayenesinde amniyotik sıvının geldiği görülebilir Şüpheli durumlarda, turnusol kağıdı ile gelen sıvının pH ölçümü yapılarak amniyon sıvısı mı, yoksa servikal mukus mu ayırt edilebilir Yine yapılan ultrason ile bebeğin çevresini saran amniyon sıvısı miktarı araştırılır
Sularının gelmesi yakınması ile müracaat eden bir gebede ilk planda hasta değerlendirilir ve tanı kesinleştirilir Eğer sular tamamen boşalmış ise ve gebelik yaşı müsait ise 24 saat kadar beklenebilir 34-36 haftadan küçük gebeliklerde bebeğin akciğer olgunlaşmasını hızlandıracak tedaviler uygulanır 24 saat içinde sancılar başlamaz ise antibiyotik tedavisine başlanır ve doğumun başlatılması maksadı ile suni sancı verilir Yukarıdan ve küçük bir alandan yırtık ve sıvı kaybı varsa uygun önlemler ile hastane şartlarında akıntı kesilene kadar beklenir Bu zaman zarfında bünye meydane gelen bu açıklığı onarır ve amniyon mayii sürekli yapılan bir madde olduğundan eksik kısa sürede telafi edilir Tedavide en önemli unsur antibiyotik ile enfeksiyonun önlenmesidir EMR tanısı konduktan sonra gebelik haftası, genel fizik muayene bulguları, kan analizleri ve bebeğin genel durumu değerlendirilerek tedavi planlanır EMR'de en önemli komplikasyon erken doğumdur Genellikle suların gelmesinden itibaren 24 saat içinde doğum olayı başlar
|
|
|