Gebelikte Plasentanın Önde Olması-Plasenta Previa...

Plasenta bebek ile anne arasındaki besin ve oksijen transferini sağlayan gebeliğin devamı açısından hayati bir organdır Plasentanın bebeğin doğum yolu üzerine yerleşmesine plasenta previa denir


Gebeliğin henüz başında gebelik ürününü oluşturan hücre topluluğundan plasentayı oluşturmak üzere bir yapı ayrışır ve bu yapı anne rahminin iç yüzeyine yerleşir Bu yerleşim rast geledir Gebeliğin ilk 3 ayında plasenta rahim çıkışına (serviks uteri) doğru yerleşmiş olsa da gebelik ve dolayısı ile rahim büyüdükçe plasenta serviksi kapatmayacak şekilde yukarı çekilir Ancak bazı gebeliklerde plasenta serviksi kapatmaya devam eder ve bu durumda plasenta previa tanısı konur Meydana geldiğinde özellikle ciddi kanamalarla gebeliği komplike hale getirir ve çoğunlukla gebelik erken sonlandırılmak zorunda kalınır


Risk faktörleri nelerdir?

Annenin 35 yaş üzerinde olması

Daha önce çok sayıda düşük veya küretaj geçirmiş olmak

Çoğul gebelik olması

Daha önce rahim ameliyatı geçirmiş olmak

Daha önceden plasenta previalı gebelik geçirmek

Plasenta previa da yakınmalar nelerdir?


İlk bulgusu lekelenme tarzında açık kırmızı vaginal kanamadır Bu kanama şiddetli de olabilir Kanama sırasında rahimde kasılma olmaması ve hastanın ağrı hissetmemesi plasenta previa için karakteristik bulgulardır Ancak bazen beraberinde doğum sancısı şeklinde ağrılar görülür


Tanı nasıl konur?


Ultrason, plasenta da dahil olmak üzere rahim içi yapıların incelenmesinde önemlidir Ultrason ile bebeğin plasentasının yerleşim yeri saptanır Plasenta rahim ağzına yerleşmişse tanı plasenta previadır Plasenta rahim ağzını (serviks) tamamiyle kapatmışsa Total, kısmi olarak kapatmışsa Parsiyel Plasenta previa olarak adlandırılır Ultrason ile previa tanısı konan gebeye vaginal yolla steril spekulum muayenesi yapılarak vaginal kanamanın başka bir patolojiden olup olmadığı kontrol edilir


Tedavi


Tedavi tamamı ile gebenin vaginal kanama epizodlarının sıklığına ve kanama miktarına bağlıdır Burada bebeğin doğumuna ne kadar süre kaldığı da önemlidir Mümkün olduğunca doğum geciktirilerek bebeğin olgunlaşmasına fırsat tanınmaya çalışılsa da çok şiddetli bir vaginal kanama da gebenin hayatı tehlikeye gireceği için gebelik sonlandırılır


Plasenta previa kanaması bebek olgunlaşmadan önce meydana gelmişse ve kanama miktarı azsa bebeğin olgunlaşmasına izin verilir


Vaginal kanaması olan hasta hastaneye yatırılarak izleme alınır Plasenta previadaki kanama annenin hayatını tehlikeye sokabildiği gibi daha az miktardaki kanamalar annede kansızlığa neden olacaktır Bu nedenle tanı konar konmaz tam kan sayımı yapılır Varsa annedeki aneminin düzeyi saptanır Anemiyi tedavi etmek için kan yapıcı demir ilaçlarına başlanır Eğer kansızlık ilaç tedavisi ile düzeltilemeyecek boyutta ise kan transfüzyonu zorunludur Kan transfüzyonu ile annenin hemoglobini en az 10 gr/dl seviyesine yükseltilir


Annenin fiziksel aktivitesi de plasentadan kanamayı başlatabilmektedir Bu nedenle hastanın fiziksel aktivitesi kısıtlanarak yatak istirahatine alınır


Rahim kasılmaları erken doğum eylemini ve dolayısı ile kanamayı başlatacağından önlem olarak doğum eylemini baskılayıcı (tokolitik) tedaviye başlanır Bu şekilde hastanede durumu stabil hale gelinceye kadar izlenen hasta bebek olgunlaşması henüz tamamlanmamışsa evinde yatak istirahatine devam etmek şartıyla taburcu edilebilir Bu arada doktorun uygun göreceği sıklıkta takiplere devam edilir


Cinsel ilişki de kanamayı başlatabileceğinden plasenta previalı hastalarda yasaklanır


Takipler sırasında bebek olgunlaşması tamamlandığında veya vaginal kanama ciddi boyutlara ulaştığında doğuma karar verilir


Plasenta previa da doğum genellikle sezaryen ile olur Ancak plasenta tam değil de kısmi olarak rahim ağzına yerleşmişse vaginal doğumda denenebilir