Baskı Terimleri

BASKI:
Bir çok baskı profesyonel basımcılar tarafından yapılır Bunun yapıtın özgünlüğü ile bir ilgisi yoktur Esas ölçü sanatçının baskı malzemesini basılır hale getirinceye kadar kendisinin yapmış olmasıdır Baskı işlemi güç bir iştir Genellikle bir el presi kullanılır, titizlik, dikkat, vakit ve sabır isteyen bir iştir

BASKI ADEDİ (EDİSYON):
Tek bir desenden çıkarılan baskı sayısının tümüne, baskı adedi, edisyon denir Resimdeki numaralarda 37/200 gibi yapılır İlk sayı baskı sıra numarasını, ikinci sayı baskı adedini gösterir Özgün baskıların numaralanma sisteminin doğru yapılmış olması, koleksiyoncular, resim alanlar için çok önemlidir ve dikkat edilmesi gereken bir hususdur

Baskılar, sanatçıların bağlı bulundukları galeriler, baskı dernekleri müzelerin ekonomik desteği ve işbirliği ile sanatçı tarafından ya da sanatçının denetiminde genellikle bir defada hepsi basılarak gerçekleştirilir

BASKI ADEDİNİN BOYUTU:
Baskının adedi bir ölçüde kullanılan tekniğin zorluğu ile sınırlıdır İntaglio baskıdan, kabartma ya da litograf baskıya göre daha az baskı elde edilir Çağdaş sanatçılar genellikle baskı adetlerini 30-50 baskı ile kısıtlar ve özellikle kendis basar 100'den az adetli baskılar küçük adetli baskılar olarak kabul edilir Ortalama baskı adedi 150-200 baskıdır

Geçmişde özgün baskılardan pek çoğu yazılı bir metne eşlik etmek için üretildiğine göre bunları binleri içeren büyük adetlerde düşünmek mümkündür Özgün baskının değeri genellikle az oluşuyla belirlenir, fakat niteliğin baskı sayısıyla hiçbir ilgisi yoktur

BASKICI BASKISI:
Deneme baskılarının sonunda asıl baskılara örnek teşkil edecek baskıdır

DENEME BASKISI:
Prova baskılardan önce yapılan denemelerdir Kalıp, makine, kağıt, mürekkep, renk denemeleridir Plaka ve kalıp üzerinde gerekli değişiklikler yapılarak esas baskıya hazırlanış sürecinin ürünleridir Zayıf ifadeli bu ürünlerin yok edilmiş olması beklenir

İMZALI BASKI:
Baskıların imzalanması oldukça yeni bir uygulamadır Numaralama ise daha da yakın zamanlarda yapılmaya başlanmıştır İmza yapıtın sanatçıya ait olduğunun bir ifadesidir Eskiden bir çok baskıda plaka ve kalıp üzerindeki kazınmış imzadan yararlanılmıştır Bunu günümüz sanatçılarının yapıtları kurşun kalem ile tek tek imzalamasından özgünlük açısından ayırabiliriz

İPTAL EDİLMİŞ PLAKA VE KALIPLAR:
Baskı adedi tamamlanınca plaka iptal edilir Sanatçı plakanın bir yerine işaret koyarak iptal işlemini gösterir Gerçekte iptal işlemi plaka ve kalıpların basılamaz hale getirilmiş olmasıdır Bu plakalar müzelere satılır ya da bağışlanır

KARBORANDUM:
Bu yöntem metalin üzerine tutkalla batırılmış karborandum kumcuklarının serpilip, alttan ısıtılarak yapışması sağlandıktan sonra yapılan baskıda dokulu bir yüzeyin elde edilmesidir

KARIŞIK UYGULAMA:
Bir çok teknik unsur ve mazlemenin bir arada kullanıldığı özgün baskı çeşididir

KOLOGRAFİ:
Hazır malzemelerle yapılan kolaj resminin sonradan intaglio ve rölief baskı teknikleriyle bitirilmesidir Tarihçesi yenidir ve 1950'lerde ortaya çıkmıştır Baskı da çok doğrudan bir yöntemdir Sanatçı her baskı öncesi yeni bir kolaj yapar ve farklı yapıtlar çıkar

MARKA:
Baskının yapıldığı atelyenin markasıdır Tek başına baskı yapan bir ustanın kendine has markası da bir atelye markası olarak kabul edilir Bu marka baskının yapıldığı atelyenin baskı kalitesini ve eserin özgünlüğünü garanti eder Büyük atelyelerde atelye markası ve baskıyı yapan ustanın markasının beraber kullanıldığını görmekteyiz Zaman zaman baskıyı yayınlayan yayınevinin markasını da görürüz Bunlara ek olarak tekrar basımlarda kaybedilmiş santçının yakınlarının imzaları ve müze markaları bulunur

PROVA: Baskı üzerinde prova veya prova baskısı yazısı görüldüğünde baskıdan istenilen netice alınıncaya kadar yapılan çalışmaların örnekleridir Kontrol ve arama çalışmalarıdır Bu tür baskılar genellikle esas baskılardan daha kıymetlidir

SANATÇI BASKISI:
Baskı adedi belirli bir sayıyla sınırlanmış olmakla beraber sanatçının farklı bir numaralama sistemi ile bir miktar baskıyı kendisinde tutması usuldendir Muhtelif sebeplerden ötürü bu tür numaralı baskılarada baskı piyasasında rastlamak mümkündür

TEKRAR BASIM:
Zaman zaman iptal edilmiş plakalarla baskıların yapıldığı görülür Bu baskılar sanatçının asıl plakalarından yapılıp özgün olmakla beraber sanatçı denetimi olmadığından imzalı ve numaralı baskılardan daha az değerlidir Bu tip baskıların yapılışında resmi tutanak ve belgelerin tamamlanmış olması beklenir

TIPKI BASIM (REPRODÜKSİYON):
Sanatçının hiçbir katkısı olmadan tamamen mekanik yöntemlerle sanat yapıtlarının basılması işlemidir Yağlıboya, desen, suluboya çalışmaların fotoğrafları çekilerek yapılır Nadiren sanatçı bunlardan bir kaçını imzalar fakat bunlar özgün baskı değildir