07-22-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ağaç Baskı Tarihi Hakkında
Ağaç Baskı, özel bir yöntemle resim yapma ve boyama tekniğidir Bu teknikle yapılmış resimlere de ağaçbaskı denir
Ağaçbaskı yapmak için önce düz yüzeyli bir ağaç blok üzerine istenen resim çizilir Daha sonra çizilen resmin dışında kalan bölümler keskin hır araçla kesilip çıkarılarak, resmin ağaç vuzevınde bir çıkıntı oluşturması sağlanır En sonunda bu çıkıntıya mürekkep sürülerek uvgun bir kâğıt üzerine bastırılır Bövlece ağaç blokun mürekkep sürülmüş olan çıkıntılı bölümleri kağıt üstünde ız bırakır Kâğıt Üzerindeki baskıda resmin görüntüsü ters çıkacağı için resmin ağaç blok üzerine ters olarak çizilmesi, hatta sanatçının imzasını bile tersine alması gerekir
Bu oyun kâğıtları ağaçbaskı tekniğiyle üretilmiştir

Sinek kızı 18 yüzyıl Fransız desenidir

Maça papazı ise 19 yüzyılda ingiltere'de basılmıştır

Balık tutan adam resmi 15 yüzyıldan kalma bir ingiliz elyazmasındaki ağaçbaskılardan biridir
Ağaçbaskıda armut, kiraz çınar kavın gibi yumuşak odıınlu ağaçlar kullanılır Baskıda kullanılacak ağaç blokun yüzeyi pürüzsüz ve son derece düz olmalıdır Blok üzerinde desen oluştururken yararlanılan temel araç bıçaktır: ama vıv açmak amacıvla düz va da oluklu keskiler de kullanılır Resmin dışında kalan gereksiz ve bos alanlar da eene keskilerle kesilip çıkarılabilir Ağaç blokun varıl maması ve desen kenarlarının pürüzsüz olma sı için kullanılan araçların çok keskin olması gerekir
Ağaçbaskı işleminde mürekkep bir silindir yardımıyla sürülür Silindir ileri geri hareket ettirilerek, desenin bütün çıkıntılı bölümleri ne ince bir katman halinde mürekkep yayılır Baskı kâğıdı mürekkepli yüzey üzerine özenle serilir; daha sonra kâğıdın arkası düzgün bir ovma yastığıyla ya da bir kaşık sırtıyla düzenli biçimde ovuşturulur Blok yüzeyindeki mü rekkep baskı kâğıdına iyice aktarılana kadar bu işlem sürdürülür
Ağaçbaskının Tarihi, Ağaçbaskılar ortaçağ döneminde Avrupa'da kumaş üzerine desen basmak için kullanılırdı 14 yüzyılın sonlarına doğru oyun kâğıdı ve dinsel resim basımında da gene bu baskı tekniği uygulandı Baskı makinesinin bulun masından sonra, basılacak kitaplar ağaçbaskı tekniğiyle resimlenmeye başladı O günlerde ressamların ağaç blok üzerine çizdikleri de senlerin kesim ve işlenişini bu alanda uzman laşmış kişiler gerçekleştiriyordu
Ağaçbaskı çok yaygın, ucuz ve kullanışlı bir teknikti Bu teknikle bir resmin pek çok kopyası çıkarılabiliyor, yeni bir baskı gerekti ğinde eldeki bloklar kullanılabiliyordu Nite kim ağaçbaskıyı başka yöntemlerle yapılan resimlerden farklı, özgün ve çok güzel bulan sanatçılar vardı Ağaç baskıya büyük önem veren sanatçıların en ünlüsü Albrecht Dürer' di Dürer'in ürettiği ağaçbaskılar belki de dünyada yapılanların en iyileridir
18 yüzyılın sonlarında artık Avrupalı res samların çoğu ağaçbaskıyı bir yana bırakmış, bunun yerine ağaç gravürcülüğü ya da oyma-baskı denen değişik bir yöntem uygulamaya başlamıştı Günümüzde ki tapların resimlendirilmesinde oymabaskı ağaçbaskıdan daha çok kullanılır Bununla birlikte yakın dönemlerin birkaç ünlü sanatçı sı çalışmaları arasına ağaçbaskıları da kat mıştır
Ağaç Oymabaskı
Ağaç oymabaskı kalıpları yapmak için 2,2 cm kalınlığında ağaç bloklar ve oyma kalemi denen basit kesici aletler kullanılır
Oyulacak tahta kalıp tezgâh üzerinde bulu nan deriden yapılmış bir kum torbasının içine konup sol elle sıkıca tutulur Sağ elin başpar-mağıyla işaretparmağı arasında tutulan oyma kaleminin sapı avuç içine iyice oturtulur Çeşitli büyüklük ve biçimlerde olabilen oyma kalemlerinin sivri ucu geriye doğru kalınlaşır Bu nedenle oyulan çizginin genişliği oyma kaleminin ağaca ne kadar batırıldığına bağlı dır İnce bir çizgi için oyma kalemi ağaca az batırılır Daha kalın bir çizgi için kalem ağaca daha çok batınlarak çalışılır Eğri çizgiler oyma kaleminin yönünü değiştirerek değil, ağaç kalıbı kum torbasının içinde döndürerek yapılır
Desenin çizimi tamamlanınca kalıbın üzeri ne kauçuk merdaneyle mürekkep sürülür Daha sonra mürekkepli yüzey üzerine bir tabaka kâğıt dikkatlice yayılır ve kalıptan kâğıda net bir baskı çıkana kadar kâğıdın üzeri bir ovma yastığı ya da bir kaşık sırtıyla ovuşturulur Bir tahta kalıpla birçok baskı yapılabilir
Ağaç oymabaskının en güzel örnekleri ara sında, 19 yüzyıl ağaç oymabaskıcılığının ba bası sayılan İngiliz Thomas Bevvick'in (1753-1828) yaptığı kuş ve hayvan resmi baskıları sayılabilir
|
|
|