Mavi Kuş-Maeterlinck

Bu gece, Belçikalı yazar Maurice Maeterlinck'le (1862 -1949) birlikte, mavi kuşu arayacağız


Mutluluğumuzu bulmalıyız elbet
Köpeğimiz, kedimiz, ışığımız, ateşimiz, suyumuz, sütümüz, ekmeğimiz, şekerimiz ve saatlerimiz küçük kervanımıza katılacaktır Işığımız bize yol gösterecek, köpeğimiz yanımızdan ayrılmayarak bizi koruyacak

Başımıza, sihirli elması iğnelediğimiz yeşil şapkamızı giyeceğiz
Bir de boş kafesimiz var Mavi kuşu bulunca, yaşadığımız sürece elimizden kaçmasın diye, onun içine koyacağız
Mavi kuş güzeldir, alımlıdır, sırlarla dolu evrenimizde acılarımızı karşılayacaktır Sihirli elması çevirince kocamış cadı Berilün'ün güzeller güzeli bir peri olduğunu göreceğiz
Kulübemizin duvarlarındaki çakıl taşları aydınlanacak Eskimiş eşyalarımız gök yakutlar gibi parlayacak
Artık tahta masamız som mermerdir, karanlığımız aydınlanmıştır, saatlerimiz bizimdir Anılar ülkesindeyiz Sevgili ölülerimiz bizi beklemektedir Madem ki ölmüşlerdir, onları nasıl görebiliriz, diye kuşkulanmamalıyız; mademki anılarımızda yaşıyorlar, nasıl ölmüş olabilirler? Onları düşündüğümüz her an mutlu uykularından uyanmaktadırlar

Yaşamak bitince uyumak pek iyidir, arada sırada uyanmaksa ondan daha iyidir Anılar ülkesinde büyümek yoktur, değişmek yoktur, ölmek yoktur İşte erik ağacımız Bir zamanlar onun üstüne tırmanmayı ne kadar severdik İşte kara tavuğumuz Gene eskisi gibi ötüyor Çevremizi kuşatan bu sis nedir, diye sormayınız, anılar ülkesinde düşüncenin sevinci tütmektedir

Gönenç (refah) bahçesinde rastlayacağız mutluluklara Mutluluklar iki grupta toplanmışlardır:
Büyük mutluluklar, küçük mutluluklar

Büyük mutluluklar birer birer gelip elimizi sıkacaklardır:
Zenginlik mutluluğu, elde etmek mutluluğu, yerine getirilmiş boş hevesler mutluluğu, susamadan içmek mutluluğu, acıkmadan yemek mutluluğu, hiçbir şey yapmamak mutluluğu, gereğinden çok uyumak mutluluğu, kahkahayla gülmek mutluluğu

Küçük mutluluklar da önümüze gelip diz bükecekler: Sağlıklı olmak mutluluğu, saf hava mutluluğu, anayı babayı sevmek mutluluğu, mavi gök mutluluğu, orman mutluluğu, güneşli saatler mutluluğu, ıslak çimenlerde yalınayak koşmak mutluluğu

Mutlulukların yanı sıra büyük sevinçler de gönenç bahçesindedir Başlarını eğip birer birer tanıtacaklar kendilerini: Doğruluk sevinci; iyilik sevinci, düşünmek sevinci, işini görüp bitirmek sevinci, anlamak sevinci, güzele bakmak sevinci, sevmek sevinci, anne sevgisi sevinci
Bu kadar çok mutluluğu çevremizde görünce şaşıracağız Mutlulukların başkanı, bu şaşkınlığımızı anlayacak; evet, diyecek, gözler açılacak olursa her evde her gün pazardır

Evleriniz, pencerelerden taşacak kadar bizlerle dolu Duvarları devirip çatıları uçuracak kadar gülüyor, şakıyor, neşe yaratıyoruz Oysa sizler hiçbir şey görmüyor, hiçbir şey duymuyorsunuz İleride, biraz daha anlayışlı olacağınızı ummaktayız Evinize döndüğünüz zaman bizleri daha kolay tanıyacaksınız Sonra, günün birinde, bizlere küçük bir gülümsemeyle cesaret verip tatlı bir sözle teşekkür etmeyi öğrenirseniz, yaşamasını da daha çok seveceksiniz


Mavi kuş nerededir? Büyük küçük bütün mutluluklar, sevinçlerle tanıştığımız halde, onu bulamadık henüz O, yüzyıllardan beri insanoğlundan saklanmış bir sırdır Bomboş kafesimizi elimizde sallayarak ormana gireceğiz yavaşça Gecedir Ay aydınlığı vardır Türlü kart ağaçlar çevremizi sarmıştır Kedimiz, vazgeçemediği huyuna boyun eğerek bizi fitneleyecek onlara: Bütün ağaçlara selam

Bugün büyük bir gündür Düşmanımız olan insanoğlu, sizleri güçsüz bırakarak kendine köle yapmak istiyor Bu karşınızda gördükleriniz, sizlere bunca kötülük etmiş olan oduncunun oğullarıdır Dünya kurulalı beri onlardan sakladığımız mavi kuşu arıyorlar Öyle sırlı bir de elmasları var ki ellerinde, bizim ruhlarımızı görebilir, mavi kuşu zorla alabilirler


Kocamış meşe, soracak: Köleliğimizi daha çetin bir hale getirmek için mavi kuşu, eşyanın büyük sırrını arıyorsunuz, öyle mi?

Ama bu iş, bizim kadar hayvanları da ilgilendirir Verilecek önemli kararların sorumluluğunu yalnız biz ağaçlar yüklenemeyiz Bu sırra sahip olunca bizlere ne kötülükler edeceklerini bilecek kadar insanoğullarını tanıyoruz

Ağaçlarla hayvanlar, mavi kuşu insanoğluna vermemek için birleşeceklerdir Doğanın (tabiat) içinde yaşadığı halde doğaya karşı gelen tek yaratık insanoğludur çünkü Bir sır varsa, ondan gizlenmelidir elbet

Yılmayacağız Boş kafesimiz elimizde, gelecek ülkesine gireceğiz cesaretle, Gelecek ülkesi, doğacak çocukların beklediği bir gök sarayıdır Firuze kubbeleri tutan gök yakuttan sayısız direkler göreceğiz Her şey mavidir burada Yalnız direk başlıkları, kemer kilitleri ak mermerden yapılmıştır Direklerin arasında süt taşından büyük kapılar vardır Zamanın kanatlarını aralayacağı bu kapılar hayata açılmaktadır Her yanda, uzun mavi elbiseler giymiş, kimisi oynayan, kimisi gezinen, kimisi uyuyan bir çocuk kalabalığı Onların arasında, melekler olduğu anlaşılan, daha soluk bir maviyle örtünmüş, sessiz güzellikte gölgeler dolaşmaktadır

Zaman, süt taşından yapılmış kapılardan çıkmak için önüne dizilen çocuklara çıkışacak: Birer birer Birer birer Gene araya sırası gelmeyenler katılmış Sen küçük, haydi yerine, elli dört yıl sonra geleceksin On iki tane aşık yeter, Virgil'in çağında değiliz artık Doktor da istemez, yeryüzü onlarla doldu Namuslu bir adam isteniyor, tek bir adam
Hani, namuslu adam nerede? Sen misin? Amma da cılızsın, yaşayacağa benzemiyorsun pek

Islak çimenlerin üstünde çıplak ayakla dolaşarak, doğan güneşin sevinciyle dolmuş, hiçbir şey yapmamak mutluluğu içinde evimize döneceğiz Boş zannettiğimiz kafesimizde masmavi bir kuş var Meğer o, her zaman evimizdeymiş, yanıbaşımızdaymış da görememişiz onu Aramaya kalkmışız üstelik

Evet, yanılmadınız, tam da anladığınız gibi: Yoksul kulübemizdeki mutlulukla yetinelim, diyor Maeterlinck


*
Orhan Hançerlioğlu-Düşünce Tarihi