Cevizler Genel Bilgi Ve Tıbbi Etkileri

Orjinal Adı Juglans türleri Diğer Adları Koş, Koz

Cevizgiller familyasında yer alan Juglans cinsi, kışın yapraklarını döken 20 kadar ağaç türünün ortak adı cevizdir Bu türlerden ülkemizin hemen hemen her yerinde yetiştirilen ve konumuzu en çok ilgilendiren Adi cevizin (J regia) anavatanının İran olduğu sanılmaktadır Bu tür, 20 m kadar boylanabilen, 150-200 yıl yaşayabilen; yuvarlak tepesi, sık dal ve yapraklarıyla toprağı örten, altında diğer bitkilerin gelişmesini engelleyen ve hatta insan sağlığı için zararlı sayılabilecek kadar koyu gölge veren bir ağaçtır Gövde kabuğu başlangıçta gümüşi renkte iken, ağaç yaşlandıkça rengi koyulaşır ve çatlar Yaprakları oval biçimli 5-7 uzun yaprakçıktan oluşur

Yeşil renkli erkek ve dişi çiçekleri aynı ağaç üzerinde bulunur ve genellikle mayıs ayında açarlar Ağacın ekim ayında olgunlaşan meyvesine ceviz, meyvenin yeşil renkli kabuğuna gövek ya da tetir denir Ceviz ağacı, tohumuyla çoğalır Ceviz ağacının yaprakları tanen, uçucu yağ ve acı boyarmadde olan juglon'u içerir Güçlü ve değerli bir besin maddesi olan meyvesi (ya da tohumu) ise doymamış yağlar yönünden zengindir Ayrıca yüksek oranda protein ile potasyum, fosfor, magnezyum, demir ve kalsiyum gibi elementleri ve özellikle C ile B vitaminlerini içerir Bu meyve taze ya da kuru olarak yenir Kurutulmuş cevizin içi tatlı ve pasta yapımında kullanılır

Bazı yerlerde sucuk ve pestilleri yapılıp tüketilir Ceviz ağacının sert kerestesi mobilyacılık ve kaplamacılıkta pek makbuldür Gövekleri, doğal boyamacılıkta pamuk, ipek ya da yün ipliklerini kahverengiye boyamakta kullanılır

Tibbi Etkileri ve Kullanımı
Cevizin taze ve kurutulmuş yaprağı, göveği, meyvesinin ve meyvesinden çıkarılan yağının (ceviz yağı) tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma şöylece sıralanabilir:

• Peklik vericidir
• İştah açıcıdır
• Bedeni güçlendirici bir toniktir
• Kan şekerini düşürür
• Kanı temizler
• Kemiklerin zafiyetine karşı etkili olur

Bu etkileri sağlamak üzere, ceviz ağacı yapraklı iken taze yaprakları ilkbaharda (ya da yazın) toplanıp gölge yerde özenle kurutulur Işık almamasına ve kararmamasına dikkat edilen kuru yapraklarıyla % 2'lik bir infüzyon yapılır Yani l litre (yaklaşık dört bardak) kaynar su, 20 gr yaprağın üzerine dökülür 10-15 dakika süreyle demlendirilerek infüzyon hazırlanır Bu infüzyondan günde iki-üç bardak içilir Yaprağı yerine sonbaharda ceviz meyvesinin yeşil kabuğu olan gövek de kullanılabilir

• Deri hastalıklarında ceviz antiseptik olarak kullanılır Bunun için aynı infüzyon, şikayetli yerlere dıştan uygulanır
• Şeker hastalarına bedenleri güçlensin diye günde 3 adet ceviz yemeleri öğütlenir
• Ceviz yağı müshil ve safra artırıcı etkiler taşır Bunun için, bu yağa biraz su katılarak içilmesi gerekir

Uyarı
• Ceviz pek besleyici bir meyve olduğundan aşırı miktarda yenmemelidir