30 Ağustos Zafer Bayramı

Zafer Bayramı, Türkiye Cumhuriyeti'nin ulusal bayramı Her yıl 30 Ağustos günü yurt çapında törenlerle kutlanır Zafer Bayramı, 1922 yılında 26 Ağustos'ta başlayıp, 30 Ağustos'ta Dumlupınar'da Mustafa Kemal'in başkumandanlığında zaferle sonuçlanan Başkomutanlık Meydan Muharebesi'ni (Büyük Taarruz) anmak için kutlanan bayramdır İşgal birliklerinin ülke sınırlarını terketmesi daha sonra gerçekleşse de, 30 Ağustos sembolik olarak ülke topraklarının geri alındığı günü temsil eder

Zafer Bayramı, ilk defa 30 Ağustos 1923 günü Afyonkarahisar, Ankara ve İzmir'de kutlanmıştır Resmî olarak Zafer Bayramı ilân edilmesi 1935 yılının Mayıs ayında olmuştur Zafer Bayramı, tüm yurtta törenlerle kutlanır Devlet erkânı ve bir çok vatandaş, Ankara'da Anıtkabir'i, diğer illerde de anıt ve şehitlikleri ziyaret edip, Mustafa Kemal Atatürk'e, silâh arkadaşlarına ve komutasında savaşmış askerlere şükranlarını sunar Hemen hemen her yerleşim yerinde, askerî birlikler geçit törenlerine katılır Ayrıca dış temsilciliklerde de çeşitli kutlamalar yapılır 30 Ağustos günü, Türkiye'de resmî tatildir

Her yıl, Kara Harp Okulu bu tarihte mezun verir Tüm subay rütbe değişiklikleri bu tarihte geçerli olur

Tarihi
23 Ağustos - 12 Eylül 1921 tarihleri arasında yapılan Sakarya savaşı'yla Yunan orduları gerilemek zorunda kaldı Bu uzun zamandır Türk ordularının elde ettiği ilk başarıdır TBMM tarafından Sakarya Savaşı'ndan sonra Mustafa Kemal'e mareşal ve gazi unvanları verildi Tarihin bu dönüm noktasından sonra Yunan ordularının topraktan atılma kararı alınır Sad planı adı verilen tarrruz planı ocak ve nisan aylarında iki kez ertelenir Tarruzun hazırlıkları tam anlamıyla ağustos ayında tamamlanır Batı cephesinin kuzeyindeki ve güney cephesindeki Türk birlikleri, büyük bir gizlilik içinde Kocatepe bölgesine kaydırıldı İstanbul'daki cephane depolarından +++++ ve cephane gizlice Anadolu topraklarına getirtildi İtilaf Devletleri tarafından tahrip edilerek kullanılmaz hâle getirilen toplar onarıldı Yeni +++++lar satın alındı Orduya taarruz eğitimi yaptırıldı Gazi Mustafa Kemal'in başkomutanlığını yaptığı Türk ordusu, 26 Ağustos 1922'de düşmana saldırdı Bir kaç saat içinde düşman mevzileri ele geçirildi 30 Ağustos'ta düşman çember içine alındı Sağ kalanlar esir alındı Esirler arasında Yunan Başkomutanı Trikopisde vardı Bu savaş, Atatürk'ün başkomutanlığında yapıldığı için Başkomutanlık Meydan Muharebesi olarak adlandırıldı

Büyük Taarruzun başarıyla sonuçlanmasından sonra Yunan, İzmir'e kadar takip edildi 9 Eylül 1922'de İzmir'in kurtarılmasıyla Türk toprakları Yunan işgalinden temizlenmiş oldu

ŞEHİTLİK VE ANITLAR

1- Kocatepe Atatürk Anıtı ve Kitabesi : Kocatepe, Afyon'un 20 km güneyinde Büyükkalecik kasabasında, 1874 rakımlı tepedir Başkomutan Tarihî Millî Parkı içerisindedir Anıt, Başkomutan Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK'ün ve Türk Ordusunun karargâhını kurduğu ve Kocatepe'de verilen Milli Mücadele'de şehit düşen kahramanlarımız adına 1972 yılında yaptırılmıştır

2- Kocatepe Anıtı : Şehir merkezinde Örnekevler Mahallesinde bulunan park içinde basamaklarla
çıkılan yüksek bir teras ortasında, kaide üzerinde Atatürk'ün Kocatepe'ye çıkış anını gösteren heykel anıtı 1970 yılında açılmış olup, heykeltraşı Namık Denizhan'dır

3- Büyük Taarruz Şehitliği : Afyon'a 16 km mesafede bulunan Afyon-Antalya-İzmir yol kavşağında Işıktepe üzerinde yapılmıştır 26-27-28-29 Ağustos 1922'de şehit düşen 275 subay ve 2150 Mehmetçik anısına 1993 yılında yapılmış olan şehitliğin alanı 3000 m2dir

4- Zafer Anıtı : Şehir merkezindeki Anıtpark içinde kübik bir kaide üzerinde Türk ve Yunan güçlerinin sembolü iki insanın bulunduğu ve Türk'ün zaferini anlatan 1936 yılında açılan bir anıttır Krippel tarafından yapılmıştır Kaide yüzlerinde, önde bayrak ve Atatürk portresi, arkada bayrağı öpen Afyonlu bir insan, yanlarda ise Kurtuluş Savaşı plânının Atatürk, İnönü ve Fevzi Çakmak tarafından hazırlanışı ile savaş anı kabartmaları vardır

5- Yüzbaşı Âgâh Efendi Şehitliği : Büyük Kalecik kasabasında Kurtkaya mevkiinde, Kurtuluş Savaşımız sırasında 27 Ağustos 1922 günü şehit olan Bayburtlu Yüzbaşı Âgâh Efendi ile Sinoplu Üsteğmen Feyzullah Efendi ve 101 silâh arkadaşının bulunduğu şehitliktir Şehitlik, 1972 yılında tamir edilerek 1993 yılında Kültür Bakanlığınca yenilenmiştir

6- Anıtkaya Şehitliği : Afyon-Kütahya karayolu üzerinde, Anıtkaya kasabasındaki bir höyük üzerinde üst terasta, Kurtuluş Savaşımız sırasında 28 Ağustos 1922 günü 13 ve 20 Alaydan şehit olanların anısına 1924 yılında piramidal bir anıt dikilmiştir 1972 yılında çevre düzenlemesi yapılmıştır

7- Yıldırım Kemal Şehitliği : Sincanlı ilçesi, Yıldırım Kemal Köyü istasyon binası yakınında, önde kübik bir kaide üzerinde piramidal bir anıt, arkada mezarın bulunduğu şehitlik, 27 Ağustos 1922 günü bu mevkide şehit düşen 2Süvari Tümeninden Asteğmen Yıldırım Kemal ile 26-27 Ağustos 1922 tarihlerinde şehit düşen 36 şehidin anısına 1966 yılında yapılmıştır

8- Çiğiltepe Şehitliği : Sincanlı ilçesinin güneyinde Başkomutan Tarihi Milli Parkı içinde Çiğiltepe mevkiinde yer alır 57Tümen Komutanı Miralay Reşat Bey, Büyük Taarruzun ikinci günü olan 27 Ağustos 1922 tarihinde Atatürk'e verdiği sözü yerine getiremeyerek hedefini ele geçirememenin verdiği üzüntü ile intihar eder Ancak yarım saat sonra Çiğiltepe alınır Şehitlik, Reşat Bey ve o bölgede şehit düşen askerlerimizin adına 1995 yılında yaptırılmıştır

9- Miralay Reşat Çiğiltepe Kabri : Sandıklı ilçe merkezindeki asrî mezarlık ortasında kademeli yükseltilerden meydana gelen bir mezar üzerinde sütun parçası ile yanlarda top arabası bulunmaktadır Çiğiltepe'nin alınması sırasında intihar eden Miralay Reşat Bey, Sandıklı'daki mezara gömülmüştür Devlet Mezarlığı'na gömülmek üzere Ankara'ya götürülmüş, Sandıklı'daki mezar ise sembolik olarak kalmıştır

10- Hava Şehitliği : Şehir asrî mezarlığının ortasında, kübik bir kaide üzerinde yükselen kübik yükseltilerden oluşan bir anıt ile çevresinde şehitlere ait mezarların bulunduğu bir şehitliktir 24 Temmuz 1922 sabahı Cemal ve Bahattin adındaki pilotların kırık dökük uçaklarıyla Kurtuluş Savaşına katılmaları ve Gazlıgöl'de uçaklarının düşmesiyle şehit olmaları anısına, 1936 yılında yapılmıştır Daha sonraki şehitlerimiz de buraya gömülmüşlerdir

11- Giresunlular Şehitliği : Afyon-İscehisar ilçesi yolunun 14km batısında, Doğanlar köyünde bulunmaktadır Kurtuluş Savaşı'mız sırasında Giresunluların oluşturduğu 47Alay tarafından ele geçirilen Dedesivrisi (Sivritepe)'nde şehit olan 14 Giresunlu için 1967 yılında Giresunlu Hacı Ahmet Halil Asal tarafından ilk düzenlemesi yapılmış, 1990 yılında ise bugünkü anıt ve mezarların bulunduğu şehitlik haline getirilmiştir

12- Suvermez Şehitliği : Emirdağ ilçesi, Suvermez köyü yolu üzerindedir İstiklâl Savaşı sırasında düşman keşif uçaklarının açtığı ateş sonucu şehit olmuş iki er adına 1971 yılında yaptırılmıştır

13- Şuhut Kurtuluş Savaşı Şehitliği : Şuhut ilçe merkezindedir İstiklâl Savaşında şehit olan askerlerimiz için yaptırılmıştır 26 Ağustos 1922 tarihinde Büyük Taarruz ve daha önceki muharebelerde yaralanan, hastalanan Türk subay ve erleri Şuhut'a getirilmiş ve bugün kullanılmakta olan Büyük Cami'de ilk tedavileri yapılarak iyi olanlar tekrar cepheye gönderilmiştir Şehitler şimdiki Demirciler Çarşısı civarındaki mezarlıklara gömülmüştür Daha sonra halen şehitlik olarak kullanılan arsaya nakledilmiş ve anılarına 1971 yılında küçük piramidal bir anıt yapılarak üzerine "İstiklâl Harbinin Aziz Şehitleri" kitabesi yazılmıştır

14- Ali Çetinkaya Kabri ve Anıtı : İstiklal Harbi döneminde 172Alay Komutanı olarak görev yapan ve 21 Şubat 1949 tarihinde vefat eden Ali Çetinkaya anısına Afyon Asrî Mezarlığı içinde 1952 yılında Anıt yaptırılmıştır

15- Cumhuriyet Şehitliği : Afyon'a 9 km uzaklıkta, İzmir-Antalya karayolu üzerinde Özdilek Tesisleri bitişiğindedir Cumhuriyet döneminde ve çoklukla terör örgütü (PKK) ile yapılan mücadelede şehit düşen Mehmetçik ve polisler adına yapılmıştır

Diğer Şehitliklerimiz :
- Çatallı Köyü Şehitliği (Emirdağ)
- Tez Köyü Şehitliği (Emirdağ)
- Kurtuluş Savaşı Şehitliği (Bolvadin)
--------------------

AFYON KOCATEPE ANITI